Đáp án Kinh tế pháp luật 11 kết nối tri thức Bài 7: Đạo đức kinh doanh (P2)

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào sau đây? Vì sao?

1. Đạo đức kinh doanh chỉ đề cập đến đối tượng là các chủ cơ sở kinh doanh.
2. Đạo đức kinh doanh tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh.
3. Đạo đức kinh doanh tạo ra sự cam kết và tận tâm với doanh nghiệp.
4. Đảm bảo đạo đức kinh doanh và thực hiện mục tiêu lợi nhuận luôn mâu thuẫn với nhau.

Trả lời:

- Ý kiến a. Không đồng tình, vì: đạo đức kinh doanh điều chỉnh hành vi đạo đức của tất cả các thành viên trong tổ chức kinh doanh (hộ gia đình, công ty, xí nghiệp, tập đoàn,…) như: ban giám đốc; các thành viên của hội đồng quản trị; cán bộ, công nhân viên, người lao động làm thuê,…

- Ý kiến b. Đồng tình, vì: thực hiện tốt đạo đức kinh doanh sẽ góp phần điều chỉnh hành vi của chủ thể kinh doanh theo hướng tích cực, từ đó góp phần tạo nên môi trường kinh doanh lành mạnh.

- Ý kiến c. Đồng tình, vì: sự cam kết và tận tâm của người lao động đối với doanh nghiệp xuất phát từ việc họ tin rằng: tương lai của mình gắn liền với tương lai của doanh nghiệp. Do đó, khi doanh nghiệp thực hiện tốt đạo đức kinh doanh đối với người lao động (thông qua các hành động, như: tôn trọng, có chế độ lương và chế độ đãi ngộ tốt…) thì người lao động sẽ càng tận tâm với công việc và có tâm lý cam kết gắn bó lâu dài với tổ chức.

- Ý kiến d. Không đồng tình, vì: đảm bảo đạo đức kinh doanh sẽ góp phần tạo ra lợi nhuận cho doanh nghiệp. Ví dụ:

• Thực hiện tốt đạo đức kinh doanh có thể lôi cuốn khách hàng đến với sản phẩm của công ty, từ đó giúp nâng cao doanh thu và lợi nhuận.
• Thực hiện tốt đạo đức kinh doanh giúp cho doanh nghiệp có được sự trung thành và tận tâm của người lao động, qua đó góp phần nâng cao được hiệu quả sản xuất.

Câu 2: Em hãy cho biết hành vi của các chủ thể kinh doanh trong những trường hợp sau là phù hợp hay vi phạm chuẩn mực đạo đức kinh doanh? Vì sao?

1. Công ty G đã sử dụng hãng nước ngoài kém chất lượng, dán tem hàng Việt Nam chất lượng cao để bán.
2. Cô X đã cung cấp thông tin bí mật về một công nghệ mới của công ty mình đang làm việc cho một đối tác để được nhận một khoản tiền.
3. Thấy các nguyên liệu để làm bánh kẹo đã quá hạn ghi trên bao bì, anh C đề nghị với Giám đốc xí nghiệp không sử dụng các nguyên liệu đó để sản xuất mặc dù hương vị vẫn thơm ngon, màu sắc vẫn hấp dẫn.

Trả lời:

- Trường hợp a. Công ty G đã vi phạm chuẩn mực đạo đức kinh doanh, vì: công ty này đã thực hiện hành vi gian dối về chất lượng của sản phẩm => không trung thực trong kinh doanh.

- Trường hợp b. Cô X đã vi phạm chuẩn mực đạo đức kinh doanh, vì: hành động của cô X đã vi phạm quy định đảm bảo bí mật.

- Trường hợp c. Hành động của anh C phù hợp với chuẩn mực đạo đức kinh doanh. Vì: hành động của anh nhằm đảm bảo lợi ích về sức khỏe cho khách hàng; đồng thời giữ uy tín về chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp.

Câu 3: Em hãy cho biết vai trò của đạo đức kinh doanh trong các trường hợp dưới đây:

1. Phát hiện ra có lỗi trong chi tiết ở động cơ, doanh nghiệp ô tô thông báo thu hồi lại sản phẩm và bồi thường thoả đáng cho khách hàng.
2. Siêu thị H luôn thực hiện nghiêm ngặt kiểm soát chất lượng, truy soát nguồn gốc xuất xứ các hàng hoá nhập vào siêu thị. 
3. Doanh nghiệp T hướng đến mô hình “sản xuất xanh".

Trả lời:

- Trường hợp a. Vai trò của đạo đức kinh doanh trong trường hợp này là:

• Làm hài lòng khách hàng.
• Nâng cao chất lượng và uy tín doanh nghiệp.

- Trường hợp b. Vai trò của đạo đức kinh doanh trong trường hợp này là:

• Làm hài lòng khách hàng.
• Nâng cao chất lượng và uy tín của siêu thị.

- Trường hợp c. Vai trò của đạo đức kinh doanh trong trường hợp này là:

• Làm hài lòng khách hàng.
• Nâng cao chất lượng và uy tín của siêu thị.
• Gắn kết các lợi ích của doanh nghiệp với lợi ích của khách hàng và xã hội.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy viết bài giới thiệu về một tấm gương đạo đức kinh doanh và nêu bài học rút ra tử tấm gương đó. 

Trả lời:

Ông Bạch Thái Bưởi sinh năm 1874 tại làng An Phú, huyện Thanh Trì, tỉnh Hà Đông (nay thuộc ngoại thành Hà Nội). Ông chính là người đầu tiên khẳng định vị thế của doanh nhân Việt, người làm kinh doanh với khát vọng to lớn là cải tạo xã hội, mà cụ thể là ước vọng có thể xây dựng một Hà Nội lung linh, hoa lệ như Paris.

Từ một công chức làm trong một hãng thầu công chánh của Pháp, một dịp may đến với ông là năm 1895, Hội chợ Bordeaux được tổ chức tại Pháp, Bạch Thái Bưởi được chọn, qua đề cử của công sứ Bonnet. Trong những ngày ở Pháp, không như những người khác dành thời gian du hí đây đó, ông nỗ lực tìm hiểu, học hỏi cung cách buôn bán, cách tổ chức và quản lí sản xuất, nghệ thuật khuếch trương thương nghiệp.

Trên chuyến tàu trở về nước, Bạch Thái Bưởi đã manh nha một quyết định táo bạo: xin nghỉ việc để đi vào con đường kinh doanh với quan điểm “phải biết cung cấp cái mà người ta đang thiếu, cái mà người ta đang cần. Nhưng phải kịp thời”. Ông đã hùn tiền với một người Pháp để chuyên khai thác gỗ làm tà-vẹt bán cho Sở Hoả xa Đông Dương. Trong công việc, Bạch Thái Bưởi tỏ ra rất khắc nghiệt khi nghiệm thu sản phẩm. Ông bảo: “Tiền mất đi còn có thể tìm lại được, chứ chữ tín mất đi là hỏng việc lớn sau này”.

Bạch Thái Bưởi thành công và thu hút được nhiều người tài về cùng dựng nghiệp vì ông là người rất biết cách đối đãi và tin tưởng những cộng sự của mình. Ông cũng quan tâm đến đời sống của giới thợ thuyền, dành chế độ đãi ngộ tốt cho nhân viên, trợ cấp cho học sinh nghèo đi du học,… Có lẽ, Bạch Thái Bưởi là nhà doanh nghiệp Việt Nam trước nhất đầu thế kỉ XX đã có ý thức vận dụng tinh thần yêu nước, khai thác tinh thần tự tôn dân tộc như một vũ khí sắc bén để chiến thắng vẻ vang đối thủ cạnh tranh của mình.

=> Bài học cho bản thân:

- Giữ chữ tín trong kinh doanh.

- Tôn trọng và đảm quyền lợi cho nhân viên, tôn trọng khách hàng.

Câu 2: Em hãy viết bài bình luận ý nghĩa của câu "Một lần bất tín, vạn lần bất tin" trong kinh doanh và chia sẻ với người thân trong gia đình và các bạn. 

Trả lời:

Rất nhiều người, rất nhiều sách báo đã từng nói đến “chữ Tín trong kinh doanh” và hầu hết đều thống nhất rằng chữ Tín trong kinh doanh là yếu tố đặc biệt quan trọng góp phần quyết định thành công của mỗi doanh nghiệp, mỗi doanh nhân, nhưng làm cách nào để tạo được chữ Tín trong kinh doanh, tạo được niềm tin của khách hàng, nhất là những khách hàng khó tính nhất, thì không phải doanh nghiệp nào, doanh nhân nào cũng làm được.

Thực tế đã chỉ ra rằng, chữ Tín trong kinh doanh không chỉ là lời hứa suông, tự dưng mà có, mà nó là cả một quá trình lâu dài, thông qua những ứng xử và hành động thực tế nhằm duy trì và thực hiện một cách tốt nhất, nghiêm túc nhất những cam kết và lời hứa của mình.

Nói thì đơn giản vậy, nhưng thực hiện được nó thì không dễ chút nào, bởi không phải tất cả những cam kết, lời hứa nào cũng dễ dàng thực hiện, rất nhiều cam kết không chỉ đòi hỏi đạo đức kinh doanh, sự tận tụy, lòng chân thành mà còn đòi hỏi năng lực, tình độ, chất lượng dịch vụ và không phải chỉ của cá nhân mà của cả một tổ chức.

Chính vì vậy mà nhiều khi để giữ được chữ Tín, giữ được cam kết, chúng ta phải lao động với cường độ cao, phải nỗ lực cao độ, đôi khi vượt cả sức của mình, thậm chí phải chấp nhận thua thiệt về tiền bạc. Như thế vẫn chưa đủ, chúng ta phải luôn giữ gìn chữ Tín, không được phép phạm đến dù chỉ một lần, bởi “một lần bất tín, vạn lần bất tin”. Điều ấy có nghĩa là chúng ta phải luôn tâm niệm “chữ Tín là báu vật” nhưng lại là “báu vật mong manh, dễ vỡ” đòi hỏi chúng ta phải gìn giữ nó hết sức cẩn thận.

Trong một bức thư gửi cháu trai của mình, ông Zebulon, cụ cố của Warren Bufett đã viết rằng: “Cháu đừng mong có thể kiếm được nhiều tiền ở đâu đó, ông chỉ hy vọng công việc kinh doanh của cháu sẽ tốt đẹp hơn vào mùa xuân. Nhưng nếu cháu không thể làm được điều đó, hãy từ bỏ kịp thời để thanh toán hết nợ nần và giữ lại chữ Tín cho mình, bởi vì nó còn quan trọng hơn cả tiền bạc”.

Có lẽ nhờ học được giữ gìn chữ Tín, hiểu được câu “chữ Tín còn quan trọng hơn tiền bạc” của cụ cố của mình mà sau này Warren Bufett đã trở thành tỷ phú giàu nhất, nhì thế giới.