Giáo án gộp Mĩ thuật 5 cánh diều kì II

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới. 

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi Ai là nhà thông thái?.

- GV chia lớp thành 2 đội. mỗi đội cử 1 thành viên diễn tả hành động để đội còn lại đón tên nhân vật của chuyện.

- GV trình chiếu cho HS quan sát và diễn tả lại nhân vật trong chuyện:

- GV nhận xét, đánh giá và tuyên dương đội trả lời được nhiều đáp án đúng nhất.

- GV dẫn dắt vào bài học: Sau đây chúng ta sẽ đến với Bài 12: Nhân vật truyện em yêu thích. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Quan sát, nhận biết

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nhận biết được tên nhân vật chính trong mỗi câu chuyện, đặc điểm nổi bật và tính cách của nhân vật trong truyện. 

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức HS tìm hiểu một nhân vật trong chuyện tranh. 

- GV yêu cầu HS quan sát các cặp hình 1, 2, 3 (trang 57 SGK) thảo luận và trả lời câu hỏi

+ Nêu tên truyện, nhân vật chính trong truyện. 

+ Các nhân vật có đặc điểm hình dạng như thế nào? 

+ Thông qua đặc điểm ngoại hình của nhân vật chính, em có đoán được tính cách nhân vật và nội dung câu chuyện không? 

+ Nêu thông điệp và bài học của câu truyện. 

- GV mời một số HS trả lời. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, chốt kiến thức:

+ Hình 1: Câu chuyện có tên Sọ dừa gồm các nhân vật người mẹ, Sọ dừa, phú ông, 2 chị em con gái phú ông. Các nhân vật mặc trang phục truyền thống của dân tộc như khăn mỏ quạ, áo yếm, quần lĩnh...Mỗi nhân vật có cách tạo hình khác nhau tuy nhiên thông qua đặc điểm ngoại hình có thể thấy được tính cách của mỗi nhân vật. Các nhân vật chính diện có vẻ thanh cao, trung thực, hiền hậu, các nhân vật phản diện có tính cách ích kỉ, hẹp hòi...Câu chuyện đề cao, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người, đề cao lòng nhân ái, về quy luật nhân quả của cuộc đời “ở hiền gặp lành”, kẻ “gieo gió ắt gặp bão”.

+ Hình 2: Câu truyện có tên là Conan gồm các nhân vật cậu bé Conan, thám tử Mori, các bạn của Conan...Các nhân có những đặc điểm khác nhau từ tính cách đến ngoại hình. Thông qua ngoại hình có thể phân biệt tính cách của nhân vật: nhân vật chính diện có dáng vẻ trung thực, hành động chính trực, nhân vật phản diện có dáng vẻ lén lút, khuôn mặt u ám...Những câu chuyện đề cao tính khoa học, logic, suy đoán trong việc điều tra các vụ án.

+ Hình 3: Câu truyện có tên Tấm Cám gồm các nhân vật như nàng Tấm, mẹ con Cám, ông Bụt, nhà vua...Các nhân vật đều diện các trang phục truyền thống dân tộc: vấn tóc, áo yếm, áo tứ thân, chiếc hài...Thông qua các đặc điểm ngoại hình có thể nhận ra tính cách của các nhân vật như ông bụt, cô tấm có dáng vẻ nhân hậu, xinh đẹp, các nhân vật phản diện như mẹ con tấm lại có ngoại hình xấu xí, độc ác. Câu chuyện đề cao, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người, đề cao lòng nhân ái, về quy luật nhân quả của cuộc đời “ở hiền gặp lành”, kẻ “gieo gió ắt gặp bão”. 

- GV đánh giá nội dung trao đổi, chia sẻ, bổ sung cho HS. 

- GV có thể sưu tầm một số hình ảnh các nhân vật truyện yêu thích. 

- GV tổ chức cho HS tìm hiểu về câu truyện Thánh Gióng

https://youtu.be/W7n0A0ei0h4 

- GV kết luận: Mỗi nhân vật trong truyện thường được xây dựng với những đặc điểm về ngoại hình và tính cách riêng biệt. 

Hoạt động 2: Thực hành, sáng tạo

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS

- Nắm được các bước thực hành tạo nhân vật trong truyện yêu thích. 

- Tạo được sản phẩm sản phẩm nhân vật trong truyện yêu thích bằng hình thức vẽ, cắt, dán, nặn theo ý thích. 

b. Cách tiến hành 

Nhiệm vụ 1. Hướng dẫn HS thực hành

- GV yêu cầu HS quan sát hình 1, 2, 3 (trang 58 SGK) và trả lời câu hỏi tương ứng với mỗi cách thực hành.

+ Nêu các bước thực hành tạo nhân vật. 

+ Nhân vật chính, nhân vật phụ thường được sắp xếp ở vị trí nào? 

+ Em sử dụng màu sắc, chất liệu gì để sáng tạo sản phẩm? 

+ Em có thể sáng tạo thêm những chi tiết phụ để làm phong phú thêm cho sản phẩm của mình không? 

- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra đáp án:

+ Các bước tiến hành tạo ra sản phẩm:

• Bước 1: Vẽ phác thảo các nhân vật chính. 

• Bước 2: Vẽ các chi tiết phụ. 

• Bước 3: Vẽ màu và hoàn thành sản phẩm. 

+ Nhân vật chính được sắp xếp chính giữa bức tranh, các chi tiết phụ được sắp xếp xung quanh nhân vật chính. 

+ Để sáng tạo sản phẩm cần sử dụng giấy A4, màu sáp, bút chì. 

- GV yêu cầu HS quan sát hình 1, 2, 3 (trang 59 SGK) và trả lời câu hỏi tương ứng với mỗi cách thực hành.

+ Em hãy nêu các bước thực hành tạo sản phẩm.

+ Em cần chuẩn bị những vật liệu nào để thực hành? 

+ Em có nhận xét gì về bố cục của sản phẩm. 

- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và đưa ra đáp án:

+ Các bước tiến hành:

• Bước 1: Vẽ và tô màu khung cảnh của sản phẩm. 

• Bước 2: Nặn, tạo hình nhân vật chính của sản phẩm.

• Bước 3: Dán nhân vật chính vào bức tranh khung cảnh. 

+ Những vật liệu cần sử dụng gồm: giấy A4, sáp màu, bút chì, đất nặn. 

+ Sản phẩm có bố cục chính phụ rõ ràng: nhân vật chính ở chính giữa các nhân vật, khung cảnh phía sau làm nổi bật cho nhân vật chính. 

- GV có thể giới thiệu thêm một số tranh ảnh ở mục Một số sản phẩm tham khảo và trong Vở thực hành hoặc sản phẩm mô hình khác (nếu sưu tầm được).

- GV hướng dẫn HS cụ thể cách sáng tạo nhân vật, cảnh nền (biểu cảm gương mặt, trang phục, tỉ lệ giữa các nhân vật chính, nhân vật phụ, khung cảnh xung quanh). 

- GV gợi mở HS cách tạo bố cục chung cho sản phẩm mĩ thuật có nhân vật thường được vẽ ở khu vực trung tâm.

- GV lưu ý hình dung khung cảnh nhân vật đang hoạt động trong truyện để vẽ các hình ảnh phụ cho phù hợp.

- GV nhắc HS nên đọc kĩ nội dung truyện, tìm hiểu về nhân vật để tạo hình dáng, biểu cảm gương mặt nhân vật của nhân vật sao cho phù hợp với tính cách. 

Nhiệm vụ 2. Tổ chức học sinh thực hành, sáng tạo

- GV sắp xếp HS ngồi theo nhóm (có thể làm bài tập cá nhân hoặc nhóm tuỳ theo thực tế HS của lớp).

- GV giao nhiệm vụ cho HS: 

+ Em hãy sáng tạo sản phẩm mĩ thuật về nhân vật trong truyện mà em yêu thích. 

+ Thảo luận với các bạn trong nhóm, chia sẻ suy nghĩ về nhân vật, khung cảnh định thể hiện trong sản phẩm. 

+ Trao đổi, chia sẻ với các bạn trong nhóm/ bên cạnh về ý tưởng của mình. Cùng các bạn xây dựng ý tưởng chung và thực hàng sáng tạo. 

- GV hướng dẫn HS cách vẽ bố cục chung, thị phạm những thao tác khó như chân dung nhân vật. 

- GV nhắc HS thống nhất tỉ lệ các hình ảnh chính, hình ảnh phụ cho hợp lí, tạo sự cân đối cho sản phẩm, sử dụng màu sắc hài hòa, phù hợp với nội dung cụ thể của truyện. 

- GV gợi ý cho HS:

+ Đối với truyện tranh, có thể cường điệu động tác, biểu cảm của nhân vật trong tình huống nào đó để tạo sự hấp dẫn, gay cấn. Hình nhân vật chính có thể phóng to hơn những nhân vật khác. 

+ Có thể kết hợp vẽ màu, nặn và tạo chất bằng cách gấp, vò giấy để tạo sự phong phú cho bề mặt sản phẩm. Cảnh nền nên vẽ mảng đơn giản, màu sắc không nên quá rực rỡ. 

+ Đối với hình thức thực hành có kết hợp nặn nhân vật chính với cảnh nền vẽ màu, HS nên vẽ nét hình dáng của nhân vật, sau đó nặn nhân vật theo hình đã vẽ. 

- GV theo dõi, quan sát, hỗ trợ HS thực hành tạo sản phẩm khi cần thiết.

C. HOẠT ĐỘNG CẢM NHẬN – CHIA SẺ 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS giới thiệu, chia sẻ được cảm nhận về sản phẩm.

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS trưng bày sản phẩm, yêu cầu HS quan sát, trao đổi, giới thiệu, chia sẻ cảm nhận về sản phẩm về nhân vật em yêu thích. 

- GV đặt câu hỏi gợi ý HS chia sẻ:

+ Em sáng tạo sản phẩm về nhân vật nào? Vì sao em chọn sáng tạo nhân vật đó? 

+ Em hãy giới thiệu tên, đặc điểm ngoại hình, tính cách của nhân vật trong sản phẩm. 

+ Em hãy chỉ ra hình ảnh, chi tiết nào là yếu tố chính, phụ trong sản phẩm của mình, của bạn. 

- GV mời HS trả lời, chia sẻ; HS khác nhận xét, bổ sung.

- GV nhận xét, đánh giá kết quả thực hành, hoạt động trao đổi, chia sẻ, bổ sung của HS. 

- GV khuyến khích HS chia sẻ thêm một hoặc hai cách khác để trưng bày sản phẩm.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 

Hoạt động 1: Sáng tạo thêm nhân vật trong truyện theo ý thích

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS tìm hiểu, sáng tạo thêm nhân vật, câu chuyện theo ý thích bằng nhiều hình thức khác nhau. 

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh:

- GV gợi ý cho HS:

+ Em hãy kể lại câu chuyện theo tưởng tượng của mình.

+ Em có thể cùng bạn trong nhóm/bên cạnh đóng vai từng nhân vật trong truyện.

+ Em có thể sáng tạo thêm một nhân vật theo trí tưởng tượng của mình không?

- GV gợi ý HS có thể tìm ý tưởng sáng tạo nhân vật truyện từ những điều đơn giản xung quanh cuộc sống hằng ngày như: ông, bà, bố, mẹ...hay những người bạn bè thân thiết của mình. 

- GV nhận xét chia sẻ của HS; đánh giá, tổng kết tiết học, bài học. 

- GV tổng kết nội dung:

+ Trong thực hành, sáng tạo, sắp xếp các hình ảnh chính, hình ảnh phụ sẽ làm cho sản phẩm mĩ thuật hấp dẫn và rõ nội dung đề tài. 

+ Mỗi nhân vật trong truyện đều cho chúng ta những bài học quý giá trong cuộc sống. 

Hoạt động 2: Chơi trò chơi “Giải đố” 

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS ôn tập, củng cố lại nội dung kiến thức đã học. 

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS chơi trò “Giải đố” theo nhóm 4-6 HS. 

- GV đọc từng câu hỏi và quy định thời gian trả lời. Sau khi GV ra hiệu kết thúc thời gian thảo luận các nhóm đưa ra đáp án. 

Câu 1: Hình ảnh sau là câu chuyện gì?  

A. Cây tre trăm đốt.

B. Khắc nhập khắc xuất. 

C. Cây khế.

D. Sọ dừa. 

Câu 2: Màu sắc của chi tiết, khung cảnh trong sản phẩm về nhân vật truyện tranh có đặc điểm gì? 

A. Màu sắc rực rỡ hơn nhân vật chính. 

B. Mắc sắc hài hòa, nhạt hơn nhân vật chính. 

C. Màu sắc trung hòa với nhân vật chính. 

D. Màu sắc nổi bật như nhân vật chính. 

Câu 3: Đâu không phải là nhân vật trong chuyện tranh Doraeamon? 

A. Conan. 

B. Xuka.

C. Chaien.

D. Nobita. 

Câu 4: Nhân vật chính được sáng tạo bằng vật liệu gì? 

A. Giấy thủ công. 

B. Màu chì. 

C. Màu sáp. 

D. Đất nặn. 

Câu 5: Trong thực hành, sáng tạo, sắp xếp các hình ảnh chính – phụ có tác dụng gì? 

A. Làm cho sản phẩm thêm bắt bắt. 

B. Làn nổi bật nội dung chính sản phẩm. 

C. Làm sản phẩm hấp dẫn và làm rõ nội dung đề tài. 

D. Phân tán sự chú ý của người xem. 

- GV đọc đáp án đúng sau khi HS đưa ra câu trả lời:

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Chia sẻ cảm xúc sau khi hoàn thành sản phẩm với người thân, bạn bè.

+ Đọc trước nội dung tiết sau: Bài 13: Câu chuyện của em (SHS tr.61).

- HS tham gia trò chơi. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe chuẩn bị vào bài học mới. 

- HS quan sát, lắng nghe. 

- HS trả lời câu hỏi. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát. 

- HS xem video. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, thực hiện. 

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, thực hiện. 

- HS trả lời. 

- HS lăng nghe, tiếp thu. 

- HS quan sát. 

- HS tiếp thu. 

- HS tiếp thu, thực hiện. 

- HS lưu ý. 

- HS lắng nghe, thực hiện theo hướng dẫn.

- HS lắng nghe. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS tiếp thu, thực hiện. 

- HS trưng bày. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS trả lời. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS thực hiện. 

- HS lắng nghe, thực hiện. 

- HS lắng nghe. 

- HS tham khảo. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe GV nêu câu hỏi. 

- HS lắng nghe, tiếp thu. 

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, thực hiện.