Nội dung chính Công nghệ 11 - Công nghệ cơ khí Kết nối tri thức bài 3: Tổng quan về vật liệu cơ khí

CHƯƠNG II: VẬT LIỆU CƠ KHÍ

BÀI 3: TỔNG QUAN VỀ VẬT LIỆU CƠ KHÍ

1. Khái niệm vật liệu cơ khí

- Khái niệm: 

+ Là vật liệu được sử dụng trong sản xuất cơ khí;

+ Để tạo nên các sản phẩm như: thiết bị máy móc trong công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, y tế, văn hoá, giáo dục,...

- Đặc điểm:

+ Đa dạng và có tính tương đối. 

+ Không chỉ dùng trong sản xuất cơ khí mà còn được sử dụng trong xây dựng, kĩ thuật điện, công nghiệp hoá học. (kim loại, chất dẻo, composite,...).

2. Các yêu cầu chung đối với vật liệu cơ khí

- Có 3 dạng yêu cầu chính đối với vật liệu cơ khí:

+ Yêu cầu về tính sử dụng: Phải có tính chất cơ học, tính chất vật lí và tính chất hoá học để một sản phẩm cơ khí đáp ứng yêu cầu làm việc.

+ Yêu cầu về tính công nghệ: vật liệu cơ khí cần có khả năng có thể gia công bằng các phương pháp đúc, hàn, gia công bằng áp lực, tính thẩm tôi, tính cắt gọt,...

+ Yêu cầu về tính kinh tế: Phải đảm bảo giá thành thấp mà vẫn đáp ứng các yêu cầu về tính công nghệ và tính sử dụng.

3. Phân loại vật liệu cơ khí

Vật liệu cơ khí được chia làm 3 nhóm:

- Vật liệu kim loại và hợp kim:

+ Khái niệm: là những vật thể dẫn điện tốt, có ánh kim, có khả năng biến dạng dẻo tốt ngay cả ở nhiệt độ thường, kém bền vững hóa học. 

+ Vật liệu kim loại thông dụng:  thép, gang, đồng, nhôm,... 

+ Vai trò: quyết định đến sự phát triển của xã hội và kỹ thuật. 

- Vật liệu phi kim loại: 

+ Khái niệm: Các vật liệu phi kim loại thường dùng trong ngành cơ khí là chất dẻo cao su, gỗ. 

+ Tính chất: cách điện, cách nhiệt, chịu ăn mòn hóa học.... nên tỉ lệ các chi tiết bằng phi kim loại trong máy móc hiện nay ngày càng tăng. 

+ Vai trò: giảm nhẹ trọng lượng của máy móc, nhất là các máy phục vụ trong ngành giao thông vận tải, hàng không, du hành vũ trụ,.... có ý nghĩa rất lớn về kinh tế và kĩ thuật.

- Vật liệu mới:

+ Các loại vật liệu mới: nano, composite, polymer tiên tiến

+ Tính chất: độ bền cao hơn, độ cứng lớn hơn hoặc có tính nhiệt, điện, hóa học,... vượt trội so với các vật liệu truyền thống.

+ Một số vật liệu mới khác: hợp kim nhớ hình, polymer nhớ hình,...