Giáo án Lịch sử và Địa lí 4 chân trời Bài 27: Địa đạo Củ Chi

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới.

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS quan sát tranh ảnh và nêu những cảm nhận của em về Địa đạo Củ Chi.

- GV gợi ý cho HS mô tả một số nét chính về di sản này thông qua quan sát hình ảnh.

- GV mời 2 - 3 HS chia sẻ trước lớp. HS khác lắng nghe, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV khuyến khích HS mạnh dạn chia sẻ trải nghiệm trước lớp.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bài 27 – Địa đạo Củ Chi.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu vị trí địa lí của Địa đạo Củ Chi.

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS xác định được vị trí Địa đạo Củ Chi.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS quan sát hình 4 lược đồ hành chính huyện Củ Chi trong SGK, thực hiện nhiệm vụ:

+ Xác định vị trí địa lí của huyện Củ Chi và các xã có địa đạo.

+ Xác định thêm huyện Củ Chi giáp huyện nào của Thành phố Hồ Chí Minh và những tỉnh nào.

+ Xác định vị trí hai xã Tân Phú Trung và Phước Vĩnh An

+ Xác định vị trí Bến Dược thuộc xã Phú Mỹ Hưng và Bến Đình thuộc xã Nhuận Đức

- GV mời một số đại diện các nhóm HS xác định trên bản đồ.

- GV nhận xét, đánh giá các câu trả lời và cách chỉ bản đồ lược đồ của HS:

+ Địa đạo Củ Chi được đào từ trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.

+ Hệ thống địa đạo được đào sớm nhất tại xã Tân Phú Trung và Phước Vĩnh An.

+ Trải qua thời gian, địa đạo được mở rộng đến các xã phía bắc huyện Củ Chi.

+ Ngày nay, di tích địa đạo được bảo tồn ở khu vực Bến Dược thuộc xã Phú Mỹ Hưng và Bến Đình thuộc xã Nhuận Đức.

+ Hai xã Tân Phú Trung và Phước Vĩnh An - nơi hệ thống địa đạo được đào sớm nhất và sau đó là các xã phía bắc huyện Củ Chi.

+ Bến Dược thuộc xã Phú Mỹ Hưng và Bến Đình thuộc xã Nhuận Đức - nơi di tích địa đạo được bảo tồn.

+ Năm 2015, Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.

Hoạt động 2. Tìm hiểu về các công trình tiêu biểu của Địa đạo Củ Chi

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ

- Nắm được các công trình tiêu biểu của Địa đạo Củ Chi.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS xem hình ảnh 6, 7, 8, 9 để nêu những công trình tiêu biểu trong Địa đạo Củ Chi và mô tả về công trình.

- GV nêu câu hỏi cho HS thảo luận thêm và trả lời:

+ Cho biết Địa đạo Củ Chi có những công trình tiêu biểu nào

+ Mô tả một số công trình tiêu biểu.

- GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trình bày. HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, chốt đáp án:

+ Địa đạo Củ Chi có tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 250 km, với ba tầng sâu khác nhau. Người dân và các chiến sĩ sinh hoạt, sản xuất, chiến đấu ngay trong lòng đất.

+ Một số công trình tiêu biểu trong địa đạo

gồm hầm ở, hầm hội họp, hầm giải phẫu hầm chứa lương thực và vũ khí, lỗ thông hơi ố chiến đấu, giếng nước, bếp Hoàng Cầm...

+ Hầm quân y, hãm giải phẫu được sử dụng như một trạm xá để chữa trị cho các thương binh.

+ Bếp Hoàng Cầm có đặc điểm làm tan loãng khói toả ra khi nấu ăn, nhằm tránh sự phát hiện của quân địch.

+ Hầm chông được xây dựng như một cái bẫy quân địch.

- GV khuyến khích HS có thể kể tên công trình kiến trúc khác mà các em sưu tầm được và mô tả công trình đó.

- GV cung cấp thêm thông tin về tranh minh họa cho HS:

+ Hầm cứu thương. Bếp Hoàng Cầm: Trong Địa đạo Củ Chi, ngoài hệ thống địa đạo còn có các hầm rộng được sử dụng với nhiều chức năng khác nhau như: hầm nghỉ ngơi, hãm cứu thương, hầm chứa vũ khí, bếp nấu,... Chính nhờ các công trình này mà các đồng chí lãnh đạo Khu uỷ, Quân khu Sài Gòn – Gia Định, cũng như quân và dân Củ Chi có thể sinh sống, trú ẩn và tổ chức những trận chiến đấu đánh địch tại Địa đạo Củ Chi giành thắng lợi vẻ vang trong suốt hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.

- GV cho HS xem video về Địa đạo Củ Chi và bếp Hoàng Cầm

https://www.youtube.com/watch?v=qAealTr9lqY

https://www.youtube.com/watch?v=xNYUh45yObg

Hoạt động 3. Những câu chuyện về Địa đạo Củ Chi

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS sẽ

- Sưu tầm và kể lại được một số câu chuyện lịch sử liên quan đến Địa đạo Củ Chi.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc câu chuyện trong SGK kết hợp với hình ảnh 10, 11, 12 nêu cảm nghĩ về việc đào hầm và chống càn quét ở Địa đạo Củ Chi.

- GV mời đại diện một số nhóm lên kể chuyện, các nhóm khác theo dõi, đánh giá và bổ sung (nếu có).

- GV mời một số HS trả lời câu hỏi:

+ Các em có cảm phục về những câu chuyện ở Địa đạo Củ Chi hay không?

+ Em có suy nghĩ như thế nào về người dân Củ Chi?

- GV cho HS xem một số câu chuyện về Địa đạo Củ Chi:

https://www.youtube.com/watch?v=moWwIe8oJXs

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Giúp HS củng cố kiến thức đã học về Địa đạo Củ Chi.

b. Cách tiến hành

- GV cho chia HS thành các nhóm để kể lại, không cần bám sát nội dung câu chuyện, HS chỉ cần nêu được một số chi tiết liên quan đến câu chuyện trong SGK hoặc các câu chuyện GV sưu tầm thêm.

- GV mời 2 – 3 nhóm trình bày kết quả. Các nhóm khác nhận xét, bổ sung ý kiến.

- GV nhận xét, đánh giá và khen ngợi HS.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS mô tả các công trình tiêu biểu trong Địa đạo Củ Chi.

b. Cách tiến hành

- GV hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ :

- GV hướng dẫn HS:

+ Về công trình quân sự độc đáo

+ Về ý chí kiên cường, bất khuất của con người vùng đất thép...

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc bài trước lớp. HS khác lắng nghe, vỗ tay cổ vũ bạn.

- GV nhận xét, đánh giá, khích lệ HS.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.  

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Đọc lại bài học Địa đạo Củ Chi.

- HS quan sát.

- HS xem tranh ảnh

- HS chia sẻ.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học.

- HS lắng nghe GV nêu yêu cầu.

- HS trình bày.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hiện.  

- HS lắng nghe.

- HS trình bày.

- HS lắng nghe, ghi nhớ.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xem video.

- HS thực hiện theo yêu cầu.

- HS kể chuyện.

- HS trả lời.

- HS xem video.

- HS thực hiện.

- HS lắng nghe, thực hiện.

- HS trình bày.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS tiếp thu, ghi nhớ.