Giáo án và PPT Công nghệ trồng trọt 10 kết nối Bài 16: Một số sâu hại cây trồng thường gặp và biện pháp phòng trừ

BÀI 16: MỘT SỐ SÂU HẠI CÂY TRỒNG THƯỜNG GẶP VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Sâu cuốn lá nhỏ hại lúa thường gây hại thành dịch lớn trên nhiều vùng trồng lúa ở nước ta ở mấy giai đoạn?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. MỘT SỐ SÂU HẠI CÂY TRỒNG THƯỜNG GẶP VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ

Hoạt động 1. Sâu tơ hại rau

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Đặc điểm của sâu ?

Sản phẩm dự kiến:

a) Đặc điểm hình thái, sinh học

- Sâu trưởng thành (ngài) có chiều dài nhỏ hơn 10 mm. Cánh trước màu nâu, giữa lưng có một dài gợn sóng màu trắng (ngài đục) hoặc màu vàng (ngài cái). Râu đầu dài, vươn về phía trước rất linh hoạt.

- Trứng hình bầu dục hơi tròn, đường kinh khoảng 0,4 – 0,5 mm, màu vàng nhạt. Trứng đẻ rời rạc ở mặt dưới lá, gần gần chính. Sau khi đẻ từ 3 đến 7 ngày thi trứng nở.

- Sâu non hình ống, màu xanh nhạt, dài khoảng 10 mm, đầu màu nâu vàng, trên mỗi đốt chân đều có lông tơ. Sâu có 4 tuổi (qua ba lần lột xác), thời gian phát triển của sâu non khoảng 11 – 15 ngày, nếu nhiệt độ thấp có thể tới 18 – 20 ngày.

- Nhộng của sâu tơ được bọc trong lớp kén tơ mỏng màu trắng nên được gọi là sâu tơ. Những có màu xanh nhạt hoặc vàng nhạt, dài khoảng 6 – 8 mm. Thời gian phát triển của những khoảng 4 – 10 ngày tuỳ thuộc vào điều kiện nhiệt độ.

b) Đặc điểm gây hại

- Sâu non tuổi nhỏ ăn biểu bì lá tạo thành những vết trong, mờ ở lá rau. 

- Sâu tuổi lớn ăn thủng là, làm giảm năng suất và chất lượng rau. Khi mật độ sâu cao, vườn rau bị hại xơ xác, chỉ còn trơ lại gần lá.

c) Biện pháp phòng trừ

- Sử dụng bẫy để bắt sâu tơ. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có các hoạt chất Abamectin, Azadirachtin,... và các chế phẩm sinh học như nấm Beauveria bassiana, Metarhizium baculoviruses, vi khuẩn Bacillus thuringiensis, ong ký sinh trừ sâu tơ...

Hoạt động 2. Rầy nâu hại lúa

GV đưa ra câu hỏi:Đặc điểm của rầy nâu là?

Sản phẩm dự kiến:

a) Đặc điểm hình thái, sinh học 

- Rầy trưởng thành có màu nâu vàng, thân dài khoảng 3 – 5 mm, con đực nhỏ hơn con cái. Có hai dạng rầy trưởng thành: loại cánh dài và loại cánh ngắn. Rầy cánh ngắn có cánh phủ 2/3 thân, rầy cánh dài cánh phủ toàn thân.

- Trứng được đẻ thành ở giống hình nải chuối ở bẹ lá, có màu trắng đục. 

- Rầy non rất linh hoạt, mới nở có màu xám trắng, tuổi từ 2 đến 3 trở lên có màu nâu vàng, trong điều kiện mật độ cao có màu nâu săm. Rầy non có 5 tuổi (qua bốn lần lột xác).

b) Đặc điểm gây hại

- Rầy nâu chích hút nhựa cây làm cho cây bị khô héo và chết, hạt bị lép. Khi mật độ rầy cao, lúa chết thành đám gọi là "cháy rầy"

c) Biện pháp phòng trừ

- Sử dụng giống kháng là biện pháp quan trọng nhất đề phòng trừ rầy nâu. 

- Áp dụng các biện pháp như xử lí hạt giống, vệ sinh đồng ruộng, trồng đúng thời vụ, tránh mùa vụ gối nhau, bón phân đúng lúc và cân đối. 

- Sử dụng thuốc trừ sâu đúng quy định.

…………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Trong chương trình bài 16 Công nghệ 10 giới thiệu mấy loại sâu hại cây trồng?

• A. 1        
• B. 2
• C. 3       
• D. 4

Câu 2: Sâu tơ hại rau có tên khoa học là gì?

• A. Plutella xylostella
• B. Nilaparvata lugens
• C. Spodoptera frugiperda
• D. Bactrocera dorsalis

Câu 3: Rầy nâu hại lúa có tên khoa học là gì?

• A. Plutella xylostella
• B. Nilaparvata lugens
• C. Spodoptera frugiperda
• D. Bactrocera dorsalis

Câu 4: Sâu keo màu thu có tên khoa học là gì?

• A. Plutella xylostella
• B. Nilaparvata lugens
• C. Spodoptera frugiperda
• D. Bactrocera dorsalis

Câu 5: Ruồi đục quả có tên khoa học là gì?

• A. Plutella xylostella
• B. Nilaparvata lugens
• C. Spodoptera frugiperda
• D. Bactrocera dorsalis

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nhiệt độ thấp, sâu tơ hại rau non phát triển trong bao lâu?

Câu 2: Nhiệt độ bình thường, sâu tơ hại rau non phát triển trong bao lâu?