BÀI 4: SỬ DỤNG, CẢI TẠO VÀ BẢO VỆ ĐẤT TRỒNG

I) NHẬN BIẾT

 Câu 1: Kể tên các biện pháp sử dụng và bảo vệ đất trồng hợp lí?

Trả lời

- Chọn cây trồng phù hợp với từng loại đất

- Kết hợp sử dụng đất và cải tạo đất

- Canh tác bền vững

Câu 2: Nêu số biện pháp cải tạo đất chua

Trả lời

- Biện pháp bón vôi

- Biện pháp thủy lợi

- Biện pháp canh tác

Câu 3: Trình bày khái niệm về đất mặn và nguyên nhân gây ra đất mặn.

Trả lời

- Khái niệm: Đất mặn là những loại đất có nồng độ muối hòa tan (NaCl, Na2SO4, CaSO4,…) trên 2,56%.

- Nguyên nhân:

+  Các vùng ven biển có địa hình thấp do thủy triều

+ Nước biển theo các cửa sông vào bên trong đất liền mang theo lượng muối

+ Nguồn nước ngầm có hàm lượng muối cao thẩm thấu lên bề mặt.

Câu 4: Kể tên một số địa phương ở nước ta bị đất xám bạc màu.

Trả lời

Vùng trung du Bắc Bộ, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.

II) THÔNG HIỀU

Câu 1: Trình bày lợi ích của áp dụng canh tác bền vững. 

Trả lời

- Tránh điều kiện bất lợi do biến đổi khí hậu

- Tăng năng suất cây trồng, tạo việc làm, nâng cao hiệu quả kinh tế

- Nâng cao hiệu quả sử dụng đất trồng

Câu 2: Trình bày lợi ích của việc bón vôi trong việc khử chua cho đất

Trả lời

Bón vôi khử chua làm mất khả năng gây độc cho cây và cố định lân trông đất, làm tăng cường khả năng hoạt động của vi sinh vật trong đất, xúc tiến hình thành kết cấu đất giúp cho đất tơi xốp và điều chỉnh pH phù hợp với yêu cầu của cây trồng

Câu 3: Trình bày biện pháp thủy lợi trong cải tạo đất mặn.

Trả lời

- Xây dựng, củng cố hệ thống đê biển

- Trồng cây chăn sóng để ngăn nước xâm nhập

- Xây dựng kênh mương để thay rửa, tiêu mặn

- Làm mương hạ mực nước ngầm để nước mặn không thẩm thấu lên vùng đất trồng

Câu 4: Nêu nguyên nhân đất bị bạc màu?

- Do địa hình dốc, thoải nên quá trình rửa trôi chấ dinh dưỡng trong đất diễn ra mạnh mẽ

- Do tập quán canh tác lạc hậu như: Trồng một loại cây liên tục trong nhiều năm, làm đất không đúng cách, bố trí thời vụ không hợp lí,…

III) VẬN DỤNG,VẬN DỤNG CAO

Câu 1: Vì sao cần phải lựa chọn cây trồng phù hợp với đất

Trả lời

Vì trong trồng trọt mỗi loại cây sẽ thích hợp riêng với mỗi loại đất khác nhau để sinh trưởng và phát triển tốt, cho năng suất cao. Nếu trồng cây không thích hợp, cây sẽ mang lại hiệu quả kém.

Câu 2: Việc chặt phá rừng bừa bãi có ảnh hưởng gì đến việc sử dụng và cải tạo đất.

Trả lời

Việc chặt phá rùng bừa bãi sẽ khiến cho đất dễ bị bạc màu, khi trời mưa, đất sẽ dễ bị rửa trôi, gây ra các hiện tượng sạt lở đất, đất bị xói mòn ảnh hưởng đến cuộc sống của mọi người

Câu 3: Giải thích vì sao  ở các vùng trung du Bắc Bộ, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên đất thường dễ bị bạc màu.

Trả lời

 Ở các vùng trung du Bắc Bộ, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên đất thường dễ bị bạc màu vì ở những nơi đó thường có địa hình dốc, khi trời mưa đất sẽ dễ bị rửa trôi các chất sinh dưỡng; và ở những khu vực này người dân vẫn duy trì tập quán canh tác lạc hậu, chưa có biện pháp cải tạo đất phù hợp nên đất dễ bị bạc màu.

Câu 4: Xâm nhập là một vấn đề gây ra rất nhiều cho người dân. Em hãy nêu một số biện pháp để phồng chống xâm nhập mặn.

Trả lời

- Liên tục theo dõi và xây dụng công trình thủy lợi chống mặn

- Thực hiện lưu trữ nước ngọt và tiết kiệm nước

- Lắp đặt hệ thống lọc nước nhiễm mặn