BÀI 6

TỰ ĐÁNH GIÁ:  CẢNH RỪNG VIỆT BẮC

Đọc văn bản sau, chọn phương án đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 5) và trả lời câu hỏi (từ câu 6 đến câu 10):

Cảnh Rừng Việt Bắc

Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay,

Vượn hót chim kêu suốt cả ngày,

Khách đến thì mời ngô nếp nướng,

Săn về thường chén thịt rừng quay,

Non xanh, nước biếc tha hồ dạo,

Rượu ngọt, chè tươi mặc sức say.

Kháng chiến thành công ta trở lại,

Trăng xưa, hạc cũ với xuân này.

                                                                                                          Năm 1947

                                                                                          Hồ Chí Minh

Câu hỏi 1: Bài thơ Cảnh rừng Việt Bắc đã sử dụng hình thức nào?

1. Thơ thất ngôn bát cú, viết bằng chữ Nôm
2. Thơ thất ngôn bát cũ, viết bằng chữ Quốc ngữ
3. Thơ tự do, viết bằng chữ Nôm
4. Thơ bảy chữ, viết bằng chữ Hán

Hướng dẫn chi tiết:

Đáp án: B

Câu hỏi 2: Chi tiết nào cho biết bối cảnh sáng tác của bài thơ Cảnh rừng Việt Bắc?

1. Nhan đề bài thơ Cảnh rừng Việt Bắc
2. Ghi chú: NXB Văn học, Hà Nội,1970
3. Ghi chú cuối văn bản: Năm 1947
4. Câu “kháng chiến thành công ta trở lại”

Hướng dẫn chi tiết:

Đáp án: C

Câu hỏi 3: Trạng thái cảm xúc chủ đạo trong bài thơ Cảnh rừng Việt Bắc là gì?

1. Vui vẻ, lạc quan
2. Buồn bã, ưu tư
3. Nuối tiếc, bâng khuâng
4. Xúc động, sung sướng

Hướng dẫn chi tiết:

Đáp án: A

Câu hỏi 4: Dòng thơ nào sau đây sử dụng biện pháp liệt kê?

1. Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay
2. Vượn hót chim kêu suốt cả ngày
3. Săn về thường chén thịt rừng quay
4. Kháng chiến thành công ta trở lại

Hướng dẫn chi tiết:

Đáp án: B

Câu hỏi 5: Nội dung chính của bài thơ là gì?

1. Cuộc sống giản dị, đơn sơ ở núi rừng Việt Bắc và tâm trạng tràn đầy lạc quan, tin tưởng của nhân vật trữ tình.
2. Cuộc đời hoạt động cách mạng bí mật gian khổ, thiếu thốn mà vẫn ung dung và tràn đầy sự lạc quan, vui vẻ.
3. Hình ảnh cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp gian khổ, quyết liệt nhưng tràn đầy sự lạc quan, vui vẻ.
4. Cuộc sống khắc nghiệt ở chiến khu Việt Bắc và những nỗi băn khoăn, lo lắng của nhân vật trữ tình.

Hướng dẫn chi tiết:

Đáp án: A

Câu hỏi 6: Mở đầu bài thơ, Bác viết “Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay”. Em hiểu nghĩa của từ “hay” ở đây là thế nào?

Hướng dẫn chi tiết:

   Cái "hay" mà Bác đề cập ở đây không phải là điều xa xỉ hay gì đó gây sự tò mò. Thực ra, cái "hay" ở đây chính là sự kết nối với thiên nhiên, cụ thể là mối liên kết giữa con người và thiên nhiên tại những vùng đất vẫn giữ nguyên vẻ đẹp tự nhiên, và nơi mà tình yêu chân thành của con người dành cho thiên nhiên vẫn còn nguyên vẹn.

Câu hỏi 7: Nhận xét âm hưởng và giọng điệu bao trùm bài thơ “Cảnh rừng Việt Bắc”.

Hướng dẫn chi tiết:

    Bài thơ "Cảnh rừng Việt Bắc" của Bác Hồ thể hiện một âm hưởng thanh khiết, nhẹ nhàng và tĩnh lặng, một giọng điệu rất chân thực và sâu sắc. Cảnh rừng Việt Bắc được miêu tả chi tiết và chân thực, từng chi tiết như lá, hoa, nước... đều được diễn đạt một cách tự nhiên và gần gũi. Giọng điệu của bài thơ mang màu sắc êm đềm và thanh tịnh, đồng thời cũng rất trầm lắng và sâu sắc, thể hiện tình yêu thương và tương tác sâu sắc giữa con người và thiên nhiên. Đây là một bản thơ mang đậm nét văn học dân tộc, gợi lên nhiều cảm xúc và tư duy sâu sắc về cuộc sống và tự nhiên của vùng đất Việt Bắc.

Câu hỏi 8: Những từ ngữ nào trong bài thơ thể hiện sắc thái tình cảm của chủ thể trữ tình?

Hướng dẫn chi tiết:

"Vượn hót" và "chim kêu" trong câu thơ "Vượn hót chim kêu suốt cả ngày" không chỉ là những âm thanh từ thiên nhiên cất lên liên tục suốt ngày, mà còn là những âm thanh sâu lắng đã làm xao động lòng người, giúp tâm hồn trở nên thanh bình và hòa mình vào không gian mây trời. Tiếng của thiên nhiên, tiếng của rừng xanh mang lại niềm vui, kích thích sự sáng tạo và hứng khởi giữa cảnh vật hùng vĩ. Sự sống động đó đã làm cho cuộc sống hàng ngày của những người lính trở nên phong phú và đa dạng hơn, thể hiện mối liên kết sâu sắc giữa con người và thiên nhiên.

Tình cảm đậm đà của người dân nơi đây, sự hiếu khách là đặc điểm nổi bật của họ. Sự chào đón nồng hậu của người Việt Bắc thường được thể hiện qua đặc sản từ rừng núi, sự mộc mạc và chân thành của "ngô nếp nướng", khiến người ta luôn nhớ đến khi đi xa.

Niềm vui thú vị khi thưởng thức thành quả sau những chuyến săn trở về, nhất là khi thưởng thức "chén thịt rừng quay".

Sự "trở lại" sau khi "kháng chiến thành công" không chỉ là hình ảnh của sự yêu thương dồn dập, mà còn là hứa hẹn sẽ quay trở lại và thăm lại mảnh đất này, lời hứa sẽ không bao giờ bị quên khi rời xa

Câu hỏi 9: Từ hiểu biết của em về nghĩa của từ  “mời” và từ “chén”, chỉ ra sự phù hợp của hai từ này trong hai dòng thơ: “Khách đến thì mời … Săn về thường chén…”

Hướng dẫn chi tiết:

“Khách đến thì mời ngô nếp nướng,

Săn về thường chén thịt rừng quay.”

   Đọc 2 câu thơ ta thấy được cảnh sống nơi đây hiện lên thật đơn giản mà lịch sự, bởi cái tình người với nhau chan chứa, mặn nồng và tha thiết. Bữa cơm chỉ có 1 món thôi nhưng thật thịnh Hướng dẫn, với một từ “chén” đủ làm người đọc thấy niềm lạc quan của những người đi kháng chiến bất chấp khó khăn ở rừng xanh núi ngàn. Sự hiếu khách, cuộc sống bình dị đã làm cho nơi đây trở nên thấm đẫm tình người.

Câu hỏi 10: Qua bài thơ, em hiểu thêm được gì về tâm hồn của Chủ tịch Hồ Chí Minh?

Hướng dẫn chi tiết:

Bài thơ là biểu hiện của sự lạc quan, sự giản dị và ý chí kiên cường của Bác. Dù sống trong hoàn cảnh khó khăn tại chiến khu Việt Bắc, nhưng Bác vẫn dành tình yêu và sự quan tâm đặc biệt cho thiên nhiên hùng vĩ xung quanh. Vẻ đẹp của cảnh vật đã đi sâu vào tâm trí của Bác, khẳng định ý chí quay trở lại và hứa hẹn một lời hứa son sắt khi rời bỏ mảnh đất tươi đẹp này về miền xuôi. Bác không bỏ qua sự sống động của thiên nhiên, mà coi đó như một phần không thể tách rời của tâm hồn mình. Vì vậy, Bác không bao giờ quên những kỷ niệm đẹp đẽ trong quá khứ, và luôn tận hưởng cảnh đẹp bằng sự bình thản và thư thái của mình.