Giáo án và PPT Lịch sử 6 cánh diều Bài 10: Sự ra đời và phát triển của các vương quốc ở Đông Nam Á (từ những thế kỉ tiếp giáp Công nguyên đến thế kỉ X)

BÀI 10: SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÁC VƯƠNG QUỐC Ở ĐÔNG NAM Á (TỪ NHỮNG THẾ KỈ TIẾP GIÁP CÔNG NGUYÊN ĐẾN THẾ KỈ X)

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Theo em, Đông Nam Á ngày nay có bao nhiêu quốc gia? Đó là những quốc gia nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Vị trí địa lí của Đông Nam Á

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Xác định vị trí địa lí của Đông Nam Á.

• Những điều kiện tự nhiên đó đã mang lại những thuận lợi gì cho sự phát triển của các quốc gia Đông Nam Á? 

Sản phẩm dự kiến:

- Vị trí địa lí:

+Nằm án ngữ trên con đường hàng hải nối liền giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, khu vực này từ thời cổ đại đã được xem là cầu nối giữa Trung Quốc và Ấn Độ, giữa lục địa Á - Âu với lục địa Ô-xtray-li-a

+ Khí hậu: nhiệt đới gió mùa, nóng ấm, mưa nhiều

- Những thuận lợi mà điều kiện tự nhiên mang lại cho sự phát triển của các quốc gia Đông Nam Á :

+ Phát triển cây lúa nước.

+ Phát triển nhiều loại cây quý hiếm khác như: trầm hương, đinh hương, đậu khấu, sa nhân,...

Hoạt động 2. Quá trình xuất hiện các vương quốc cổ ở Đông Nam Á từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII

GV đưa ra câu hỏi:

• Điều kiện tự nhiên có tác động thuận lợi như thế nào cho sự ra đời của các vương quốc cổ? 

• Dựa vào lược đồ hình 10.2, hãy trình bày quá trình xuất hiện của các vương quốc cổ ở Đông Nam Á.

Sản phẩm dự kiến:

- Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự ra đời của các vương quốc cổ:

+ Có những dòng sông lớn đổ ra biển, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và giao lưu với thế giới bên ngoài.

+ Sự phát triển kinh tế, kĩ thuật của các tộc người ở Đông Nam Á vào những thế kỉ trước Công nguyên đến đầu Công nguyên, đặc biệt là nghề nông trồng lúa nước và kĩ thuật luyện kim càng ngày càng tiến bộ. Mặt khác, sự giao lưu kinh tế, văn hoá với Ấn Độ, Trung Quốc cũng là nền tảng quan trọng đưa đến sự ra đời các quốc gia sơ kì Đông Nam Á.

- Từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII, nhiều vương quốc  cổ đã hình thành:

+ Trên lãnh thổ Việt Nam ngày nay đã xuất hiện các nhà nước: Văn Lang, Âu Lạc; Phù Nam và Chăm-pa.

+ Tại lưu vực sông Mê Nam, người Môn đã thành lập Vương quốc Đva-ra-va-ti; Ha-ri-pun-giay-a.

+ Tại lưu vực sông I-ra-oa-di, người Môn thành lập các Vương quốc Tha-tơn và Pê-gu; người Pi-u thành lập Vương quốc Sri Kse-tra.

+ Trên bán đảo Mã Lai xuất hiện các Vương quốc: Kê-đa; Tam-Bra-lin-ga; Tu-ma-sic.

+ Trên lãnh thổ In-đô-nê-xi-a ngày nay ra đời các Vương quốc Ma-lay0u; Ta-ru-ma, Can-tô-li.

Hoạt động 3. Sự hình thành và phát triển ban đầu của các vương quốc phong kiến từ thế kỉ VII đến thế kỉ X

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi:

Trình bày sự hình thành và phát triển ban đầu của các vương quốc phong kiến từ thế kỉ VII đến thế kỉ X

Sản phẩm dự kiến:

- Từ thế kỉ VII đến thế kỉ X, một số vương quốc phong kiến ở khu vực Đông Nam Á đã được hình thành và phát triển.

+ Bộ máy nhà nước: được tổ chức quy củ hơn, quyền lực hơn của vua được tăng cường với hệ thống quân đội, luật pháp được hoàn thiện.

+ Kinh tế: tiếp tục phát triển, có ưu thế phát triển nông nghiệp; các vương quốc ở hải đảo lại có thế mạnh về thương nghiệp, hàng hải, cung cấp nhiều sản vật, hương liệu cho thương nhân nước ngoài.

- Sự xuất hiện, hình thành và phát triển của các vương quốc phong kiến từ đầu thế kỉ VII đến thế kỉ X đã tạo cơ sở cho sự phát triển của khu vực Đông Nam Á giai đoạn sau đó (thế kỉ X-XV).

…

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Từ thế kỉ VII TCN đến thế kỉ VII, vương quốc cổ ra đời trên lãnh thổ của Việt  Nam ngày nay là:

A. Chăm-pa.

B. Pê-gu.

C. Tha-tơn.

D. Ma-lay-a. 

Câu 2: Các vương quốc lục địa ở Đông Nam Á có ưu thế phát triển kinh tế:

A. Thủ công nghiệp.

B. Thương nghiệp.

C. Nông nghiệp.

D. Cung cấp nhiều sản vật cho thương nhân nước ngoài.

Câu 3: Đông Nam Á có vị trí địa lí rất quan trọng vì:

A. Nằm giáp Trung Quốc.

B. Nằm giáp Ấn Độ.

C. Tiếp giáp với khu vực châu Á gió mùa.

D. Nằm trên con đường biển nối liền Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.

Câu 4: Nét tương đồng về kinh tế của các quốc gia sơ kì Đông Nam Á so với Hy Lạp và La Mã cổ đại là:

A. Kinh tế nông nghiệp phát triển.

B. Các nghề thủ công, đúc đồng rèn sắt giữ vị trí rất quan trọng.

C. Thương mại đường biển thông qua các hải cảng.

D. Kinh tế thủ công nghiệp và thương nghiệp giữ vai trò chủ đạo.

Câu 5: Hai thành tựu nổi bật nhất của các quốc gia sơ kì ở Đông Nam Á là:

A. Thủ công nghiệp và khai thác khoáng sản.

B. Nông nghiệp trồng lúa nước và buôn bán đường biển.

C. khai thác khoáng sản và trao đổi hàng hóa bằng đường biển.

D. Trồng trọt và chăn nuôi.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ đối với Đông Nam Á?

Câu 2: Tác động của việc giao lưu thương mại đối với sự ra đời của các quốc gia sơ kỳ Đông Nam Á như thế nào?