Giáo án và PPT Tin học 6 cánh diều Bài 2: Lưu trữ và trao đổi thông tin

CHỦ ĐỀ A. MÁY TÍNH VÀ CỘNG ĐỒNG

BÀI 2. LƯU TRỮ VÀ TRAO ĐỔI THÔNG TIN (1 TIẾT)

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV đặt câu hỏi:

• Trong mỗi môn học, để ghi nhớ và lưu trữ những kiến thức mà thầy cô truyền đạt, em sẽ làm gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Thông tin và thu nhận 

GV yêu cầu trao đổi và trả lời:

• Thế nào là lưu trữ thông tin?

• Dữ liệu là gì?

• Lấy ví dụ để so sánh sự khác nhau giữa thông tin và dữ liệu?

Sản phẩm dự kiến:

- Lưu trữ thông tin là hoạt động đưa thông tin vào vật mang tin.

- Dữ liệu là thông tin dưới dạng được chứa trong vật mang tin

- Có ba dạng dữ liệu: dạng chữ và số, dạng hình ảnh và dạng âm thanh.

- Ví dụ về thông tin và dữ liệu: Tiếng trống trường ba hồi chín tiếng là dữ liệu. Tiếng trống được đặt trong bối cảnh ngày khai trường, trở thành thông tin, mang

ý nghĩa: Tiếng trống trang trọng nhắc nhở mọi người về nhiệm vụ học tập khó khăn nhưng cũng đầy hứng khởi với những niềm vui trong học tập.

Hoạt động 2. Trao đổi thông tin

GV đặt câu hỏi và yêu cầu HS trả lời:

• Trao đổi thông tin là gì?

• Muốn trao đổi thông tin cần phải đáp ứng yêu cầu gì?

• Trao đổi thông tin diễn ra khi nào?

- GV cho HS hoạt động cặp đôi, thực hiện hoạt động 1 trang 9 sgk.

Sản phẩm dự kiến:

- Trao đổi thông tin là gửi thông tin tới bên nhận và nhận thông tin tới bên gửi.

- Hoạt động trao đổi thông tin diễn ra thường xuyên trong cuộc sống, trong công việc hằng ngày của con người. Nó là một hoạt động thiết yếu không thể thiếu và diễn ra rất tự nhiên.

HĐ1:

Hoạt động 3. Các bước trong hoạt động thông tin của con người

 - GV chiếu hình ảnh 1 trong sgk lên bảng và yêu cầu HS quan sát, trả lời câu hỏi:

• Quá trình hoạt động thông tin của con người gồm những hoạt động nào?

• Có nhất thiết phải luôn có đủ và liên tục các bước như trên hay không?

• Theo em, những hoạt động nào diễn ra trong bộ não con người? Những hoạt động nào xảy ra bên ngoài bộ não con người?

Sản phẩm dự kiến:

- Hoạt động thông tin con người gồm: Con người thu nhận thông tin từ thế giới bên ngoài -> xử lí thông tin -> ghi nhớ và lưu trữ thông tin -> trao đổi thông tin.

- Không bắt buộc phải luôn đầy đủ và liên tục các bước theo trình tự.

-Từ “thông tin vào” đến “ghi nhớ trong đầu là hoạt động trong não bộ.

-“lưu trữ” và trao đổi thông tin là hoạt động ngoài não bộ.

Hoạt động 4. Vai trò quan trọng của thông tin và hoạt động thông tin

- GV cho HS hoạt động nhóm 3- 4 người, đọc hoạt động 2, thảo luận và trả lời.

- Sau đó, GV phân tích ví dụ ở phần thông tin sgk, dẫn dắt cho HS thấy được sự quan trọng của thông tin và hoạt động thông tin.

Sản phẩm dự kiến:

HĐ2  

+ Tình huống 1: Hậu quả có thể là chết người.

+ Tình huống 2: Hậu quả có thể là vụ cháy.

Kết luận:

Thông tin rất quan trọng đối với con người; hoạt động thông tin diễn ra thường xuyên trong cuộc sống hằng ngày. Thiếu thông tin có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Các khối chức năng chính của máy tính hoạt động dưới sự hướng dẫn của:

A. Bộ não máy tính.

B. Các thông tin mà chúng có.

C. Các chương trình do con người lập ra.

D. Phần cứng máy tính.

Câu 2: Các thao tác lập luận, giải thích, phân tích, phán đoán, tưởng tượng, … của con người được xếp vào hoạt động nào trong quá trình xử lí thông tin?

A. Thu nhận

B. Lưu trữ.

C. Xử lí.

D. Truyền.

Câu 3: Các khối chức năng chính trong khối cấu trúc chung của máy tính điện tử theo Von Neumann gồm có:

A. Bộ xử lý trung tâm; bàn phím và chuột; Máy in và màn hình.

B. Bộ nhớ; bàn phím; màn hình.

C. Bộ xử lý trung tâm; Thiết bị vào; Bộ nhớ.

D. Bộ xử lý trung tâm và bộ nhớ; thiết bị vào; thiết bị ra.

Câu 4: Trình tự của quá trình xử lí thông tin là:

A. Nhập → Xử lý → Xuất.

B. Xuất → Nhập → Xử lý.

C. Xử lý → Xuất → Nhập.

D. Nhập (INPUT) → Xuất (OUTPUT) → Xử lý.

Câu 5: Với tình huống: "Bác sĩ khám bệnh cho em, ghi vào y bạ và trao lại cho mẹ em". Em hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:

A. Bác sĩ lưu trữ thông tin vào y bạ, mẹ em nhận thông tin.

B. Mẹ em lưu trữ thông tin.

C. Bác sĩ nhận thông tin.

D. Tất cả đều đúng.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: C

Câu 2: C

Câu 3: D

Câu 4: A

Câu 5: A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy cho biết sự khác biệt giữa dữ liệu và thông tin. Sau đó, lấy một ví dụ cụ thể để minh họa cho sự khác biệt này.

Câu 2: Trong quá trình học tập, em đã sử dụng những loại thông tin nào? Hãy phân loại những thông tin đó theo cách mà em hiểu.

Câu 3: Nếu em phải sắp xếp một số lượng lớn hình ảnh và tài liệu học tập, em sẽ tổ chức chúng như thế nào để dễ dàng tìm kiếm và sử dụng khi cần thiết?