Giáo án và PPT Hoá học 12 chân trời bài 9: Đại cương về polymer

BÀI 9. ĐẠI CƯƠNG VỀ POLYMER

A. KHỞI ĐỘNG

HS quan sát hình ảnh GV cung cấp và thực hiện yêu cầu theo hướng dẫn của GV.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Công thức cấu tạo và tên gọi của một số polymer

Nêu kết luận về khái niệm và danh pháp của polymer 

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: Polymer là những hợp chất có phân tử khối lớn do nhiều đơn vị nhỏ (mắt xích) liên kết với nhau tạo nên.

- Monomer: phân tử nhỏ, phản ứng với nhau tạo nên polymer.

- Tên polymer = Poly + Tên monomer tương ứng.

2. Tính chất vật lí

Nêu kết luận về tính chất vật lí của polymer

Sản phẩm dự kiến:

- Hầu hết polymer là chất rắn, nhiệt độ nóng chảy không xác định:

+ Polymer nhiệt dẻo: bị nóng chảy khi đun nóng, thích hợp tái chế, ví dụ: PVC, PS.

+ Polymer nhiệt rắn: bị phân hủy bởi nhiệt, không thể tái chế, ví dụ: poly(phenol formaldehyde).

- Thường không tan trong nước, alcohol,…; một số tan được trong dung môi hữu cơ.

- Một số polymer có: Tính đàn hồi: cao su,… ; Tính dai, bền: capron, nylon-6,6,… ; Tính cách điện, cách nhiệt: PE, PVC,…

3. Tính chất hóa học

Nêu kết luận về phản ứng cắt mạch polymer

Sản phẩm dự kiến:

- Một số polymer chứa nhóm chức trong mạch có khả năng bị thủy phân cắt mạch.

- Mạch polymer có thể bị phân hủy thành mạch ngắn hơn hoặc phân hủy hoàn toàn thành monomer tương ứng

Nêu kết luận về phản ứng giữ nguyên mạch polymer

Sản phẩm dự kiến:

- Polymer có thể tham gia các phản ứng hóa học mà không làm thay đổi chiều dài mạch polymer.

- Phản ứng có thể xảy ra ở nhóm thế đính vào mạch polymer, cộng vào liên kết đôi trong mạch polymer,….

Nêu kết luận về phản ứng tăng mạch polymer

Sản phẩm dự kiến:

Một số polymer có thể phản ứng với nhau hoặc phản ứng với chất khác để tăng độ dài mạch polymer hoặc tạo thành polymer có cấu trúc mạng không gian.

4. Phương pháp tổng hợp một số polymer thường gặp

Nêu kết luận về phương pháp trùng hợp

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: Trùng hợp là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ giống nhau hay tương tự nhau tạo thành polymer.

- Đặc điểm: Các monomer thường chứa liên kết đôi (CH₂=CHR) hoặc vòng.

Nêu kết luận về phản ứng trùng ngưng

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: Trùng ngưng là quá trình kết hợp nhiều monomer thành polymer đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (thường là nước).

- Đặc điểm: Các monomer phải có ít nhất hai nhóm chức có khả năng phản ứng.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1. Đơn vị cấu tạo nên polymer là

A. mắt xích.                                       B. polypeptide.               

C. carbonyl.                                       D. ketone. 

Câu 2. Trùng hợp ethylene tạo thành

A. poly(vinyl chloride).                      B. polyethylene.    

C. polystyrene.                                  D. nylon-6,6.

Câu 3. Nylon-6,6 được tạo thành nhờ phản ứng

A. cắt mạch carbon.                           B. trùng hợp.        

C. trùng ngưng.                                  D. giữ nguyên mạch carbon.

Câu 4. Polymer bị nóng chảy khi đun nóng gọi là

A. polymer nhiệt rắn.                         B. polymer nhiệt dẻo.               

C. polymer đàn hồi.                                     D. polymer kéo sợi.

Câu 5. Có bao nhiêu phương pháp phổ biến để tổng hợp polymer?

A. 5.                     B. 4.                     C. 3.                     D. 2.

Đáp án gợi ý:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học để trả lời câu hỏi sau: 

Câu 1: Tính số mắt xích trong một đoạn mạch cellulose có phân tử khối là 1944000. (Biết mỗi mắt xích là một gốc -glucose).

Câu 2: Tiến hành lưu hóa cao su thiên nhiên theo tỉ lệ khối lượng giữa polyisoprene và lưu huỳnh tương ứng là 97:3. Giả thiết lưu huỳnh cộng vào nối đôi C=C trong polymer và cứ k mắt xích có một cầu nối -S-S-. Giá trị của k là bao nhiêu? (Làm tròn kết quả đến số nguyên)