Giáo án và PPT Công nghệ trồng trọt 10 kết nối Bài 1: Giới thiệu về trồng trọt

BÀI 1: GIỚI THIỆU VỀ TRỒNG TRỌT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV chiếu video về vườn rau sạch sử dụng công nghệ cao cho HS theo dõi và đặt câu hỏi:

• Theo em, ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt nhằm mục đích gì?

• Em có biết những công nghệ nào đang được áp dụng trong trồng trọt ở Việt Nam và trên thế giới.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. VAI TRÒ VÀ TRIỂN VỌNG TRONG BỐI CẢNH CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Theo em, trồng trọt có vai trò như thế nào?

• Hiện nay, ngành trồng trọt ở Việt Nam đang có những triển vọng gì? Em hãy phân tích những triển vọng của ngành trồng trọt trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.

Sản phẩm dự kiến:

1. VAI TRÒ

- Đảm bảo an ninh lương thực

- Thúc đẩy sự phát triển chăn nuôi và công nghiệp

- Tham gia vào sản xuất

- Tạo việc làm cho người lao động

2. TRIỂN VỌNG

a) Phát triển trồng trọt ứng dụng công nghệ cao là xu hướng tất yếu 

- Công nghệ cao được áp dụng trong trồng trọt giúp trồng trọt tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, hạ giá thành và nâng cao chất lượng nông sản, bảo vệ môi trường. 

- Việc ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt làm giảm sự lệ thuộc vào thời tiết nên giúp nông dân chủ động trong sản xuất, khắc phục được tính mùa vụ, đáp ứng nhu cầu thị trường về chủng loại, chất lượng nông sản.

b) Hướng tới nền nông nghiệp 4.0

- Việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào quá trình trồng trọt giúp giảm thiểu sức lao động, hạn chế thất thoát, thiệt hại do thiên tai, sâu bệnh xuống mức thấp nhất, đảm bảo an toàn môi trường, kiểm soát và tiết kiệm chi phí trong từng giai đoạn hay toàn bộ quy trình sản xuất, chế biến, tiêu thụ. đoạn hay toàn bộ quỹ

- Nếu như nông nghiệp công nghệ cao tập trung vào thay đổi phương thức sản xuất từ truyền thống sang hiện đại thi nông nghiệp 4.0 là thay đổi cách thức quản lí nông nghiệp trong tất cả các khâu từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm.

II. MỘT SỐ THÀNH TỰU ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG TRỒNG TRỌT Ở VIỆT NAM

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

• Việt Nam đã ứng dụng những thành tựu công nghệ cao nào trong trồng trọt?

• Cơ giới hóa đã được áp dụng như thế nào trong trồng trọt ở Việt Nam? Lợi ích của cơ giới hóa đem lại là gì?

• Các mô hình trồng cây thủy canh được áp đối với những loại cây trồng nào? Việc áp dụng công nghệ thủy canh và khí canh mang lại lợi ích gì?

• Em hãy nêu đặc điểm của ứng dụng công nghệ tưới nước tự động, tiết kiệm trong trồng trọt.

• Tác dụng của trồng trọt trong nhà kính đem lại là gì?

Sản phẩm dự kiến:

1. CƠ GIỚI HÓA TRỒNG TRỌT

- Cơ giới hóa đã được áp dụng ở hầu hết các khâu trong quá trình trồng trọt (làm đất, gieo trồng, chăm sóc, thu hoạch,...) và đạt tỉ lệ cao. 

- Việc áp dụng cơ giới hoá đã giúp giải phóng sức người ở các khẩu lao động nặng nhọc, nâng cao năng suất lao động, tăng hiệu quả sử dụng đất đai, giảm tổn thất sau thu hoạch, nâng cao năng suất hiệu quả kinh tế trong trồng trọt.

2. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THỦY CANH, KHÍ CANH TRONG TRỒNG TRỌT

- Các mô hình trồng cây thuỷ canh đã được áp dụng ở hầu hết các tỉnh, thành trong cả nước, trên nhiều đối tượng cây trồng khác nhau như các loại rau ăn lá, dưa chuột, cà chua, dâu tây, khoai tây, một số loại hoa.

- Việc áp dụng công nghệ thuỷ canh và khí canh trong trồng trọt cho phép con người có thể trồng trọt ở những nơi không có đất trồng, điều kiện thời tiết khắc nghiệt; tiết kiệm không gian, tiết kiệm nước trong trồng trọt, kiểm soát tốt chất lượng nông sản, nâng cao năng suất cây trồng và mang lại hiệu quả kinh tế cao.

3. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TƯỚI NƯỚC TỰ ĐỘNG, TIẾT KIỆM TRONG TRỒNG TRỌT

- Tưới tự động, tiết kiệm là phương pháp cung cấp nước cho cây trồng một cách tự động, hiệu quả nhất. 

- Có ba phương pháp đang được áp dụng phổ biến trong trồng trọt là tưới nhỏ giọt, tưới phun sương và tưới phun mưa 

- Vai trò: giúp tiết kiệm nước, tiết kiệm công lao động, tạo điều kiện tối ưu cho cây trồng phát triển, bảo vệ đất trồng.

4. CÔNG NGHỆ NHÀ KÍNH TRONG TRỒNG TRỌT

- Trồng trọt trong nhà kính giúp kiểm soát sâu, bệnh hại; kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm của đất và không khí, giúp bảo vệ cây trồng (tránh được các điều kiện bất lợi của thời tiết). Nhờ đó, giúp nâng cao năng suất và chất lượng nông sản, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.

III. MỘT SỐ THÀNH TỰU ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG TRỒNG TRỌT TRÊN THẾ GIỚI

Hoạt động 3.

GV đưa ra câu hỏi:

• Em hãy nêu một số thành tựu ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt trên thế giới.

Sản phẩm dự kiến:

1. KHU CÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO TRONG NHÀ LỚN NHẤT THẾ GIỚI TẠI MIYAGI NHẬT BẢN

Khu vườn trong nhà được cải tạo từ một nhà máy cũ với diện tích đất khoảng 2 500m2, chia thành 18 dãy kệ trồng, mỗi kệ gồm 15 tầng. Hệ thống đèn LED được sử dụng lên tới 17 500 chiếc, cho thu hoạch trên 10.000 cây xà lách mỗi ngày.

2. VƯỜN HOA KEUKENHOF HÀ LAN

Vườn hoa rộng khoảng 32 ha, trồng hàng triệu cây hoa tulip với hàng trăm giống khác nhau và rất nhiều giống hoa mới đặc sắc khác thể hiện thành tựu giống hoa của Hà Lan. 

3. TRANG TRẠI TÁO Ở CALIFORNIA, MỸ

- Kinh tế trang trại ở Mỹ rất phát triển, với tổng cộng hơn 2,1 triệu trang trại trên khắp cả nước, trung bình mỗi trang trại rộng khoảng 174 ha và trang trại nào cũng áp dụng các ứng dụng công nghệ mới.

- Nhiều trang trại ở Mỹ còn được khai thác làm du lịch, nhà hàng hay khu nghỉ dưỡng để du khách đến nghỉ ngơi và thu hoạch sản phẩm. Điển hình như những trang trại táo ở California.

4. KHU VƯỜN KÌ DIỆU Ở DUBAI

- Khu vườn được hình thành trên vùng đất sa mạc khô cằn rộng khoảng 72.000 mẽ với hơn 60 triệu bông hoa, thu hút trên 1,5 triệu du khách tham quan mỗi năm. Người ta sử dụng công nghệ tưới nhỏ giọt và tận dụng nước thải để tưới cho cây, bên cạnh các ứng dụng khác như công nghệ nhân giống, cảm ứng đo độ ẩm và phân tích dinh dưỡng trong đất.

IV. YÊU CẦU CƠ BẢN VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG CỦA MỘT SỐ NGÀNH NGHỀ PHỔ BIẾN TRONG TRỒNG TRỌT

Hoạt động 4.

GV đưa ra câu hỏi:

• Người lao động làm việc trong các ngành nghề của trồng trọt cần đáp ứng những yêu cầu nào?

Sản phẩm dự kiến:

Người lao động làm việc trong các ngành nghề của trồng trọt cần có một số yêu cầu cơ bản sau:

- Có sức khoẻ tốt, chăm chỉ, chịu khó và có trách nhiệm cao trong công việc.

- Có kiến thức, kĩ năng cơ bản về trồng trọt, có khả năng sử dụng, vận hành các thiết bị, máy móc trong trồng trọt

- Tuân thủ an toàn lao động, có ý thức bảo vệ môi trường trong trồng trọt.

- Đam mê với công việc

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Ngành trồng trọt trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 có mấy vai trò?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Câu 2: Đặc điểm đầu tiên của trồng trọt công nghệ cao là gì?

A. Ưu tiên sử dụng giống cây trồng cho năng suất cao, chất lượng tốt, thời gian sinh trưởng ngắn.

B. Thay thế đất trồng bằng giá thể hoặc dung dịch dinh dưỡng.

C. Ứng dụng thiết bị, công nghệ hiện đại.

D. Lao động có trình độ cao

Câu 3: Người lao động làm việc trong ngành nghề của trồng trọt cần đảm bảo mấy yêu cầu cơ bản?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Câu 4: Đâu không phải ưu điểm của trồng trọt ngoài tự nhiên là:

A. Đơn giản

B. Dễ thực hiện

C. Tránh tác động của sâu bệnh

D. Thực hiện trên diện tích lớn

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: D

Câu 2: A

Câu 3: C

Câu 4: C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Phân tích thực trạng của trồng trọt ở địa phương em và đề xuất một số việc nên làm phù hợp với xu thế của cách mạng công nghiệp 4.0

Câu 2: Em hãy nêu các biện pháp để ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc dự báo thời tiết và sâu bệnh trong nông nghiệp. Làm thế nào những dự báo này có thể giúp tăng năng suất và giảm thiểu rủi ro cho nông dân?