Giáo án và PPT Tin học 6 cánh diều Bài 4: Biểu diễn văn bản, hình ảnh, âm thanh trong máy tính

CHỦ ĐỀ A. MÁY TÍNH VÀ CỘNG ĐỒNG

BÀI 4. BIỂU DIỄN VĂN BẢN, HÌNH ẢNH, ÂM THANH TRONG MÁY TÍNH (1 TIẾT)

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV chia lớp thành 2 đội, thi cuộc thi tìm chức năng của máy tính

- GV nêu thể lệ cuộc thi: Khi GV hô bắt đầu, lần lượt 2 đội thay phiên nhau kể tên các chức năng của máy tính, mỗi đội chỉ đưa ra một đáp án, đến khi đội nào không tìm ra được đáp án thì đội đó thua cuộc.

GV cho HS chơi trò chơi, kết thúc trò chơi GV tuyên bố đội thắng cuộc và dẫn dắt HS vào bài học mới.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Một số thiết bị số thông dụng

- GV phát biểu định nghĩa bit, nói rõ cho HS biết ý tưởng hình thành khái niệm bit để từ đó HS hiểu bản chất bit là gì.

- GV nhấn mạnh: bit chỉ có thể nhận một trong hai trạng thái, kí hiệu là 0 và 1.

- GV yêu cầu HS: Tương tự như hai kí hiệu 0 và 1, em hãy lấy thêm một số cách kí hiệu khác mà em biết?

- GV cho HS đọc thầm và thực hiện hoạt động 1 trang 14 sgk.

Sản phẩm dự kiến:

- Bit là đơn vị nhỏ nhất để biểu diễn và lưu trữ thông tin. Bit chỉ có thể nhận một trong hai trạng thái, kí hiệu là “0” và “1”.

- Ngoài ra có thể dùng kí hiệu khác như “on” và “off”, “bật” và “tắt”, “đúng” và “sai”.

HĐ1  

1) Có

2) Không

Hoạt động 2. Biểu diễn chữ cái và văn bản trong máy tính

- GV giới thiệu ban đầu chữ cái và văn bản trong máy tính.

- GV giảng giải giúp HS nêu và sử dụng khái niệm kí tự.

- GV hướng dẫn, giảng giải để HS hiểu được cách biểu diễn văn bản bằng các dãy bit.

- GV đưa ví dụ minh họa cho HS tham khảo.

Sản phẩm dự kiến:

- Kí tự là tên gọi chung cho chữ cái, chữ số, dấu cách, dấu chính tả, kí hiệu

khác...

- Mỗi chữ cái được biểu diễn bằng một dãy bit xác định, mỗi văn bản được

biểu diễn bằng một dãy bit.

- Ví dụ:

Hoạt động 3. Số hóa văn bản, hình ảnh, âm thanh

- GV giới thiệu cho HS hiểu thế nào là một dãy bit từ đó dẫn dắt HS vào khái niệm số hóa văn bản, khái niệm số hóa hình ảnh, số hóa âm thanh.

- GV cho HS thảo luận theo nhóm nhỏ, hoàn thành HĐ2 trang 16 sgk.

Sản phẩm dự kiến:

- Số hóa văn bản là việc chuyển văn bản thành dãy bit.

- Số hóa hình ảnh là việc chuyển hình ảnh thành dãy bit. Kết quả số hóa một hình ảnh là “hình ảnh số”.

- Số hóa âm thanh là việc chuyển đoạn âm thanh thành dãy bit. Kết quả số hóa

của một đoạn âm thanh là “âm thanh số”.

- Số hóa dữ liệu là chuyển dữ liệu thành dãy bit, tức là dãy các kí hiệu “0” hoặc “1” liên tiếp, để máy tính có thể xử lí.

HĐ2: Kết quả nhận được là:

11111111

11111111

01111110

00111100

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Đặc điểm nào sau đây không thuộc về máy tính?

A. Thực hiện nhanh và chính xác.

B. Suy nghĩ sáng tạo.

C. Lưu trữ lớn.

D. Hoạt động bền bỉ.

Câu 2: Sức mạnh của máy tính tuỳ thuộc vào đâu?

A. Khả năng tính toán nhanh.

B. Giá thành ngày càng rẻ.

C. Khả năng và sự hiểu biết của con người.

D. Khả năng lưu trữ lớn.

Câu 3: Hãy điền vào chỗ chấm (...) ở mỗi câu sau đây?

Máy tính có thể... nhanh hơn con người.

A.  Tính toán, thu nhận thông tin hình ảnh, thu nhận thông tin âm thanh, xử lí thông tin, truyền tin.

B. Thu nhận thông tin mùi vị. 

C. Nghiên cứu khoa học, 

D. Sáng tác nghệ thuật.

Câu 4: Hiện nay máy tính và các thiết bị số thay đổi cách thức hoạt động thông tin của con người, sách giáo khoa Tin học 6 lấy ví dụ phóng viên dùng laptop viết bài ngay tại buổi họp báo. Các ví dụ sau ví dụ nào minh họa cách thức đó?

A. Để đối phó với dịch bệnh Covid-19, giáo viên và học sinh học tập trực tuyến bằng máy tính có kết nối internet thay cho hình thức học tập trực tiếp như trước đây.

B. Nhiều người dùng điện thoại chụp ảnh một thông báo quan trọng trên bảng tin thay vì ghi chép lại nội dung vào giấy như trước đây.

C. Người mua hàng có thể thanh toán bằng cách chuyển khoản thông qua phần mềm ở điện thoại hoặc quẹt thẻ ATM mà không cần dùng tiền mặt như trước đây.

D. Tất cả đáp án đều đúng.

Câu 5: Những khả năng to lớn nào đã làm cho máy tính trở thành một công cụ xử lý thông tin hữu hiệu?

A. Làm việc không mệt mỏi.

B. Khả năng tính toán nhanh, chính xác.

C. Khả năng lưu trữ lớn.

D. Tất cả các khả năng trên.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: C

Câu 3: A

Câu 4: D

Câu 5: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy cho biết, máy tính hay con người làm tốt hơn trong mỗi việc sau:

1) Thu nhận thông tin văn bản, hình ảnh, âm thanh và lưu trữ dữ liệu

2) Thu nhận thông tin khứu giác, vị giác, xúc giác

3) Tính toán, xử lí thông tin

4) Sáng tác văn học, nghệ thuật

5) Trao đổi thông tin văn bản, hình ảnh, âm thanh.

Câu 2: Tại sao khi nghe một bài hát trên máy tính, chúng ta có thể nghe thấy cả những âm thanh trầm và âm thanh cao? Em hãy giải thích cách máy tính xử lý và phát lại các dải tần số âm thanh khác nhau.