Kể được tên một số dân tộc sinh sống ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Nhận xét được một cách đơn giản về sự phân bố dân cư ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ thông qua lược đồ phân bố dân cư.
Kể được một số cách thức khai thác tự nhiên (ví dụ: làm ruộng bậc thang, xây dựng các công trình thủy điện, khai thác khoáng sản,...).

Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

Hình thành năng lực nhận thức khoa học Địa lí thông qua việc kể tên một số dân tộc và một số cách thức khai thác tự nhiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Hình thành năng lực tìm hiểu Địa lí thông qua việc sử dụng lược đồ phân bố dân cư để nhận xét sự phân bố dân cư ở vùng.
Hình thành năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác thông qua hoạt động cá nhân, cặp đôi và nhóm.

Phẩm chất

Bồi dưỡng phẩm chất: Nhân ái, tôn trọng sự khác biệt giữa các dân tộc.
Chăm chỉ, ham học hỏi, tìm tòi.

PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ DẠY HỌC
Phương pháp dạy học

Vấn đáp, động não, trực quan, hoạt động nhóm, giải quyết vấn đề, lắng nghe tích cực.

Thiết bị dạy học
Đối với giáo viên

Giáo án, SHS, SGV, Vở bài tập Lịch sử 4.
Lược đồ mật độ dân số ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Lược đồ tự nhiên vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Lược đồ một số nhà máy thủy điện và mỏ khoáng sản ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Hình ảnh, video về một số dân tộc và một số hình thức khai thác tự nhiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Phiếu học tập.
Máy tính, máy chiếu (nếu có).

Đối với học sinh

SHS Lịch sử và Địa lí 4 Kết nối tri thức với cuộc sống.
Thông tin, tài liệu, tranh ảnh về dân cư và hoạt động sản xuất ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế tích cực, hứng thú học tập cho HS và kết nối với bài học mới.

b. Cách tiến hành

- GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy kể tên các dân tộc vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Hình 1	Hình 2
Hình 3	Hình 4

- GV mời 2 – 3 HS xung phong trả lời. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và giới thiệu cho HS:

+ Hình 1: Người Tày.

+ Hình 2: Người Mường.

+ Hình 3: Người Thái.

+ Hình 4: Người Dao.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bài 5 – Dân cư và hoạt động sản xuất ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về dân cư

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS: Mô tả được đặc điểm dân cư vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, hướng dẫn HS quan sát hình 1, 2 và hoàn thành phiếu học tập:

PHIẾU HỌC TẬP

1. Đọc thông tin trong mục và quan sát các hình 1, 2, hãy điền các từ còn thiếu vào đoạn thông tin dưới đây:

Số dân của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ năm 2020 là: .....

Một số dân tộc sinh sống ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là: .....

Mỗi dân tộc có ....., tập quán sinh hoạt và trang phục truyền thống riêng, tạo nên ..... của vùng.

2. Quan sát hình 3, hoàn thành bảng dưới đây:

Mật độ dân số	Tỉnh
Dưới 100 người/km²
100 đến dưới 200 người/km²
200 đến 400 người/km²
Trên 400 người/km²

3. Từ thông tin trong SGK và bài tập số 2, hãy rút ra nhận xét về sự phân bố dân cư ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ bằng cách điền từ còn thiếu vào trong các câu sau:

- Trung du và miền núi Bắc Bộ là vùng .....

- Dân cư của vùng phân bố ..... giữa các tỉnh và giữa .....

- GV mời đại diện các cặp HS lên trình bày trước lớp về phiếu học tập. Các cặp HS khác quan sát, lắng nghe, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Số dân của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ năm 2020 là hơn 14 triệu người.

+ Mật độ dân tộc sinh sống ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là Mường, Thái, Dao, Mông, Tày, Nùng, Kinh,...

+ Mỗi dân tộc có tiếng nói, tập quán sinh hoạt và trang phục truyền thống riêng, tạo nên sự đa dạng về văn hóa của vùng.

+ Trung du và miền núi Bắc Bộ là vùng dân cư thưa thớt. Dân cư của vùng phân bố không đồng đều giữa các tỉnh, giữa khu vực miền núi và khu vực trung du.

Mật độ dân số	Tỉnh
Dưới 100 người/km²	Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Bắc Kạn, Cao Bằng, Lạng Sơn
100 đến dưới 200 người/km²	Hòa Bình, Yên Bái, Lào Cai, Tuyên Quang, Hà Giang
200 đến 400 người/km²	Thái Nguyên, Quảng Ninh
Trên 400 người/km²	Phú Thọ, Bắc Giang