Giáo án và PPT Sinh học 10 cánh diều Bài 12: Thông tin giữa các tế bào

CHỦ ĐỀ 7: THÔNG TIN GIỮA CÁC TẾ BÀO, CHU KÌ TẾ BÀO VÀ PHÂN BÀO

BÀI 12: THÔNG TIN GIỮA CÁC TẾ BÀO

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Sinh vật đơn bào tiếp nhận và trả lời các kích thích từ môi trường sống để làm gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Khái niệm về thông tin giữa các tế bào

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Thông tin giữa các tế bào là?

Sản phẩm dự kiến:

- Thông tin giữa các tế bào là quá trình tế bào tiếp nhận, xử lí và trả lời các tín hiệu được tạo ra từ các tế bào khác.

- Thông tin có nhiều dạng khác nhau, có thể được chuyển từ dạng này sang dạng khác.

- Các tế bào trao đổi thông tin với nhau chủ yếu bằng các tín hiệu hóa học.

- 2 kiểu truyền tin phổ biến giữa các tế bào: truyền tin nội tiết và truyền tin cận tiết.

II. QUÁ TRÌNH TRUYỀN THÔNG TIN GIỮA CÁC TẾ BÀO

- Gồm 3 giai đoạn:

Hoạt động 1.  Tiếp nhận tín hiệu

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Em hãy cho biết có mấy loại thụ thể?

Sản phẩm dự kiến:

- Trong quá trình tiếp nhận, phân tử tín hiệu liên kết với thụ thể làm thay đổi hình dạng thụ thể dẫn đến hoạt hóa thụ thể.

- Có 2 loại thụ thể: 

+ Thụ thể bên trong tế bào (thụ thể nội bào).

+ Thụ thể màng.

Hoạt động 2. Truyền tin nội bào

 GV đưa ra câu hỏi:  Em hãy nêu khái niệm truyền tin nội bào?

 Sản phẩm dự kiến:

- Là quá trình tín hiệu hóa học được truyền trong tế bào thông qua sự tương tác giữa các phân tử dẫn đến đáp ứng tế bào.

- Thụ thể được hoạt hóa sẽ hoạt hóa các phân tử nhất định trong tế bào theo chuỗi tương tác với các phân tử đích.

- Sự hoạt hóa các phân tử trong tế bào diễn ra theo thứ tự, từ phân tử này sang phân tử khác.

……….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Thông tin giữa các tế bào gồm mấy giai đoạn:

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Câu 2: Trong quá trình tiếp nhận, phân tử tín hiệu liên kết với?

1. Bào quan
2. Nơ ron
3. Phân tử
4. Thụ thể

Câu 3: Trong quá trình truyền tin nội bào, cái gì được hoạt hóa sẽ hoạt hóa các phân tử nhất định trong tế bào theo chuỗi tương tác tới các phân tử đích

1. Thụ thể
2. Tế bào đích
3. Phân tử nhất định
4. Đáp án khác

Câu 4: Thông tin giữa các tế bào là quá trình tế bào ........... được tạo ra từ các tế bào khác.

1. Tiếp nhận
2. Xử lý
3. Trả lời các tín hiệu
4. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 5: Trong giai đoạn tiếp nhận, phân tử tín hiệu liên kết với thụ thể đặc hiệu ở?

1. Tế bào
2. Tế bào tiếp nhận
3. Tế bào đích
4. Cả ba đáp án trên đều đúng

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Xác định: Hành động mà môi trường thực hiện đối với sinh vật được gọi là?

Câu 2: Điều nào ngăn không cho các túi thừa kéo ra trong quá trình căng của cơ