Giáo án và PPT Tin học 10 cánh diều Bài 1: Mạng máy tính với cuộc sống

BÀI 1: MẠNG MÁY TÍNH VỚI CUỘC SỐNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV giới thiệu và dẫn dắt vào bài:

Lĩnh vực hay công cụ nào được kể ra dưới đây hoạt động dựa trên mạng máy tính?

• Internet vạn vật

• Robot hút bụi thông minh

• Điện thoại thông minh

• E-Learning

• E-Banking

• E-Government

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Mạng máy tính thay đổi thế giới

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Internet mở rộng phương thức học tập như thế nào?

• Internet đã tác động như thế nào đến mọi mặt của đời sống xã hội?

• Em hãy nêu những lí lẽ chứng minh Internet nâng cao chất lượng cuộc sống.

Sản phẩm dự kiến:

a. Mở rộng phương thức học tập

- Trong giáo dục, Internet mang lại cho học sinh một phương thức học mới và hiệu quả, đó là học trực tuyến

- Các nguồn học liệu mở cung cấp cho người học bài giảng, tài liệu tham khảo, bài tập, thí nghiệm ảo, bài kiểm tra.

- Học liệu mở (OpenCourseWare) là các tài liệu học tập được số hóa và có thể truy cập miễn phí trên mạng.

b. Mở rộng phương thức làm việc và nâng cao chất lượng công việc

- Internet đã tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội:

+ Internet không chỉ đem lại phương thức học tập mới mà còn mở rộng cả phương thức làm việc như: làm việc ở nhà, ở quán cà phê, … hay khi đang ngồi trên máy bay, tàu xe.

+ Giúp cải thiện năng suất lao động, giảm ách tắc giao thông, tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.

+ Internet là kho tri thức và thông tin khổng lồ, hỗ trợ cho công việc trong hầu hết các ngành nghề trong mọi lĩnh vực

+ Internet thay đổi phương thức hoạt động của các cơ quan công quyền => Thủ tục hành chính công thuận tiện và dễ dàng hơn.

+ Internet tạo phương thức kinh doanh mới rất hiệu quả.

+ Với sự phát triển của Internet, thanh toán điện tử (E-Payment) xuất hiện và ngày càng phổ biến

c. Nâng cao chất lượng cuộc sống

1. Báo giấy phát hành mỗi ngày 1 lần, đài và vô tuyến phát theo khung giờ quy định -> Thông tin chậm và khó tới công chúng. Ngược lại, báo điện tử đưa tin bài và hình ảnh liên tục, sự kiện mới diễn ra, thậm chí còn tường thuật trực tiếp...người đọc có thể đọc và xem bất cứ lúc nào.

2. Khi chưa có internet, gửi thư qua bưu điện rất mất nhiều công đoạn và thời gian, chi phí. Ngày nay, sử dụng email giúp nhanh chóng, thuận tiện, có thể kèm theo các tệp đính kèm, trò chuyện trực tuyến...

3. Công việc cho phép nhân viên không phải tới công sở như: Biên tập viên báo chí, lập trình viên, giao dịch viên các trang thương mại điện tử...

*Kết luận: Internet đã đem lại một số thay đổi có tính ưu việt và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống:

+ Giúp cập nhật tin tức nhanh chóng, sinh động tới mọi người

+ Giúp giao lưu với bạn bè người thân và cộng đồng qua mạng xã hội, trò chuyện qua mạng, phát trực tiếp trên mạng, …

+ Cung cấp nhiều phương tiện và hình thức giải trí như xem tivi, chơi game.

Hoạt động 2. Những tác động tiêu cực của Internet

GV đưa ra câu hỏi:

• Ngoài những lợi ích mang lại, Internet còn gây ra cho con người những vấn đề gì?

• Bắt nạt qua mạng là gì?

• Khi bị bắt nạt, em nên làm gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Tác hại của mạng Internet gây ra cho con người:

+ Tạo thói quen xấu như: lười suy nghĩ, ít động não.

+ Nghiện Internet

+ Bị tuyên truyền bởi những thông tin xấu, độc hại về tư tưởng.

+ Bị tiêm nhiễm thói xấu.

+ Bị lừa đảo, bắt nạt qua mạng…

- Bắt nạt qua mạng xảy ra khi nạn nhân bị nhiều người chế giễu, bêu xấu, miệt thị, đe dọa, gây tổn thương một cách có chủ đích thông qua tin nhắn, thư điện tử, cuộc gọi điện thoại, bài đăng trên website hay ý kiến bình luận trên mạng xã hội.

- Khi bị bắt nạt, chúng ta nên:

+ Tìm kiếm sự trợ giúp từ bạn thân, thầy cô giáo và người thân trong gia đình

+ Hủy kết bạn trên mạng xã hội với những kẻ bắt nạt.

+ Khóa tạm thời, thậm chí hủy bỏ hẳn tài khoản mạng xã hội và thư điện tử, ngắt kênh liên lạc với những kẻ bắt nạt.

Hoạt động 3. Những lây nhiễm độc hại từ Internet

GV đưa ra câu hỏi:

• Em hãy kể tên các loại phần mềm độc hại và cách phòng tránh?
• Làm thế nào để bảo vệ dữ liệu?

Sản phẩm dự kiến:

- Một số phần mềm độc hại từ Internet như: virus máy tính, sâu máy tính, phần mềm gián điệp, phần mềm quảng cáo.

- Biện pháp phòng tránh phần mềm độc hại:

+ Sử dụng phần mềm diệt virus

+ Thường xuyên cập nhật hệ điều hành, trình duyệt và phần mềm diệt virus

+ Chỉ sử dụng các phần mềm có nguồn gốc rõ ràng và trang web đáng tin cậy

+ Không mở email từ địa chỉ lạ hay tải xuống tệp đính kèm không đáng tin cậy

+ Không tò mò truy cập vào đường link lạ

+ Sử dụng mật khẩu mạnh, thay đổi mật khẩu định kì, không nên dùng chỉ một mật khẩu cho nhiều tài khoản khác nhau…

+ Dùng phần mềm diệt virus để kiểm tra những thiết bị như USB, thẻ nhớ của người khác trước khi sử dụng 

- Cách bảo vệ dữ liệu, cần chú ý:

+ Không nên gửi các thông tin cá nhân quan trọng (mật khẩu, số thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng) qua thư điện tử

+ Tránh đăng nhập máy tính công cộng hoặc thông qua mạng Wi-Fi công cộng

+ Sao lưu những dữ liệu quan trọng và cất giữ bản sao tại nơi an toàn.

+ Nên chọn biện pháp xác thực hai bước.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Để bảo vệ dữ liệu trên máy tính khi dùng internet, em cần làm gì?

A. Cài đặt và cập nhật phần mềm chống virus.

B. Tải các phần mềm ứng dụng không rõ nguồn gốc về máy tính.

C. Cung cấp thông tin cá nhân trên mạng xã hội.

D. Truy cập vào các liên kết lạ.

Câu 2: Điều nào sau đây được khuyến khích khi sử dụng các dịch vụ trên internet?

A. Đưa thông tin cá nhân lên mạng xã hội.

B. Đăng kí khóa học tiếng Anh trực tuyến.

C. Liên tục nạp số tiền lớn vào tài khoản game trên mạng.

D. Mở thư điện tử và liên kết đến địa chỉ web không rõ nguồn gốc.

Câu 3: Chọn phương án sai. Khi sử dụng internet, có thể:

A. Tin tưởng mọi nguồn thông tin trên mạng.

B. Bị lôi kéo vào các hoạt động không lành mạnh.

C. Máy tính bị nhiễm virus hay mã độc.

D. Bị lừa đảo hoặc lợi dụng.

Câu 4. Lời khuyên nào sai khi em muốn bảo vệ máy tính và thông tin trên máy tính của mình?

A. Đừng bao giờ mở thư điện tử và mở tệp đính kèm thư từ những người không quen biết.

B. Luôn nhớ đăng xuất khi sử dụng xong máy tính, thư điện tử.

C. Chẳng cần làm gì vì máy tính đã được cài đặt sẵn các thiết bị bảo vệ từ nhà sản xuất.

D. Nên cài đặt phần mềm bảo vệ máy tính khỏi virus và thường xuyên cập nhật phần mềm bảo vệ.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: B

Câu 3: A

Câu 4: C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Bạn có thể nêu một ví dụ về cách mà mạng máy tính đã thay đổi cách bạn học tập hoặc làm việc hàng ngày?

Câu 2: Bạn hãy phân tích cách mà mạng máy tính có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và vật lý của con người.

Câu 3: Theo bạn, mạng máy tính sẽ phát triển như thế nào trong tương lai và nó sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta ra sao?