Giáo án và PPT Công nghệ trồng trọt 10 cánh diều Bài 21: Công nghệ trồng cây không dùng đất

BÀI 21: CÔNG NGHỆ TRỒNG CÂY KHÔNG DÙNG ĐẤT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS làm việc cá nhân và trả lời câu hỏi: HS quan sát Hình 21.1 và thảo luận theo nhóm câu hỏi: Hình nào mô tả phương pháp trồng cây không dùng đất? Vì sao?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Khái niệm

GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi: HS đọc khái niệm trồng cây không dùng đất và ưu, nhược điểm của phương pháp này.

HS quan sát Hình 21.2 và cho biết vì sao cây hồng môn có thể sống trong bình nước mà không cần đất. 

Sản phẩm dự kiến:

- Trồng cây không dùng đất là biện pháp canh tác trong dung dịch dinh dưỡng hoặc trên giá thể không có nguồn gốc đất tự nhiên.

- Ưu điểm:

+ dễ tăng mật độ trồng; giảm sử dụng thuốc trừ sâu, bệnh và cỏ; kiểm soát được môi trường rễ, nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, nồng độ khí, giúp cây sinh trưởng tốt, cho năng suất cao, chất lượng tốt và an toàn với con người, thân thiện với môi trường. 

+ có thể tái sử dụng nguồn nước và dinh dưỡng, giảm các chi phí (làm đất, trồng, khử trùng đất, tưới nước, công lao động,...), tận dụng được diện tích ở nhà phố (ban công, sân thượng,...) để trồng cây. 

+ Vùng đất nghèo dinh dưỡng, đất xấu nhưng khí hậu thuận lợi có thể ứng dụng công nghệ trồng cây không dùng đất để tăng hiệu quả kinh tế.

Hoạt động 2: Cơ sở khoa học của trồng cây không dùng đất

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm theo kĩ thuật khăn trải bàn và trả lời câu hỏi: 

+ HS đọc khái niệm và nhận biết giá thể phổ biến qua Hình 21.3 như trấu hun, xơ dừa, cát, bọt biển,...

+ HS thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi: Giá thể trồng cây cần có những đặc điểm gì?

+ HS đọc khái niệm và nhận biết các nguyên tố khoáng thiết yếu có trong Bảng 21.1. HS thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi: Vì sao khi pha chế dung dịch dinh dưỡng cần phải có đủ 14 nguyên tố thiết yếu cho cây?

Sản phẩm dự kiến:

a. Giá thể

- Giá thể trồng cây không dùng đất là vật liệu giúp bộ rễ cây phát triển thuận lợi.

- Giá thể là một hay hỗn hợp nhiều vật liệu tạo độ thông thoáng và giữ được nước tốt tuỳ theo yêu của cầu phương pháp trồng cây không dùng đất 

+ Xơ dừa, len đá có khả năng giữ nước tốt nên được dùng trong hệ thống trồng cây trên giá thể tưới nhỏ giọt, khi canh; mút xốp, trấu hun dùng trong hệ thống màng mỏng dinh dưỡng,...

b. Dung dịch dinh dưỡng

- Dung dịch dinh dưỡng được pha chế từ các loại phân bón khác nhau và nước, có chứa đầy đủ các nguyên tố thiết yếu cho cây trồng.

- Tuỳ theo từng loại cây trồng, giai đoạn sinh trưởng và điều kiện thời tiết cần kiểm soát nồng độ và pH dung dịch dinh dưỡng bằng máy đo pH, độ dẫn điện (EC) để đạt năng suất và chất lượng tối ưu.

………………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Em hãy vẽ sơ đồ nguyên lí hoạt động của các hệ thống trồng cây không dùng đất cụ thể như hệ thống trồng cây trên giá thể tưới nhỏ giọt, thuỷ canh thuỷ triều, khí canh,...

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- GV chia HS thành 4 nhóm và yêu cầu các nhóm thảo luận và thực hiện nhiệm vụ sau: 

+ HS quan sát Hình 21.4 và nêu loại cây trồng ở địa phương em có thể ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để trồng cây.

+ HS quan sát Hình 21.5 và cho biết bộ phận nào làm nhiệm vụ điều tiết hệ thống để cung cấp nước và dinh dưỡng định kì cho cây.

+ HS quan sát và cho biết mối quan hệ giữa cá và cây trong Hình 21.6B. 

+ HS quan sát và cho biết loại giá thể nào có thể sử dụng để thay thế mút xốp trồng xà lách trong hệ thống thuỷ canh tĩnh trong Hình 21.7B? 

+ HS quan sát và cho biết hệ thống khí canh ở Hình 21.8 có thể ứng dụng để nhân giống bằng phương pháp giâm cành được không. Vì sao?