Giáo án và PPT KHTN 6 chân trời Bài 41: Năng lượng

BÀI 41: NĂNG LƯỢNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Giáo viên chiếu một số hình ảnh và đặt câu hỏi: “Hãy quan sát các bức ảnh lưu lại các hoạt động trong đời sống hằng ngày, theo em hoạt động nào cần có năng lượng?”

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu một số dạng năng lượng

GV giao nhiệm vụ yêu cầu HS đọc sách trả lời các câu hỏi sau:

+ Có những dạng năng lượng thường gặp nào trong cuộc sống.

+ Nêu khái niệm các dạng năng lượng mà em biết.

+ Phân loại năng lượng theo tiêu chí nào?

Sản phẩm dự kiến:

a. Tìm hiểu một số dạng năng lượng

- Các dạng năng lượng:

          + Động năng

          + Thế năng hấp dẫn

          + Thế năng đàn hồi

          + Quang năng

          + Nhiệt năng

b. Phân loại năng lượng theo tiêu chí

- Một số dạng năng lượng mà nguồn sản sinh ra nó là hữu hạn như than đá, dầu mỏ,...

- Một số dạng năng lượng mà nguồn sản sinh ra nó được coi là vô hạn như năng lượng mặt trời, năng lượng gió,...

2. ĐẶC TRƯNG CỦA NĂNG LƯỢNG

Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc trưng của năng lượng

GV yêu cầu nhóm 4 HS làm thí nghiệm 41.2 và các thí nghiệm tương tự, tổ chức thảo luận trả lời các câu hỏi:

+ Trong thí nghiệm va chạm giữa 2 vật; hãy cho biết năng lượng ban đầu của vật 1 trong trường hợp nào lớn hơn? Vì sao? Lực do vật 1 tác dụng lên vật 2 trong trường hợp nào lớn hơn? 

+ Năng lượng của gió biểu hiện như thế nào?

+ Hãy tìm mối liên hệ giữa năng lượng của vật và khả năng tác dụng lực của nó?

Sản phẩm dự kiến:

a. Tìm hiểu đặc trưng của năng lượng

- Năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực

- Năng lượng của vật càng lớn thì nó có khả năng gây ra tác dụng lực càng lớn lên các vật khác

b. Tìm hiểu về nhiên liệu

- Khi bị đốt cháy, nhiên liệu giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt và ánh sáng

- Biểu hiện làm cho môi trường xung quanh nóng lên và làm sáng thêm không gian xung quanh

- Ứng dụng trong đời sống khi đốt cháy nhiên liệu: Củi, ga dùng trong nấu ăn; than đá dùng để cung cấp cho nhà máy nhiệt điện hoạt động; xăng dầu dùng cho các động cơ nhiệt,...

c. Tìm hiểu về năng lượng tái tạo

- Một số năng lượng tái tạo: Năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thuỷ triều, năng lượng sinh khối, năng lượng địa nhiệt.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Ta trực tiếp nhận biết được một vật có nhiệt năng khi vật đó có khả năng nào?

A. Làm tăng khối lượng vật khác. 

B. Làm nóng một vật khác. 

C. Sinh ra lực đẩy làm vật khác chuyển động.

D. Nổi được trên mặt nước.

Câu 2: Vật liệu nào không phải là nhiên liệu?

A. Than đá.

B. Hơi nước. 

C. Gas.

D. Khí đốt.

Câu 3: Dạng năng lượng nào không phải năng lượng tái tạo?

A. Năng lượng khí đốt.

B. Năng lượng gió. 

C. Năng lượng thuỷ triều.

D. Năng lượng mặt trời.

Câu 4: Dạng năng lượng được dự trữ trong que diêm, pháo hoa là

A. nhiệt năng.

B. quang năng. 

C. hoá năng.

D. cơ năng. 

Câu 5: Những dạng năng lượng nào xuất hiện trong quá trình một khúc gỗ trượt có ma sát từ trên mặt phẳng nghiêng xuống?

A. Nhiệt năng, động năng và thế năng. 

B. Chỉ có nhiệt năng và động năng.

C. Chỉ có động năng và thế năng. 

D. Chỉ có động năng. 

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hai máy bay có khối lượng như nhau. Chiếc 1 bay ở độ cao 2 km với vận tốc 50 m/s. Chiếc 2 bay ở độ cao 3 km với vận tốc 200 km/h. Máy bay nào có cơ năng lớn hơn? Vì sao?

Câu 2: Trong xây dựng, người ta dùng búa máy để đóng các cọc bê tông. Một búa máy có khối lượng M được thả rơi từ độ cao H xuống và đóng vào một cọc bê tông có khối lượng m trên mặt đất làm cọc lún sâu vào trong đất một đoạn h. Em hãy nêu sự phụ thuộc của h vào H để thấy được năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực.