Bài tập file word Khoa học tự nhiên 8 cánh diều bài 31: Hệ sinh thái
Bộ câu hỏi tự luận Khoa học tự nhiên 8 cánh diều. Câu hỏi và bài tập tự luận bài 31: Hệ sinh thái. Bộ tài liệu tự luận này có 4 mức độ: Thông hiểu, nhận biết, vận dụng và vận dụng cao. Phần tự luận này sẽ giúp học sinh hiểu sâu, sát hơn về môn học Khoa học tự nhiên 8 cánh diều.
Xem: => Giáo án khoa học tự nhiên 8 cánh diều
PHẦN 3. VẬT SỐNG
CHỦ ĐỀ 8: SINH THÁI
BÀI 31. HỆ SINH THÁI(18 câu)1. NHẬN BIẾT (8 câu)
1. NHẬN BIẾT (8 câu)
Câu 1: Hệ sinh thái là gì? Các hệ sinh thái được chia thành các nhóm nào?
Trả lời:
- Hệ sinh thái là một hệ thống bao gồm quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng.
- Hệ sinh thái được chia thành 2 nhóm là: hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo.
Câu 2: Chuỗi thức ăn, lưới thức ăn, tháp sinh thái là gì?
Trả lời:
- Chuỗi thức ăn là một chuỗi gòm nhiều loài có quan hệ sinh dưỡng với nhau.
- Lưới thức ăn là tập hợp các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.
- Tháp sinh thái là sơ đồ dạng tháp dùng để đánh giá mức độ dinh dưỡng trong chuỗi và lưới thức ăn trong quần xã sinh vật. Có 3 loại tháp sinh thái là tháp số lượng, tháp sinh khối và tháp năng lượng
Câu 3: Em hãy nêu các nhân tố vô sinh trong hệ sinh thái
Trả lời:
- Các nhân tố vô sinh trong hệ sinh thái là
+ Ánh sáng
+ Khí hậu
+ Đất
+ Nước
+ Xác sinh vật
Câu 4: Hãy nêu thành phần cấu trúc của hệ sinh thái.
Trả lời:
Cấu trúc của hệ sinh thái gồm thành phần vô sinh và thành phần hữu sinh. Thành phần vô sinh gồm các nhân tô vô sinh, thành phần hữu sinh bao gồm nhiều loài sinh vật trong quần xã được chia thành ba nhóm:
- Sinh vật sản xuất
- Sinh vật tiêu thụ
- Sinh vật phân giải.
Câu 5: Hãy trình bày về hệ sinh thái tự nhiên.
Trả lời:
- Hệ sinh thái tự nhiên bao gồm hệ sinh thái trên cạn và hệ sinh thái dưới nước:
+ Hệ sinh thái trên cạn: Hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới, hệ sinh thái sa mạc,..
+ Hệ sinh thái dưới nước: Hệ sinh thái nước ngọt (hồ, sông), hệ sinh thái nước mặn (biển khơi).
Câu 6: Hãy trình bày về hệ sinh thái nhân tạo.
Trả lời:
- Các hệ sinh thái nhân tạo được hình thành nhờ hoạt động của con người. Một số hệ sinh thái như đồng ruộng, hệ sinh thai rừng trồng, hệ sinh thái khu dân cư, hệ sinh thái khu đô thị, hệ sinh thái ao nuôi cá,…
Câu 7: Hãy trình bày về các thành phần hữu sinh.
Trả lời:
- Thành phần hữu sinh bao gồm nhiều loài sinh vật trong quần xã được chia thành ba nhóm:
- Sinh vật sản xuất: là các sinh vật có khả năng sủa dụng quang năng để tổng hợp nên chất hữu cơ. Ví dụ: Các loài thực vật, tảo,..
- Sinh vật tiêu thụ: là những sinh vật không có khả năng tự tổng hợp nên chấy hữu cơ, chúng lấy chất hữu cơ từ thức ăn. Ví dụ: Các loài thực vật, tảo,…
- Sinh vật phân giải: là những sinh vật có chức năng phân giải xác và chất thải của sinh vật thành chất vô cơ. Ví dụ: nấm, hầu hết vi khuẩn,…
Câu 8: Chúng ta cần phải đặc biệt trú trọng bảo vệ các hệ sinh thái nào?
Trả lời:
Toàn bộ các hệ sinh thái luôn cần được bảo vệ, đặc biệt cần trú tringj bảo vệ hệ sinh thái rừng, hệ sinh thái biển và hệ sinh thái ven biển cũng như hệ sinh thái nông nghiệp.
2. THÔNG HIỂU (7 câu)
Câu 1. Vẽ chuỗi thức ăn có các loài sinh vật sau: diều hâu, cỏ, châu chấu, ếch, rắn.
Trả lời:
Cỏ → Châu chấu → Ếch → Rắn → Diều hâu
Câu 2: Liệt kê một số chuỗi thức ăn có trong hình 41.4. Các chuỗi thức ăn đó có mắt xích nào chung?
Trả lời:
Một số chuỗi thức ăn có trong hình 41.4:
- Cây xanh → Thỏ → Linh Miêu → Sư Tử.
- Cây xanh → Chuột → Linh Miêu → Sư Tử.
- Cây xanh → Chuột → Rắn → Linh Miêu → Sư Tử.
Các chuỗi thức ăn trên có mắt xích chung là: Cây xanh, Linh Miêu, Sư Tử, Nấm/ Giun đất/ Vi sinh vật.
Câu 3: Lấy ví dụ về lưới thức ăn trong tự nhiên.
Trả lời:
Câu 4: Nêu ý nghĩa của tháp sinh thái.
Trả lời:
Tháp sinh thái giúp xem xét mức độ hiệu quả dinh dưỡng của mỗi bậc dinh dưỡng trong hệ sinh thái.
Câu 5: Hãy xác định tên của ba loại tháp trong hình 41.5. Giải thích vì sao?
Trả lời:
Tháp số 1 là tháp số lượng, vì tháp này được xây dựng dựa trên số lượng cá thể sinh vật trên một đơn vị diện tích ở mỗi bậc dinh dưỡng.
Tháp số 2 là tháp khối lượng, vì tháp này được xây dựng dựa trên khối lượng tổng số của tất cả các sinh vật trên một đơn vị diện tích ở mỗi bậc dinh dưỡng.
Tháp số 3 là tháp năng lượng, vì tháp này được xây dựng dựa trên số năng lượng được tích lũy trên một đơn vị diện tích trong một đơn vị thời gian ở mỗi bậc dinh dưỡng.
Câu 6: Quan sát hình 41.6, mô tả quá trình trao đổi vật chất và chuyển hóa năng lượng trong hệ sinh thái.
Trả lời:
Quá trình trao đổi vật chất và chuyển hóa năng lượng trong hệ sinh thái xảy ra giữa các sinh vật trong quần xã và giữa quần xã với môi trường thông qua chu trình vật chất và dòng năng lượng:
- Trong hệ sinh thái, các chất vô cơ từ môi trường ngoài truyền vào cơ thể sinh vật, qua các mắt xích của chuỗi và lưới thức ăn (sinh vật sản xuất → sinh vật tiêu thụ → sinh vật phân giải) rồi trả lại môi trường.
- Nguồn năng lượng trong hệ sinh thái phần lớn được lấy từ năng lượng ánh sáng mặt trời. Năng lượng từ ánh sáng mặt trời được truyền vào quần xã ở mắt xích đầu tiên là sinh vật sản xuất, sau đó truyền theo một chiều qua các bậc dinh dưỡng, năng lượng giảm dần do sinh vật sử dụng và trả lại môi trường dưới dạng nhiệt.
Câu 7: Quan sát hình 41.7, vận dụng những hiểu biết của bản thân, hãy nêu đặc điểm, ý nghĩa của mỗi hệ sinh thái.
Trả lời:
Đặc điểm, ý nghĩa của mỗi hệ sinh thái:
Hệ sinh thái | Đặc điểm | Ý nghĩa |
Hệ sinh thái rừng Cúc Phương | Là hệ sinh thái rừng nhiệt đới gió mùa, xanh quanh năm, có quần thể động, thực vật vô cùng phong phú và đa dạng. Thảm thực vật Cúc Phương với ưu thế là rừng trên núi đá vôi, có thể hình thành nên nhiều tầng tán, nhưng do địa hình dốc nên tầng tán thường không liên tục. Là nơi sinh sống của nhiều loài thú, chim, bò sát, lưỡng cư và hàng ngàn loài côn trùng, trong đó có nhiều loài nằm trong sách đỏ Việt Nam. | Hệ sinh thái rừng Cúc Phương là nơi dự trữ nguồn gene phong phú, bảo vệ các loài sinh vật, điều hòa khí hậu, bảo vệ đa dạng sinh học; đồng thời, cũng là nơi tham quan du lịch tạo sự phát triển kinh tế bền vững. |
Hệ sinh thái biển Nha Trang | Là nơi có độ đa dạng sinh học cao, là nơi cư trú của nhiều loài san hô, cá cảnh biển và các loài hải sản. Các loài thực vật, tảo, rong biển cũng góp phần tạo nên đa dạng sinh học. | Hệ sinh thái biển Nha trang là nơi dự trữ nguồn gen phong phú, có vai trò quan trọng đối với tự nhiên và con người: tham gia điều hòa khí hậu, là nơi sống của nhiều loài sinh vật, cung cấp nhiều sản phẩm có giá trị cho con người; đồng thời, cũng là nơi tham quan du lịch tạo sự phát triển kinh tế bền vững. |
Hệ sinh thái nông nghiệp vùng đồng bằng sông Cửu Long | Là nơi canh tác đa dạng nhưng chủ yếu dựa trên nền lúa, đây là hệ sinh thái được duy trì dưới tác động thường xuyên của con người. | Hệ sinh thái nông nghiệp vùng đồng bằng sông Cửu Long có vai trò rất quan trọng trong sản xuất nông nghiệp tạo ra lương thực, thực phẩm và cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp tạo đà cho sự phát triển kinh tế; ngoài ra, hệ sinh thái này cũng có vai trò quan trọng trong bảo vệ đa dạng sinh học,… |
3. VẬN DỤNG (3 câu)
Câu 1: Việc khuyến khích sử dụng các loại phân bón hữu cơ thay cho các loại phân bón hóa học có ý nghĩa gì đối với bảo vệ hệ sinh thái nông nghiệp.
Trả lời:
Đối với bảo vệ hệ sinh thái nông nghiệp, việc khuyến khích sử dụng các loại phân bón hữu cơ thay cho các loại phân bón hóa học có ý nghĩa:
- Cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cây trồng một cách an toàn, ít gây ngộ độc, sốc phân cho cây trồng.
- Giúp cải tạo đất: Phân bón hữu cơ giúp bổ sung lượng mùn lớn cho đất, nhờ đó, giúp cải tạo đất bạc màu, đất nghèo dinh dưỡng mà không làm mất cân bằng pH của đất; làm tăng độ tơi xốp, thoáng khí cho đất.
- Tạo điều kiện cho hệ vi sinh vật đất phát triển.
Như vậy, việc khuyến khích sử dụng các loại phân bón hữu cơ thay cho các loại phân bón hóa học sẽ giúp hệ sinh thái nông nghiệp phát triển bền vững.
Câu 2: Hãy vẽ sơ đồ một lưới thức ăn trong hệ sinh thái nông nghiệp.
Trả lời:
Câu 3: Hãy vẽ sơ đồ và giải thích vòng tuần hoàn các chất và dòng năng lượng trong hệ sinh thái.
Trả lời:
- Sơ đồ vòng tuần hoàn các chất và dòng năng lượng trong hệ sinh thái:
Trong hệ sinh thái, các chất vô cơ từ môi trường ngoài truyền vào cơ thể sinh vật qua các mắt xích của chuỗi và lưới thức ăn rồi trả lại môi trường. Nguồn năng lượng trong hệ sinh thái phần lớn được lấy từ ánh sáng mặt trời, Năng lượng từ ánh sáng mặt trời được truyền vào quần xã ở mắt xích đầu tiên là sinh vật sản xuất, sau đó truyền theo một chiều qua các bậc dinh dưỡng. Trong đó, năng lượng giảm dần do sinh vật sử dụng và trả lại môi trường dưới dạng nhiệt.