Câu hỏi tự luận vật lí 7 chân trời Bài 12: Mô tả sóng âm

CHỦ ĐỀ IV: ÂM THANH

BÀI 12 - MÔ TẢ SÓNG ÂM

I. NHẬN BIẾT (3 câu)

Câu 1: Sóng âm được phát ra từ đâu? Nêu khái niệm dao động, nguồn âm và sóng âm.

Trả lời:

• Sóng âm được phát ra bởi các vật đang dao động.
• Sự rung động qua lại vị trí cân bằng của những vật khi phát ra âm thanh như âm thoa, mặt trống, dây đàn, … được gọi là dao động.
• Vật dao động phát ra âm thanh được gọi là nguồn âm.
• Các dao động từ nguồn âm lan truyền trong môi trường, được gọi là sóng âm.

Câu 2: Sóng âm truyền được trong môi trường nào và không truyền được trong môi trường nào?

Trả lời:

• Sóng âm truyền được trong các môi trường rắn, lỏng, khí.
• Sóng âm không truyền được trong chân không.

Câu 3: Vì sao sóng âm có thể truyền trong không khí?

Trả lời:

Sóng âm trong không khí được lan truyền bởi sự dao động (dãn, nén) của các lớp không khí.

II. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Lấy ví dụ về nguồn âm.

Trả lời:

Ví dụ: Âm thoa, cây sáo, dây dàn,

Câu 2: Nêu ví dụ minh họa sóng âm truyền được trong môi trường rắn và khí.

Trả lời:

Ví dụ: Khi bạn B gõ xuống bàn, bạn C nghe được âm do âm truyền trong không khí, bạn A áp tai xuống bàn nghe được âm do âm truyền trong chất rắn (bàn).

Câu 3: Lấy ví dụ về âm truyền trong từng môi trường chất khí, chất rắn và chất lỏng.

Trả lời:

Ví dụ:

• Áp tai xuống đất có nghe thấy tiếng bước chân => truyền qua chất rắn.
• Con người nói chuyện với nhau => truyền qua chất khí
• Khi lặn dưới nước ta vẫn nghe được tiếng của bọt nước quanh ta => truyền qua chất lỏng.

Câu 4: Nêu một số ví dụ về sóng âm.

Trả lời:

Ví dụ: Âm thanh do loa phát ra truyền theo mọi hướng.

III. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Tại sao khi gảy đàn lại phát ra âm thanh?

Trả lời:

Khi gảy đàn, dây đàn rung làm không khí xung quanh mặt trống rung động. Rung động này được lan truyền trong không khí. Khi đến tai ta, không khí rung động sẽ tác động lên màng nhĩ và tai ta nghe được tiếng đàn.

Câu 2: Các nhà du hành vũ trụ làm việc trên trạm không gian có thể nói chuyện với nhau như trên mặt đất không? Vì sao?

Trả lời:

Khi các nhà du hành vũ trụ làm việc ở không gian bên ngoài tàu vũ trụ (chân không), họ không thể nói chuyện với nhau bình thường như khi trên mặt đất vì môi trường bên ngoài khoảng không gian là chân không.

Câu 3: Vận tốc truyền âm trong không khí là bao nhiêu?

Trả lời:

Vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s

Câu 4: Vì sao càng lên cao càng khó nghe được tiếng nói chuyện?

Trả lời:

Càng lên cao càng khó nghe được tiếng nói chuyện hơn vì càng lên cao không khí càng loãng => vận tốc truyền âm giảm.

IV. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Các vật dẫn âm như nước và kim loại ảnh hưởng như thế nào đến sự truyền âm so với không khí?

Trả lời:

• Dẫn âm tốt hơn: Nước và kim loại là hai loại vật dẫn âm tốt hơn so với không khí. Khi âm thanh gặp phải vật liệu dẫn âm, nó sẽ truyền qua các vật liệu này nhanh hơn và giữ được độ mạnh lớn hơn, so với việc truyền qua không khí. Điều này giúp âm thanh có thể đi xa hơn.
• Giảm hấp thụ âm: Khả năng hấp thụ âm của nước và kim loại ít hơn so với không khí, nên khi âm thanh truyền qua các vật liệu, nó không bị giảm độ mạnh do hấp thụ âm như khi truyền qua không khí.

Câu 2: Một người gõ mạnh búa xuống đường ray xe lửa tại điểm A làm âm thanh truyền đến điểm B cách A là 1000m. Hỏi thời gian truyền âm trong đường ray từ A đến B hết bao lâu, biết vận tốc truyền âm trong đường ray là 5300m/s?

Trả lời:

Ta có: v = s : t ® t = s : v

Thời gian truyền âm trong đường ray từ A đến B là: t = s : v = 1000 : 5300 = 0,19 s.