Giáo án và PPT Địa lí 8 chân trời Bài 1: Đặc điểm vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ

BÀI 1: ĐẶC ĐIỂM VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ PHẠM VI LÃNH THỔ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Quan sát các hình dưới đây, em hãy cho biết đây là những địa điểm nào? 

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Lãnh thổ nước ta bao gồm những gì? 
• Vùng đất Việt Nam có diện tích bao nhiêu km2? Bao gồm những phần nào?
• Vùng trời Việt Nam bao gồm những gì?
• Trình bày vị trí địa lí của Việt Nam.
• Xác định hệ toạ độ địa lí của nước ta trên bản đồ hành chính Việt Nam (vị trí tiếp giáp, toạ độ các điểm cực trên đất liền).

Sản phẩm dự kiến:

a. Phạm vi lãnh thổ

-  Lãnh thổ nước ta là một khối thống nhất và toàn vẹn, bao gồm: vùng đất, vùng biển và vùng trời.

- Vùng đất Việt Nam có diện tích 331212 km2, bao gồm toàn bộ phần đất liền và hải đảo. 

- Vùng trời Việt Nam là khoảng không gian bao trùm lên trên lãnh thổ nước ta: trên đất liền và không gian trên các đảo.

b. Vị trí địa lí

- Vị trí địa lí:

+ Việt Nam nằm ở rìa phía đông của bán đảo Đông Dương, trung tâm khu vực Đông Nam Á; vị trí cầu nối giữa hai lục địa (Á – Âu và Ô-xtrây-li-a); hai đại dương (Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương).

+Việt Nam nằm gần nơi giao nhau của các luồng sinh vật và các vành đai sinh khoáng lớn trên Trái Đất.

+ Trên đất liền, nước ta tiếp giáp với Trung Quốc ở phía bắc, giáp với Lào và Cam-pu-chia ở phía tây.

- Toạ độ các điểm cực trên đất liền:

+ Cực Bắc : vĩ độ 23°23’B tại xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang,

+ Cực Nam : vĩ độ 8°34’B tại xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau.

+ Cực Tây : kinh độ 102°09’Đ tại xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên.

+ Cực Đông : kinh độ 109°24’Đ tại xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa.

Hoạt động 2: Ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đối với sự hình thành đặc điểm địa lí tự nhiên Việt Nam

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Nêu ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đến khí hậu? 
• Nêu ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đến khoáng sản?

Sản phẩm dự kiến:

- Đối với khí hậu: 

+ Việt Nam nằm hoàn toàn trong vùng nội chí tuyến ở bán cầu Bắc nên tổng bức xạ hằng năm lớn, cán cân bức xạ luôn dương. 

+ Nước ta nằm trong khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của gió Mậu dịch (Tín phong) và gió mùa châu Á nên khí hậu có hai mùa rõ rệt.

+ Tác động của các khối khí di chuyển qua biển kết hợp với vai trò của Biển Đông đã làm cho thiên nhiên nước ta chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển, khác hẳn với thiên nhiên một số nước có cùng vĩ độ ở Tây Á và Bắc Phi.

- Đối với khoáng sản: do nằm ở nơi giao thoa của 2 vành đai sinh khoáng lớn Thái Bình Dương và Địa Trung Hải nên nước ta có tài nguyên khoáng sản phong phú. 

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Điểm cực Đông của phần đất liền Việt Nam nằm ở đâu?

A. Xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang

B. Xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau

C. Xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên

D. Xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hoà

Câu 2: Đường bờ biển nước ta kèo dài từ đâu đến đâu?

A. Vân Đồn đến Mũi Cà Mau

B. Cẩm Phả đến Phú Quốc

C. Móng Cái đến Hà Tiên

D. Hạ Long đến Rạch Giá

Câu 3: Nước ta có không chung đường biên giới trên đất liền với quốc gia nào?

A. Trung Quốc.

B. Thái Lan.

C. Lào.

D. Cam-pu-chia.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: D

Câu 2: C

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Giải thích vì sao thiên nhiên mước ta có nhiều đặc điểm khác với một số nước cùng vĩ độ với Tây Á?

Câu 2: Sưu tầm thông tin về một số cột mốc biên giới quốc gia của nước ta và chia sẻ với các bạn.