BÀI 44. HỆ SINH THÁI  (21 câu)

1. NHẬN BIẾT (8 câu)

Câu 1: Hệ sinh thái là gì? Các hệ sinh thái được chia thành các nhóm nào?

Trả lời:

- Hệ sinh thái là một hệ thống bao gồm quần xã sinh vật và môi trường sống của chúng. 

- Hệ sinh thái được chia thành 2 nhóm là: hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo.

Câu 2: Hãy nêu thành phần cấu trúc của hệ sinh thái.

Trả lời:

Cấu trúc của hệ sinh thái gồm thành phần vô sinh và thành phần hữu sinh. Thành phần vô sinh gồm các nhân tô vô sinh, thành phần hữu sinh bao gồm nhiều loài sinh vật trong quần xã được chia thành ba nhóm:

- Sinh vật sản xuất

- Sinh vật tiêu thụ

- Sinh vật phân giải.
Câu 3: Hãy trình bày về các thành phần hữu sinh.

Trả lời: 

- Thành phần hữu sinh bao gồm nhiều loài sinh vật trong quần xã được chia thành ba nhóm: 

- Sinh vật sản xuất: là các sinh vật có khả năng sủa dụng quang năng để tổng hợp nên chất hữu cơ. Ví dụ: Các loài thực vật, tảo,..

- Sinh vật tiêu thụ: là những sinh vật không có khả năng tự tổng hợp nên chấy hữu cơ, chúng lấy chất hữu cơ từ thức ăn. Ví dụ: Các loài thực vật, tảo,…

- Sinh vật phân giải: là những sinh vật có chức năng phân giải xác và chất thải của sinh vật thành chất vô cơ. Ví dụ: nấm, hầu hết vi khuẩn,…

Câu 4: Em hãy nêu các nhân tố vô sinh trong hệ sinh thái

Trả lời:

- Các nhân tố vô sinh trong hệ sinh thái là

+ Ánh sáng

+ Khí hậu

+ Đất

+ Nước

+ Xác sinh vật

Câu 5: Hãy trình bày về hệ sinh thái tự nhiên.

Trả lời:

- Hệ sinh thái tự nhiên bao gồm hệ sinh thái trên cạn và hệ sinh thái dưới nước:

+ Hệ sinh thái trên cạn: Hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới, hệ sinh thái sa mạc,..

+ Hệ sinh thái dưới nước: Hệ sinh thái nước ngọt (hồ, sông), hệ sinh thái nước mặn (biển khơi).

Câu 6: Hãy trình bày về hệ sinh thái nhân tạo.

Trả lời:

 - Các hệ sinh thái nhân tạo được hình thành nhờ hoạt động của con người. Một số hệ sinh thái như đồng ruộng, hệ sinh thai rừng trồng, hệ sinh thái khu dân cư, hệ sinh thái khu đô thị, hệ sinh thái ao nuôi cá,…

Câu 7: Chuỗi thức ăn, lưới thức ăn, tháp sinh thái là gì?

Trả lời:

- Chuỗi thức ăn là một chuỗi gòm nhiều loài có quan hệ sinh dưỡng với nhau.

- Lưới thức ăn là tập hợp các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.

- Tháp sinh thái là sơ đồ dạng tháp dùng để đánh giá mức độ dinh dưỡng trong chuỗi và lưới thức ăn trong quần xã sinh vật. Có 3 loại tháp sinh thái là tháp số lượng, tháp sinh khối và tháp năng lượng

Câu 8: Chúng ta cần phải đặc biệt trú trọng bảo vệ các hệ sinh thái nào?

Trả lời:

Toàn bộ các hệ sinh thái luôn cần được bảo vệ, đặc biệt cần trú tringj bảo vệ hệ sinh thái rừng, hệ sinh thái biển và hệ sinh thái ven biển cũng như hệ sinh thái nông nghiệp.

2. THÔNG HIỂU (6 câu)

Câu 1. Tại sao cần phải bảo vệ hệ sinh thái rừng và làm thế nào để bảo vệ hệ sinh thái rừng?

Trả lời:

- Cần phải bảo vệ hệ sinh thái rừng vì rừng là môi trường sống của nhiều loài sinh vật. Bảo vệ hệ sinh thái này góp phần bảo vệ các loài sinh vật, điều hòa không khí,… từ đó hạn chế sự biến đổi khí hậu và thiên tai. 

- Để bảo vệ hệ sinh thái rừng ta cần: ngăn chặn nạn phá rừng, khai thác tài nguyên rừng hợp lý,… 

Câu 2: Tại sao cần phải bảo vệ hệ sinh thái biển và ven biển và làm thế nào để bảo vệ hệ sinh thái biển , ven biển?

Trả lời:

- Cần phải bảo vệ hệ sinh thái biển và ven biển vì chúng có vai trò quan trong đối với tự nhiên và con người. Biển tham gia điều hòa khí hậu, là nơi sống của nhiều loài sinh vật; đối với con người, biển cung cấp nhiều sản phẩm có giá trị,…

- Để bảo vệ hệ sinh thái biển và ven biển ta cần: quản lí chất thải, kiểm soát ô nhiễm môi trường biển, khai thác tài nguyên hợp lí,…

Câu 3: Tại sao cần phải bảo vệ hệ sinh thái nông nghiệp và làm thế nào để bảo vệ hệ sinh thái nông nghiệp?

Trả lời:

- Cần phải bảo vệ hệ sinh thái nông nghiệp vì nó có vai trò hết sức qquan trọng đối với con người. Sản xuất nông nghiệp tạo ra lương thực, thực phẩm nuôi sống con người và cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp.

- Để bảo vệ hệ sinh thái nông nghiệp, ta cần: tập trung vào bảo vệ tài nguyên đất, chống xói mòn, khô hạn, chống mặn cho đất, …

Câu 4: Tháp sinh thái là gì? Có mấy loại tháp sinh thái? Cho tháp A, tháp B ở hình dưới và cho biết chúng thuộc loại tháp sinh thái nào?

Tháp A                                                       Tháp B

Trả lời:

-  Tháp sinh thái là sơ đồ dạng tháp dùng để đánh giá mức độ dinh dưỡng trong chuỗi và lưới thức ăn trong quần xã sinh vật. Có 3 loại tháp sinh thái là tháp số lượng, tháp sinh khối và tháp năng lượng. 

- Tháp A là tháp sinh khối.

- Tháp B lag tháp năng lượng.

Câu 5: Cho các sinh vật sau: Cà rốt, cáo, su tử, thỏ.

Hãy sắp xếp chúng thành một chuỗi thức ăn.

Trả lời:

Câu 6: Cho các sinh vật sau , em hãy sắp xếp chúng vào các nhóm sinh vật sau đây:

Cây tre, rau cải, hổ, ốc sên, ếch, châu chấu, cỏ, rắn, nấm, diều hâu, vi khuẩn, giun, ngô, cú,  đại bàng

Trả lời:

 VẬN DỤNG (5 câu)

Câu 1: Hãy vẽ một tháp sinh thái số lượng cho dữ diệu số lượng sinh vật có trong hệ sinh thái nông nghiệp trong bảng dưới đây

Trả lời:

Câu 2: Hãy vẽ sơ đồ một lưới thức ăn trong hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới.

Trả lời:

Câu 3: Hãy vẽ sơ đồ một lưới thức ăn trong hệ sinh thái biển.

Trả lời:

Câu 4: Hãy vẽ sơ đồ một lưới thức ăn trong hệ sinh thái nông nghiệp.

Trả lời:

Câu 5: Hãy vẽ sơ đồ và giải thích vòng tuần hoàn các chất và dòng năng lượng trong hệ sinh thái. 

Trả lời:

- Sơ đồ vòng tuần hoàn các chất và dòng năng lượng trong hệ sinh thái: 

Trong hệ sinh thái, các chất vô cơ từ môi trường ngoài truyền vào cơ thể sinh vật qua các mắt xích của chuỗi và lưới thức ăn rồi trả lại môi trường. Nguồn năng lượng trong hệ sinh thái phần lớn được lấy từ ánh sáng mặt trời, Năng lượng từ ánh sáng mặt trời được truyền vào quần xã ở mắt xích đầu tiên là sinh vật sản xuất, sau đó truyền theo một chiều qua các bậc dinh dưỡng. Trong đó, năng lượng giảm dần do sinh vật sử dụng và trả lại môi trường dưới dạng nhiệt.

4. VẬN DỤNG CAO (1 câu)

Câu 1: Giả sử lưới thức ăn trong hệ sinh thái được mô tả bằng sơ đồ hình sau

Phân tích lưới thức ăn này, phát biểu nào sau đây đúng, phát biểu nào sau đây sai. Giải thích.