Giáo án gộp Mĩ thuật 3 cánh diều kì II

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS tích cực tham gia vào nội dung bài học mới.

b. Cách thức thực hiện:

- GV cho HS nghe bài hát Ba ngọn nến lung linh của nhạc sĩ Ngọc Lễ: 

https://www.youtube.com/watch?v=jf4qPiE32S8

- GV giao nhiệm vụ cho HS trao đổi và chia sẻ:

+ Nội dung bài hát.

+ Những nhân vật xuất hiện trong bài hát.

- GV mời một vài HS chia sẻ câu trả lời trước lớp, yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét. 

- GV tổng hợp và giới thiệu nội dung bài mới: Bài 14 “Gia đình thân yêu”.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Quan sát, nhận biết (tr.55 SGK)

a. Mục tiêu: HS giới thiệu được tên một số hoạt động ở hình minh họa; chia sẻ được hình ảnh chính, phụ xuất hiện trong các hình đó và kể được một số hoạt động quen thuộc trong gia đình của mình. 

b. Cách thức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS quan sát tranh trong SGK trang 55, trao đổi và cho biết:

+ Kể tên hoạt động ở mỗi hình ảnh. 

+ Hình ảnh chính, hình ảnh phụ. 

+ Màu sắc ở hình ảnh chính, hình ảnh phụ. 

- GV mời HS trình bày kết quả quan sát, thảo luận, HS khác nhận xét phần trình bày của bạn. 

- GV nhận xét, đánh giá phần trình bày của HS.

- GV giới thiệu một số thông tin về tác giả, tác phẩm:

+ Tác phẩm Gia đình thuyền chài của hoạ sĩ Lương Xuân Nhị được sáng tác khoảng những năm 1938 – 1940 với chất liệu lụa. Tác phẩm thể hiện cảnh sinh hoạt của gia đình thuyền chài trên sông.

     Hoạ sĩ Lương Xuân Nhị (1914 – 2006) sinh tại Hà Nội. Ông là Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân, hoạ sĩ nổi tiếng của Việt Nam. Trong sự nghiệp của mình, ông đã sáng tác trên nhiều chất liệu hội hoạ, trong đó nổi bật các chất liệu: sơn dầu, lụa, phấn màu,... Nhiều tác phẩm của ông hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam và một số bảo tàng mĩ thuật trên thế giới.

+ Tác phẩm Khâu áo cho con của hoạ sĩ Trần Văn Cẩn được sáng tác năm 1955. Bức kí hoạ thể hiện cảnh sinh hoạt bình dị của một gia đình ở nông thôn.

      Hoạ sĩ Trần Văn Cẩn (1910 – 1994) sinh ra tại Kiến An, Hải Phòng. Ông là một hoạ sĩ nổi tiếng, được mệnh danh là một trong bộ tứ danh hoạ hàng đầu của Việt Nam. Hoạ sĩ Trần Văn Cẩn nguyên là Hiệu trưởng Trường Đại học Mĩ thuật Việt Nam. Ông vẽ thành công với nhiều chất liệu: sơn mài, sơn dầu, màu nước,... Nhiều tác phẩm của ông hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam và một số bảo tàng mĩ thuật trên thế giới. Riêng mảng tranh kí hoạ, ông được đánh giá rất cao về giá trị thẩm mĩ.

+ Tranh minh hoạ của hoạ sĩ Minh Anh, diễn tả cảnh gói bánh tét của một gia đình Nam Bộ.

- GV gợi mở HS giới thiệu về gia đình mình (các thành viên, hoạt động quen thuộc, hoạt động yêu thích,…).

- GV tổng kết nội dung hoạt động.

c. Gợi ý mở rộng:

- GV có thể gợi ý thêm một số sản phẩm, tác phầm mĩ thuật về chủ đề gia đình bằng những cách vẽ màu đa dạng như: màu bột, màu nước, màu sáp,…

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Hoạt động 2: Hướng dẫn cách thực hành

Nhiệm vụ 1: Vẽ tranh bằng màu sáp (tr.56 SGK)

a. Mục tiêu: HS nắm được cách vẽ tranh đề tài gia đình bằng màu sáp.

b. Cách thức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS quan sát tranh trong SGK, trao đổi và cho biết:

+ Các bước vẽ tạo bức tranh. 

+ Nhân vật trong tranh gồm những ai? Khung cảnh xung quanh như thế nào? Màu sắc nào được sử dụng trong tranh?

- GV mời HS trả lời, HS khác nhận xét phần trả lời của bạn. 

- GV nhận xét, đánh giá phần trả lời của HS.

- GV thị phạm trực tiếp hoặc trình chiếu các bước thực hành (có thể kết hợp mời HS cùng thị phạm).

- GV lưu ý HS nhấn mạnh vẽ hình nhân vật chính ở phần trung tâm tờ giấy, chú ý độ lớn của nhân vật với khung cảnh, chi tiết xung quanh. Vẽ các chi tiết phụ vào các phần giấy trống. Vẽ đồ vật và kết hợp con vật nuôi cho sinh động, các nhân vật chính cần vẽ màu tươi để tạo hấp dẫn (trọng tâm/nổi bật/điểm nhấn) cho bức tranh; cần có màu đậm, màu nhạt trong bức tranh.

c. Gợi ý mở rộng:

GV gợi mở học sinh có thể gợi vẽ chồng màu (hai màu) hoặc có thể kết hợp vẽ màu sáp với màu dạ, màu bút chì,... để tạo sự phong phú cho sản phẩm của mình.

Nhiệm vụ 2: Vẽ tranh bằng màu goát (tr.56 SGK) 

a. Mục tiêu: HS nắm được cách vẽ tranh đề tài gia đình bằng màu goáp. 

b. Cách thức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS quan sát tranh trong SGK, trao đổi và cho biết:

+ Cách thực hành.

+ Tranh vẽ cảnh sinh hoạt gì? Chi tiết nào giúp em nhận ra cảnh sinh hoạt đó?

+ Tranh vẽ những thành viên nào trong gia đình?

+ Các hình ảnh chính, phụ trong tranh gợi cho em liên tưởng đến mùa nào trong năm?

- GV mời HS trả lời, HS khác nhận xét phần trả lời của bạn. 

- GV nhận xét, đánh giá phần trả lời của HS. 

- GV thị phạm trực tiếp hoặc trình chiếu các bước cho HS quan sát. GV kết hợp thị phạm (một số thao tác chính) với gợi mở (có thể mời HS cùng thị phạm) dựa trên các bước minh họa trong SGK:

+ Bước 1: Vẽ hình các nhân vật chính.

+ Bước 2: Vẽ các chi tiết phụ. (Lưu ý lấy một lượng màu vừa đủ, tránh lãng phí).

+ Bước 3: Vẽ màu và hoàn thiện sản phẩm.

c. Gợi ý mở rộng

- GV gợi nhắc học sinh có thể vẽ chồng màu nếu muốn chỉnh sửa các mảng màu (từ màu đậm thành màu nhạt, từ màu tươi thành màu trầm hoặc ngược lại).

- GV gợi mở học sinh có thể kết hợp màu goát với màu dạ, màu sáp,... để tạo sự phong phú cho sản phẩm của mình.

- GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu mục Một số sản phẩm tham khảo và gợi mở học sinh xác định cách thực hành phù hợp.

Hoạt động 3: Thực hành, sáng tạo sản phẩm 

a. Mục tiêu: HS vẽ được tranh đề tài gia đình theo ý thích bằng màu sáp hoặc màu goát, màu dạ, màu nước và tập trao đổi, chia sẻ trong thực hành.

b. Cách thức thực hiện:

- GV bố trí học sinh ngồi theo nhóm (có thể tạo sản phẩm cá nhân hoặc nhóm).

- GV giao nhiệm vụ cho HS:

+ Sử dụng màu sáp hoặc màu goát để vẽ tranh đề tài sinh hoạt gia đình em yêu thích.

+ Chia sẻ với bạn về ý tưởng thực hành của mình (vẽ hoạt động nào trong gia đình, dáng người, đồ vật, các chi tiết,...); nêu câu hỏi/tham khảo ý tưởng, cách thực hành của bạn.

- GV gợi mở học sinh chia sẻ ý tưởng thực hành, lựa chọn hoạ phẩm, cách thực hành,...

- GV gợi mở thêm một số hoạt động như: sinh hoạt (ăn cơm, về quê, thăm ông bà,...); lao động (trồng cây, dọn vệ sinh, lên nương,...); hoạt động thể thao,...

- GV quan sát HS thực hành, trao đổi để học sinh nắm được khả năng vẽ dáng người, đồ vật, quang cảnh; mức độ thực hiện các thao tác (như: vẽ màu sáp, màu goát); sắp xếp hình ảnh, tạo bố cục tranh,... để có thể gợi mở, hướng dẫn, hỗ trợ học sinh, giúp học sinh hoàn thành sản phẩm tốt hơn.

c. Gợi ý mở rộng:

- GV có thể gợi mở học sinh xác định vẽ hoạt động của nhân vật kết hợp vẽ cảnh trong nhà, công viên, ngoài đồng, nơi công cộng...

- GV có thể gợi mở học sinh chia sẻ cảm nhận, bày cảm xúc về vẽ tranh bằng màu goát, màu nước,....

Hoạt động 4: Cảm nhận, chia sẻ (tr.57 SGK)

a. Mục tiêu: HS trưng bày, chia sẻ được cảm nhận về sản phẩm của mình, của bạn và bài học.  

b. Cách thức thực hiện:

- GV hướng dẫn HS trưng bày, quan sát và gợi mở nội dung trao đổi, chia sẻ:

+ Em vẽ hoạt động nào của gia đình?

+ Cách tạo sản phẩm. 

+ Hình ảnh, chi tiết nào em thích nhất? Vì sao?

- GV mời HS lên chia sẻ cách trình bày và cảm nhận của mình. 

- GV nhận xét phần trình bày, chia sẻ cảm nhận của HS, nhận xét kết quả thực hành.

c. Gợi ý mở rộng:

- GV có thể hướng dẫn HS cách trưng bày sản phẩm theo nhóm hoặc theo nội dung thể hiện (hoạt động ngoài trời, sinh hoạt trong nhà,…)

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS biết được có thể tạo thêm sản phẩm bằng nhiều cách khác. 

b. Cách thức thực hiện:

- GV tổ chức cho HS quan sát hình ảnh (tr57 SGK), hướng dẫn, giao nhiệm vụ quan sát sản phẩm minh họa đồng thời gợi mở HS tìm hiểu nội dung thể hiện, cách thực hành,…

- GV tóm tắt chia sẻ của HS, giới thiệu rõ hơn cách thực hành: vẽ, cắt, xé, dán,… tạo hình rồi que và sắp xếp tạo “mô hình”.

- GV tổng kết bài học, kết hợp sử dụng câu kết luận cuối bài (tr.58 SGK): Có thể sáng tạo sản phẩm bằng nhiều chất liệu khác nhau. 

c. Gợi ý mở rộng:

- GV tham khảo gợi ý thực hiện nội dung Đối với hoạt động Vận dụng, tr.24 sao cho phù hợp thực tiễn dạy học. 

*Củng cố, dặn dò và đánh giá

- GV y/c HS nhắc lại kiến thức vừa học

- GV gợi mở nội dung và hướng dẫn HS chuẩn bị đồ dùng, vật liệu cho Bài 15.

- GV nhận xét quá trình học tập của HS, đánh giá kết quả đạt được và nhấn mạnh trọng tâm bài.

- HS lắng nghe bài hát và cảm nhận. 

- HS lắng nghe câu hỏi và thảo luận chia sẻ.

- HS trả lời:

+ Nội dung bài hát nói về ba ngọn nến lung linh thắp sáng, tượng trưng cho ba thành viên trong gia đình hạnh phúc, ấm áp bên nhau.

+ Những nhân vật xuất hiện trong bài hát: ba, mẹ và con. 

- HS lắng nghe và tiếp thu. 

- HS quan sát và trả lời câu hỏi:

* Hình 1: 

+ Hoạt động: gia đình quây quần bên nhau. 

+ Hình ảnh chính: các thành viên trong gia đình; Hình ảnh phụ: các đồ dùng trong gia đình.

+ Màu sắc hình ảnh chính: vàng; Màu sắc hình ảnh phụ: trắng.

* Hình 2: 

+ Hoạt động: bà đang khâu áo cho con, mẹ đang bế con. 

+ Hình ảnh chính: các thành viên trong gia đình; Hình ảnh phụ: máy khâu, giường.

+ Màu sắc hình ảnh chính: xanh, đỏ; Màu sắc hình ảnh phụ: vàng.

* Hình 3:

+ Hoạt động: gia đình gói bánh chưng ngày Tết. 

+ Hình ảnh chính: hai bố con; Hình ảnh phụ: nồi bánh chưng.

+ Màu sắc hình ảnh chính: đen; Màu sắc hình ảnh phụ: xanh lá.

- HS thực hiện trình bày và nhận xét. 

- HS lắng nghe. 

- HS lắng nghe và ghi chép ý chính vào vở. 

- HS giới thiệu về gia đình mình.

- HS chăm chú lắng nghe. 

- HS quan sát và trả lời câu hỏi: 

+ Các bước vẽ tranh: Vẽ hình ảnh chính (ba thành viên, cái cây); Vẽ hình ảnh phụ (mặt trời, đám mây, chim,…); Tô màu sáp cho bức tranh.

+ Nhân vật trong tranh gồm bố, mẹ và con. Khung cảnh trong công viên với nhiều cây cối, hoa lá, có mặt trời, đám mây và chú chim bay lượn trên trời. Màu sắc tươi sáng.

- HS thực hiện trình bày và nhận xét. 

- HS lắng nghe. 

- HS quan sát thực hiện. 

- HS lưu ý để thực hiện. 

- HS thực hiện. 

- HS quan sát và trả lời câu hỏi:

+ Cách thực hành: Vẽ hình ảnh chính (ba thành viên, cây đào, bàn, ghế,…); Tô màu  cho nền gạch và tường nhà; Vẽ và tô màu hình ảnh phụ (hoa, bánh kẹo,…); Tô màu hoàn thiện bức tranh.

+ Tranh vẽ cảnh sinh hoạt ngày Tết của gia đình. Chi tiết cây đào, đĩa bánh kẹo giúp em nhận ra cảnh sinh hoạt đó.

+ Tranh vẽ những thành viên trong gia đình là ông, bố và mẹ.

+ Các hình ảnh chính và phụ trong tranh gợi cho em liên tưởng đến mùa xuân trong năm. 

- HS thực hiện phần trình bày. 

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe và ghi nhớ. 

- HS lắng nghe và thực hiện.

- HS thực hiện. 

- HS quan sát, tham khảo. 

- HS di chuyển theo vị trí nhóm được phân công. 

- HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ. 

- HS chia sẻ.

- HS lắng nghe và tham khảo. 

- HS trao đổi theo nhóm. 

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe và thực hiện. 

- HS trưng bày và chuẩn bị nội dung chia sẻ. 

- HS chia sẻ trước lớp. 

- HS lắng nghe và ghi nhớ. 

- HS thực hiện. 

- HS quan sát và thực hiện nhiệm vụ. 

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe và ghi nhớ thực hiện. 

- HS nhắc lại kiến thức.

- HS lắng nghe, ghi nhớ và thực hiện.

- HS lắng nghe và rút kinh nghiệm.