Nội dung chính Lịch sử 9 chân trời Bài 2: Châu Âu và nước Mỹ từ năm 1918 đến năm 1945

BÀI 2: CHÂU ÂU VÀ NƯỚC MỸ TỪ NĂM 1918 - 1945

1. Phong trào cách mạng 1918 - 1923 và sự thành lập quốc tế cộng sản

1.1. Phong trào cách mạng 1918 - 1923

- Nguyên nhân : 

+ Ảnh hưởng của (1) Cách mạng tháng Mười Nga.

+ Hậu quả của (2) Chiến tranh thế giới thứ nhất.

1.1.1. Sự kiện tiêu biểu của phong trào cách mạng 1918 - 1923

+ 11 – 1918, quần chúng  nổi dậy ở Đức, nền quân chủ Đức sụp đổ.

+12 – 1918, Đảng Cộng sản Đức thành lập. Chính quyền Xô viết được thành lập trong thời gian ngắn ở Đức và Hung-ga-ri.

1.1.2. Hệ quả

Cần có tổ chức lãnh đạo phong trào cách mạng.

1.2. Sự thành lập quốc tế Cộng sản

+ Đóng vai trò tổ chức lãnh đạo, thống nhất đường lối hoạt động của phong trào cộng sản ở châu Âu.

+ Thúc đẩy phong trào cách mạng ở châu Âu tiếp tục phát triển, dẫn đến đến sự ra đời của các đảng cộng sản tại Pháp, Anh (1920), I-ta-li-a (1921),...

2. Cuộc suy thoái kinh tế 1929 - 1933

2.1. Biểu hiện

+ Hàng chục triệu người thất nghiệp.

+ Nhiều nhà máy, nông trại bị phá sản,...

+ Tâm lí hoài nghi về mô hình kinh tế tư bản.

2.2.Phạm vi ảnh hưởng

+ Từ Mỹ, cuộc suy thoái kinh tế lan rộng gần như toàn bộ các nước tư bản và thuộc địa của các nước này.

2.3.Tác động khủng hoảng: 

+ Thất nghiệp ở Đức và khủng hoảng chính trị ở Pháp.

+ Hoạt động sản xuất công nghiệp của một số nước châu Âu (Pháp, Vương quốc Anh, Đức) và Mỹ từ năm 1929 đến năm 1932 liên tục giảm mạnh.

3. Sự hình thành chủ nghĩa phát xít ở châu Âu

+ Đầu những năm 20 của thế kỉ XX, chế độ phát xít từng bước được thiết lập tại Đức và I-ta-li-a.

+ Với sự thành lập Đảng Quốc xã và Đảng Phát xít, đầu thập niên 20 của thế kỉ XX, Đức và I-ta-li-a đã lập ra liên minh phát xít, chống lại Liên Xô.

+ Cuộc đại suy thoái kinh tế (1929 – 1933) là nguyên nhân chủ dẫn đến sự thiết lập chế độ phát xít tại Đức và I-ta-li-a.

+ Phân biệt chủng tộc là một trong những chính sách quan trọng được thực hiện tại Đức trong thập niên 30 của thế kỉ XX.

+ Năm 1936, Đức – Nhật Bản lập ra phe phát xít.

4. Nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới

Tình hình nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939) có thể chia thành 3 giai đoạn với các nội dung chính như sau:

+ 1918 – 1929: thịnh vượng về kinh tế nhưng vẫn tồn tại các vấn đề bất công xã hội, thất nghiệp, phân biệt chủng tộc,...

+ 1929 – 1933: nền kinh tế lâm vào thời kì đại suy thoái dẫn đến tình trạng thất nghiệp, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn.

+ 1933 – 1939: Chính phủ của Tổng thống Ru-dơ-ven thực hiện chương trình “Thoả thuận mới” đã từng bước khôi phục nền kinh tế Mỹ nhưng cho đến năm 1939, đời sống người dân vẫn còn nhiều khó khăn.