Giáo án và PPT Sinh học 10 cánh diều Bài 11: Tổng hợp và phân giải các chất trong tế bào

BÀI 11: TỔNG HỢP VÀ PHÂN GIẢI CÁC CHẤT TRONG TẾ BÀO

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Cho biết loại enzim nào xúc tác quá trình chuyển hóa axit d-lactic thành axit l-lactic?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TỔNG HỢP CÁC CHẤT VÀ TÍCH LŨY NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO

- Tổng hợp các chất trong tế bào là quá trình chuyển hoá những chất đơn giản thành những chất phức tạp diễn ra trong tế bào với sự xúc tác của enzyme => Hình thành các chất để xây dựng tế bào, tích lũy năng lượng.

- Chia thành 2 giai đoạn:

+ Giai đoạn 1: các quá trình quang tổng hợp, hóa tổng hợp, quang khử.

+ Giai đoạn 2: quá trình tổng hợp các chất hữu cơ.

Hoạt động 1. Quang tổng hợp

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Em hãy nêu nét chính QUANG TỔNG HỢP?

Sản phẩm dự kiến:

- Là quá trình tế bào sử dụng năng lượng ánh sáng (NLAS) để tổng hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ.

- Vai trò: chuyển năng lượng ánh sáng thành năng lượng hoá học tích luỹ trong hợp chất hữu cơ (C₆H₁₂O₆) và giải phóng O₂ vào khí quyển.

- Trong sinh giới: thực vật, tảo và một số vi khuẩn có khả năng quang tổng hợp.

- Quá trình quang tổng hợp ở thực vật và tảo diễn ra ở lục lạp và được chia thành hai pha: pha phụ thuộc ánh sáng (pha sáng) và pha không phụ thuộc ánh sáng (chu trình Calvin).

Hoạt động 2. Hóa tổng hợp và quang khử

 GV đưa ra câu hỏi: Em hãy nêu khái niệm hóa tổng hợp?

 Sản phẩm dự kiến:

- Hóa tổng hợp là quá trình tế bào chuyển năng lượng từ các phản ứng oxi hoá - khử thành năng lượng tích lũy trong các hợp chất hữu cơ.

- Quang khử là quá trình quang tổng hợp ở vi khuẩn nhờ các sắc tố quang hợp nằm - trên màng tế bào. 

- Quang khử khác với quang hợp, quá trình cố định CO, trong trường hợp này thường được thực hiện trong điều kiện không có oxygen.

……………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Chọn ý đúng: Hô hấp tế bào là quá trình hóa học đối lập với quang hợp. Công thức hóa học cơ bản của nó là gì?

1. C6H12O6 (glucozơ) + 6 CO2 (khí cacbonic) -> 6 H2O (nước) + 6 O2 (oxi)

2. C6H12O6 (glucose) + 6 O2 (oxy) -> 6 H2O (nước) + 6 CO2 (carbon dioxide)

3. 6 H2O (nước) + 6 O2 (oxy) -> C6H12O6 (glucose) + 6 CO2 (carbon dioxide)

4. 6 H2O (nước) + 6 CO2 (carbon dioxide) -> C6H12O6 (glucose) + 6 O2 (oxy)

Câu 2: Cho biết: Cả chu trình Krebs và hệ thống vận chuyển electron đều xảy ra ở bào quan nào?

1. Bộ máy Golgi
2. Nhân tế bào
3. Lysosome
4. Ti thể

Câu 3: Tế bào cần năng lượng để hoạt động, và một quá trình phổ biến để chuyển đổi đường thành nguồn nhiên liệu có thể sử dụng được gọi là hô hấp tế bào. Có hai cách chính để thực hiện điều này: hô hấp kỵ khí và hô hấp hiếu khí. Sự khác biệt giữa chúng là gì?

1. Tế bào di chuyển bao nhiêu
2. Cho dù kết quả là một loại đường khác
3. Quá trình sử dụng nước
4. Quá trình sử dụng oxy

Câu 4: Cho biết: Bước cuối cùng của quá trình hô hấp tế bào là chuỗi vận chuyển điện tử (ETC). Điều gì mô tả tốt nhất bước đầu tiên trong chuỗi vận chuyển electron?

1. Các điện tử được cung cấp năng lượng từ NADH và FADH2 kích hoạt các protein vận chuyển.
2. Các electron từ NADH và FADH2 liên kết với các ion hydro để tạo thành phân tử nước.
3. Các electron ở màng trong được cung cấp năng lượng bởi Mặt trời.
4. Các ion hydro khuếch tán qua màng.

Câu 5: Chọn ý đúng: Sản phẩm nào không phải là sản phẩm cuối của quá trình đường phân?

1. 2 phân tử carbon dioxide
2. 2 ATP
3. 2 NADH
4. 2 pyruvate

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Quang hợp là phản ứng ngược của quá trình nào của tế bào?

Câu 2: Giá trị nào gần đúng nhất với phần trăm năng lượng mặt trời đi vào trái đất dành cho hoạt động quang hợp của thực vật?