Giáo án và PPT Công nghệ trồng trọt 10 kết nối Bài 5: Giá thể trồng cây

BÀI 5: GIÁ THỂ TRỒNG CÂY

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Em hãy cho biết đây là loại giá thể nào? Chia sẻ trước lớp một số thông tin mà em biết về giá thể đó.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. GIỚI THIỆU GIÁ THỂ TRỒNG CÂY

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Giá thể là gì?

• Dùng giá thể trồng cây có lợi ích gì?

• Có mấy nhóm giá thể? Đó là những giá thể nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Giá thể là các vật liệu để trồng cây giúp cây giữ nước, tạo độ thoáng môi trường thuận lợi cho sự nảy mầm của hạt, giúp cây hấp thụ nước, dinh dưỡng để sinh trưởng và phát triển.

- Lợi ích trồng cây bằng giá thể: 

+ Cây trồng khỏe, sinh trưởng và phát triển tốt

+ Cây trồng sạch bệnh, tạo ra nông sản sạch và an toàn. 

- Có hai nhóm giá thể:

+ Giá thể hữu cơ tự nhiên (than bùn, mùn cưa, trấu hun...)

+ Giá thể trơ cứng (perlite, gốm...)

II. MỘT SỐ LOẠI GIÁ THỂ HỮU CƠ TỰ NHIÊN

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

• Có những loại giá thể hữu cơ tự nhiên nào?

• Em hãy nêu nguồn gốc, ưu - nhược điểm của những loại giá thể hữu cơ tự nhiên đó.

• Em hãy nêu quy trình sản xuất giá thể xơ dừa.

• Nêu đặc điểm chung các bước sản xuất giá thể hữu cơ tự nhiên?

Sản phẩm dự kiến:

1. GIÁ THỂ THAN BÙN

- Là loại giá thể tạo ra từ xác các loại thực vật khác nhau, phân hủy trong môi trường kỵ khí.

- Ưu điểm: xốp, nhẹ, thoáng khí, giữ ẩm tốt, khó bị rửa trôi.

- Nhược điểm: Hàm lượng chất dinh dưỡng thấp. 

2. GIÁ THỂ MÙN CƯA

- Là loại giá thể tạo ra từ mùn cưa.

- Ưu điểm: Giúp đất tơi, xốp, ổn định nhiệt, cung cấp dinh dưỡng.

- Nhược điểm: độ thoáng khí thấp, giữ ẩm không đều.

3. GIÁ THỂ TRẤU HUN

- Là loại giá thể được tạo ra từ việc đốt vỏ trấu trong điều kiện kị khí.

- Ưu điểm: Sạch, tơi, xốp, giữ nước, giữ phân tốt, không có nấm bệnh và vi khuẩn. 

- Nhược điểm: Dinh dưỡng kém, hấp thụ nhiệt lớn.

4. GIÁ THỂ XƠ DỪA

- Là loại giá thể tạo ra từ vỏ dừa

- Ưu điểm: Nhẹ, tơi, xốp, thoáng khí, giữ và duy trì độ ẩm tốt, thoát nước nhanh.

- Nhược điểm: Xơ dừa khó phân hủy -> gây khó khăn trong quá trình hút dinh dưỡng và nước của cây.

- Các bước sản xuất:

+ Bước 1: Thu gom vỏ dừa, phơi khô, làm nhỏ

+ Bước 2: Ngâm vỏ dừa đã được làm nhỏ trong nước sạch khoảng 2 - 3 ngày; sau đó ngâm trong nước vôi (tỉ lệ 2kg vôi/100 lít nước) khoảng 5 - 7 ngày để loại bỏ các chất độc hại đối với cây trồng.

+ Bước 3. Phối trộn và ủ với chế phẩm vi sinh vật

+ Bước 4. Kiểm tra chất lượng, đóng gói thành phẩm, đưa ra thị trường hoặc vận chuyển đến cơ sở trồng cây

5. CÁC BƯỚC CHUNG TRONG SẢN XUẤT GIÁ THỂ HỮU CƠ TỰ NHIÊN

B1. Thu gom, tập kết nguyên liệu

B2. Xử lí nguyên liệu

B3. Phối trộn, ủ với chế phẩm vi sinh vật

B4. Kiểm tra chất lượng, đóng gói, đưa ra thị trường hoặc cơ sở cây trồng.

III. MỘT SỐ LOẠI GIÁ THỂ TRƠ CỨNG

Hoạt động 3.

GV đưa ra câu hỏi:

• Giá thể trơ cứng gồm có những loại nào?
• Trình bày ưu điểm, nhược điểm của giá thể perlite?
• Trình bày ưu điểm, nhược điểm của giá thể gốm?

Sản phẩm dự kiến:

1. GIÁ THỂ PERLITE

- Là loại giá thể được tạo ra từ đá perlite.

- Ưu điểm: chứa nhiều silic, độ thoáng tốt, giúp đất xốp, giữ nước, cân bằng nhiệt...

- Nhược điểm: Chứa nhiều nhôm làm độ PH của đất giảm.

2. GIÁ THỂ GỐM

- Là loại giá thể được tạo ra từ đất sét, đất phù sa và một số phụ phẩm nông nghiệp.

- Ưu điểm: xốp, nhẹ, thoáng khí, giữ chất dinh dưỡng tốt, rẻ, sạch, không gây ô nhiễm.

- Nhược điểm: Khô nhanh, không giữ được chất dinh dưỡng.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Có mấy nhóm giá thể trồng cây?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Câu 2. Hãy cho biết, giá thể nào sau đây không phải là giá thể tự nhiên?

A. Than bùn

B. Mùn cưa

C. Gốm

D. Trấu hun

Câu 3. Sản xuất giá thể mùn cưa gồm mấy bước?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Câu 4. Giá thể trồng cây: 

A. Là các vật liệu để trồng cây, có khả năng giữ nước, có độ thoáng tạo môi trường thuận lợi cho sự nảy mầm của hạt, hình thành và phát triển của bộ rễ của cây trồng, giúp cây hấp thụ nước, dinh dưỡng để sinh trưởng và phát triển.

B. Là các loại xô, chậu, chai lọ,…

C. Là các vật liệu để trồng cây có độ thoáng tạo môi trường thuận lợi cho sự nảy mầm của hạt

D. Là các vật liệu để trồng cây, có khả năng giữ nước

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: C

Câu 3: D

Câu 4: A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy thảo luận về việc sử dụng giá thể kém chất lượng hoặc không phù hợp có thể ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của cây trồng. Đưa ra ví dụ cụ thể về một trường hợp cây không phát triển tốt do giá thể không phù hợp.

Câu 2: Nếu em không có sẵn các loại giá thể chuyên dụng, em sẽ tự tạo ra giá thể trồng cây từ những nguyên liệu sẵn có trong tự nhiên như xơ dừa, mùn cưa, vỏ trấu, cát,… như thế nào? Hãy mô tả quy trình tạo giá thể và giải thích cách phối trộn để đảm bảo cây phát triển tốt.