BÀI 1. NHỮNG SẮC ĐIỆU THI CA

ÔN TẬP

Câu 1: Hãy sắp xếp các tác phẩm đã học trong bài học này theo lịch sử/ tiến trình văn học.

Hướng dẫn chi tiết:

1. Hoàng Hạc lâu - 1976 (Trung đại)
2. Tràng giang - 1939 (Hiện đại)
3. Tiếng thu - 1939 (Hiện đại)

Câu 2: Các tác giả dưới đây sáng tác theo phong cách nào? Hãy ghi vài nét ngắn gọn về phong cách sáng tác của họ (làm vào vở):

Hướng dẫn chi tiết:

Câu 3: Phân tích đặc điểm của ngôn ngữ trang trọng thể hiện qua đoạn trích sau:

Thuở lâm hành oanh chưa bén liễu,

Hỏi ngày về ước nẻo quyên ca.

Nay quyên đã giục oanh già,

Ý nhi lại gáy trước nhà líu lo.

(Chinh phụ ngâm, nguyên tác chữ Hán: Đặng Trần Côn, bản diễn Nôm: Phan Huy Ích)

Hướng dẫn chi tiết:

Đặc điểm của ngôn ngữ trang trọng:

• Từ ngữ:
• Sử dụng nhiều từ Hán Việt: "oanh", "liễu", "quyên", "gia", "ý nhi", "lâm hành", "ước", "ca", "líu lo".
• Sử dụng các từ ngữ có nghĩa trang trọng: "bến", "nẻo", "gáy", "líu lo".
• Câu văn:
• Sử dụng các câu thơ thất ngôn bát cú, gieo vần bằng trắc đúng luật.
• Sử dụng các phép tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa.
• Giọng điệu:
• Giọng điệu trang trọng, thể hiện tâm trạng buồn thương, sầu muộn.

Tác dụng:

• Thể hiện tâm trạng buồn thương, sầu muộn của người chinh phụ khi xa cách chồng.
• Tạo nên bức tranh thiên nhiên đẹp đẽ, thơ mộng.
• Làm cho lời thơ hàm súc, gợi cảm.
• Đoạn trích còn thể hiện sự tài hoa của tác giả trong việc sử dụng ngôn ngữ trang trọng.
• Đoạn trích là một ví dụ điển hình cho phong cách thơ ca cổ điển Việt Nam.

Câu 4: Đề bài: Bạn hãy rút ra những điều cần lưu ý khi:

1. Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ
2. Trình bày bài nói: so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ

Hướng dẫn chi tiết:

A,

• Sử dụng ngôn ngữ trang trọng, chuẩn mực.
• Lập luận chặt chẽ, logic.
• Dẫn chứng cụ thể, thuyết phục.
• Kết hợp so sánh với phân tích, đánh giá.

B,

• Lựa chọn cách mở đầu và kết thúc ấn tượng, hấp dẫn người nghe
• Trình bày ý kiến so sánh điểm tương đồng, khác biệt của hai tác phẩm thơ
• Thể hiện ý kiến đánh giá của người nói về phong cách sáng tác của hai tác phẩm thơ
• Có lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu

Câu 5: Qua các văn bản Hoàng Hạc lâu (Thôi Hiệu), Tràng giang (Huy Cận), Tiếng thu (Lưu Trọng Lư), bạn có nhận xét gì về cách cảm nhận và tái hiện cuộc sống của tác giả?

Hướng dẫn chi tiết:

• Các tác giả thường có khả năng nhạy cảm và sâu sắc trong việc cảm nhận sự thay đổi của thiên nhiên và cuộc sống.
• Họ sử dụng những hình ảnh thơ mộng, sức thu hút mạnh mẽ để tái hiện lại cuộc sống.
• Những hình ảnh này thường được kết hợp với các kỹ thuật văn chương như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa,... nhằm tăng cường sức thu hút và biểu cảm.
• Qua cách họ nhìn nhận và mô tả cuộc sống, chúng ta có thể thấu hiểu được tâm hồn và quan điểm thẩm mỹ của họ.
• Cách họ cảm nhận và tái hiện cuộc sống góp phần tạo nên giá trị nghệ thuật của các tác phẩm.
• Những tác phẩm này thường mang lại những giá trị nhân văn sâu sắc, khơi gợi những cảm xúc thẩm mỹ cho người đọc