Giáo án Công nghệ 9 Trồng cây ăn quả cánh diều bài 9: Kĩ thuật trồng và chăm sóc cây chuối

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu về đặc điểm thực vật học

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm, dạy học theo kĩ thuật khăn trải bàn.

- GV yêu cầu các nhóm thảo luận và giao nhiệm vụ cụ thể.

+ Nhóm 1, 2: Tìm hiểu về đặc điểm thực vật học của cây chuối. 

+ Nhóm 3, 4: Tìm hiểu về yêu cầu ngoại cảnh của cây chuối. 

- GV mở rộng kiến thức, yêu cầu các nhóm lần lượt trả lời câu hỏi trong hộp Khám phá:

1. Em hãy cho biết rễ và thân của cây chuối có đặc điểm gì khác so với cây xoài, cây nhãn?

2. Hãy nêu đặc điểm của hoa chuối và quả chuối. 

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK tr.47 - 48, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS khi cần.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời 2 nhóm trình bày kết quả thảo luận.

- GV mời các nhóm trả lời câu hỏi mở rộng.

1. (Đính kèm bảng bên dưới phần Nhiệm vụ 1)

- GV mời các nhóm khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập 

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới. 

I. Đặc điểm thực vật học

- Rễ: 

+ Rễ chuối có dạng hình ống, kích thước đầu và cuối rễ gần bằng nhau;

+ Rễ mọc ra từ vách của thân ngầm, phân bố nông trong tầng đất 0,3 – 0,7 m nên cây dễ bị đổ khi ra quả vào mùa mưa bão.

- Thân và cành: 

+ Thân cây chuối cao trung bình 3 hai phần. 

+ Phần nằm dưới đất là thân thật chuối hoặc thân ngầm); thân thật có khả năng hình thành chồi mới và rễ mới.

+ Phần nằm trên mặt đất được gọi là thân giả, do các bẹ lá xếp lớp lên nhau theo hình xoắn ốc.

- Lá: 

+ Lá chuối màu xanh đậm, hình dạng thuôn dài, lá trưởng thành có chiều dài tới 3 m, chiều rộng tới 0,6 m (Hình 9.3c), có lớp phấn sáp dày ở mặt dưới. 

+ Lá mọc ra từ đỉnh sinh trưởng của chồi và nằm trong thân khoảng 2 tháng rồi vươn ra ngoài. Tuổi thọ của lá trên cây khoảng 50 – 150 ngày.

- Hoa:

+ Cây chuối có thể ra hoa khi cây đạt 25 – 50 lá. Cụm hoa phát triển từ thân ngầm, khi đậu quả hình thành buồng chuối. 

+ Cụm hoa có hoa cái sẽ tạo thành quả, hoa lưỡng tính và hoa đực sẽ không hình thành quả. 

+ Cụm hoa gồm những lá bắc màu đỏ tía xếp úp lên nhau thành hình nón dài, ở kẽ mỗi lá bắc có 8 – 15 hoa xếp thành hai hàng tạo thành nải chuối.

- Quả: 

+ Quả chuối có vỏ màu xanh và chuyển sang vàng khi chín.

+ Tuỳ thuộc vào các giống, mỗi buồng chuối có 4 15 nải, mỗi nải có 12 – 30 quả, khối lượng mỗi quả khoảng 50 – 300 g, quả có chiều dài 10 – 25 cm, đường kính quả khoảng 2,5 – 4,0 cm.

II. Yêu cầu ngoại cảnh

1. Nhiệt độ

+ Cây chuối sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiệt độ 25 – 36 °C. Nhiệt độ thuận lợi cho thân và lá chuối phát triển là 30 °C và thích hợp cho quả chín là 20 °C. 

+ Khi nhiệt độ xuống đến 6 °C sẽ ảnh hưởng xấu đến sự sinh trưởng và phát triển của cây chuối.

2. Ánh sáng

+ Cây chuối sinh trưởng và phát triển tốt ở cường độ ánh sáng mạnh. 

+ Nếu bị che nắng và cường độ ánh sáng mặt trời thấp sẽ kéo dài thời gian sinh trưởng của cây, cây đẻ ít chồi hơn.

3. Độ ẩm

+ Cây chuối cần lượng nước lớn vì có lá lớn, bộ rễ phân bố hẹp và nông. 

+ Khu vực có lượng mưa trung bình khoảng 1 000 – 1 600 mm/năm phù hợp cho trồng chuối.

4. Đất

+ Để đạt năng suất cao, đất trồng cây chuối cần tơi xốp, thoáng khí, thoát và giữ nước tốt, có tầng canh tác đạt 100 – 120 cm. 

+ Cây chuối bị ngập úng trong 1 tuần sẽ bị chết. 

+ Cây chuối có thể trồng được ở vùng đồi núi.

So sánh rễ và thân của cây chuối với cây xoài và cây nhãn

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu về kĩ thuật trồng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm (4 HS/ nhóm), đọc thông tin SGK tr.50 và hoàn thành phiếu học tập số 1.

(Đính kèm bên dưới phần Nhiệm vụ 1)

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm, đọc thông tin SGK và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS khi cần.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời HS đại diện 2 - 3 nhóm trả lời phiếu học tập số 1 học tập.

- GV mời một số HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập 

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới. 

III. Quy trình kĩ thuật trồng và chăm sóc cây chuối

A. Kĩ thuật trồng

1. Lựa chọn thời vụ trồng cây

- Ở miền Nam nước ta, nơi không chủ động được nước tưới nên trồng chuối vào tháng 5 – 8 (vào mùa mưa).

- Ở miền Bắc nên trồng chuối vào tháng 2 – 4 (vụ xuân) và tháng 8 – 10 (vụ thu) để tận dụng nguồn nước mưa giúp cây nhanh hồi xanh và bén rễ.

2.  Xác định mật độ trồng cây

Hiện nay, nhiều trang trại lớn trồng chuối một vụ mỗi năm với mật độ khoảng 2 000 – 2 500 cây/ha, tương ứng với khoảng cách giữa các cây là 2,5 m × 2,0 m hoặc 2,0 m × 2,0 m.

3. Chuẩn bị hố trồng cây

- Ở nơi bằng phẳng, đất để trồng chuối được xới tơi và lên luống cao 0,3 m; rộng 2,0 – 2,5 m để trồng 1 hàng trên mỗi luống.

- Vùng đồi núi thường làm đường đồng mức rộng 2 – 5 m, trồng 1 – 2 hàng chuối trên mỗi đường. Đào hố trồng với kích thước chiều dài x chiều rộng x chiều sâu là 40 cm × 40 cm × 40 cm.

- Mỗi hố bón lót 10 kg phân chuồng hoặc 3 kg hữu cơ thương mại cùng khoảng 0,5 – 0,8 kg super lân và 0,3 – 0,5 kg vôi bột.

4. Trồng cây

Sau khi loại bỏ túi bầu nylon ở cây giống, đặt cây thẳng đứng vào giữa hố, lấp đất kín bầu và nén chặt đất xung quanh cây.