Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 kết nối Bài 9: Vội vàng

BÀI 9: VĂN HỌC VÀ CUỘC ĐỜI

VĂN BẢN 1:VỘI VÀNG

I. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: giới thiệu về nhà thơ Xuân Diệu

Trả lời: 

Xuân Diệu (1916-1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu

- Sau khi tốt nghiệp tú tài, ông đi dạy học tư và làm viên chức ở Mĩ Tho, sau đó ra Hà Nội sống bằng nghề viết văn

- Tham gia Cách mạng ông hăng say hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật

- Các tác phẩm chính:

  + 15 tập thơ, mở đầu là tập Thơ thơ

  + một số tập văn xuôi: Phấn thông vàng

  + một số tập tiểu luận, phê bình nghiên cứu văn học

Câu 2: Phong cách nghệ thuật của Xuân Diệu

Trả lời:

- Phong cách nghệ thuật:

  + trước Cách mạng tháng Tám Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới

    • Một sức sống mới, một nguồn cảm xúc mới: khao khát giao cảm với đời, yêu đời ham sống đến bồng bột

    • Quan niệm sống mới: sống mãnh liệt hết mình, thời gian một đi không trở lại⇒ hối thúc sống vội vàng

    • Quan niệm thẩm mĩ mới: chỉ có con người giữa tuổi trẻ tình yêu là đẹp nhất (thời xưa thiên nhiên là chuẩn mực của cái đẹp)

    • Những cách tân nghệ thuật táo bạo: câu từ rất lạ rất tây

  + sau cách mạng tháng Tám có nhiều thay đổi

- Vị trí:

  + là ông Hoàng thơ tình Việt Nam

  + là nhà thơ lớn có phong cách nghệ thuật độc đáo

Câu 3: Giới thiệu về tập thơ Vội vàng

Trả lời: 

Câu 4: Nêu giá trị nội dung bài thơ

Trả lời:

Câu 5: Giá trị nghệ thuật bài thơ

Trả lời:

II. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Vì sao Xuân Diệu muốn "tắt nắng" và "buộc gió"?

Trả lời:

Xuân Diệu muốn "tắt nắng" và "buộc gió" để giữ lại vẻ đẹp của thời gian, hương sắc của cuộc sống và tránh sự phai nhạt, trôi đi mất mát.

Câu 2: Trong bài thơ, hình ảnh "Của ong bướm này đây tuần tháng mật" biểu hiện điều gì?

Trả lời:

Hình ảnh này biểu hiện sự ngọt ngào, tràn đầy sức sống và tình yêu của thiên nhiên trong thời khắc mùa xuân.

Câu 3: Tác giả cảm nhận quy luật của thời gian như thế nào qua câu thơ: "Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua/ Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già"?

Trả lời:

Câu 4: Xuân Diệu có thái độ như thế nào trước quy luật tuần hoàn của tự nhiên?

Trả lời:

III. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Em hiểu thế nào về câu thơ "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần"?

Trả lời:

Câu thơ "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần" của Xuân Diệu mang đến một hình ảnh táo bạo, đầy gợi cảm và giàu sức sống, thể hiện cách nhìn rất mới mẻ và hiện đại của tác giả về mùa xuân. Tháng giêng, khởi đầu của năm mới, được so sánh với "cặp môi gần," biểu tượng của sự tươi trẻ, quyến rũ và khao khát mãnh liệt. Hình ảnh "cặp môi gần" không chỉ gợi lên sự gần gũi, ấm áp mà còn thể hiện niềm đam mê cháy bỏng, sự say mê đối với vẻ đẹp và sức sống của thiên nhiên trong thời khắc xuân sang.

Qua câu thơ, Xuân Diệu bày tỏ thái độ yêu đời mãnh liệt và khát khao được hòa mình, tận hưởng trọn vẹn những gì tươi đẹp nhất của cuộc sống. Với cách so sánh độc đáo và giàu tính gợi cảm, ông đã nhân hóa và làm sống động mùa xuân, biến thiên nhiên thành một thực thể đầy quyến rũ và gần gũi. Điều này thể hiện quan niệm thẩm mỹ hiện đại của Xuân Diệu, đề cao giá trị của hiện tại và những vẻ đẹp hiện hữu trong đời sống.

Câu 2:Theo em, vì sao Xuân Diệu lại gọi mùa xuân là "xuân hồng"?

Trả lời:

Xuân Diệu gọi mùa xuân là "xuân hồng" vì ông muốn nhấn mạnh vẻ đẹp rực rỡ, trẻ trung và tràn đầy sức sống của mùa xuân. Màu hồng là biểu tượng của sự tươi tắn, sự mới mẻ, và niềm vui, giống như cảm giác phấn khởi, nồng nhiệt mà mùa xuân mang lại. Với Xuân Diệu, mùa xuân không chỉ là sự thay đổi của đất trời mà còn là biểu tượng cho tuổi trẻ, tình yêu và những cảm xúc đẹp đẽ nhất của con người. Cách gọi này làm cho mùa xuân trở nên sống động và gần gũi hơn, như một thực thể giàu sức sống và tràn ngập sự ngọt ngào.

Ngoài ra, "xuân hồng" còn thể hiện khát vọng mãnh liệt của Xuân Diệu trong việc tận hưởng trọn vẹn những khoảnh khắc đẹp của đời sống. Từ "hồng" mang ý nghĩa của sự quyến rũ và sự thăng hoa, thể hiện cái nhìn đầy say mê, nồng nhiệt với cuộc đời của nhà thơ. Cách gọi này không chỉ mới mẻ, mà còn làm nổi bật phong cách yêu đời, trân trọng hiện tại và khao khát tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống và tình yêu của Xuân Diệu.

Câu 3: Liên hệ bài thơ Vội vàng với cuộc sống hiện đại, em nghĩ bài học quan trọng nhất rút ra từ bài thơ là gì?

Trả lời:

Câu 4: Nếu đặt mình vào vị trí của Xuân Diệu, em sẽ làm gì để giữ trọn tuổi trẻ và vẻ đẹp của cuộc sống?

Trả lời:

IV. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Phân tích thái độ sống vội vàng của Xuân Diệu trong bài thơ và ý nghĩa của nó đối với con người hiện đại.

Trả lời:

Trong bài thơ "Vội vàng", thái độ sống vội vàng của Xuân Diệu không mang ý nghĩa tiêu cực, hấp tấp mà là một cách sống mãnh liệt, tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của cuộc sống và trân trọng từng khoảnh khắc hiện tại. Tác giả ý thức sâu sắc về quy luật khắc nghiệt của thời gian, rằng mọi điều tươi đẹp, từ tuổi trẻ, tình yêu, đến thiên nhiên, đều sẽ phai tàn. Chính vì thế, ông thúc giục con người sống hết mình, không để thời gian trôi qua vô nghĩa.

Xuân Diệu bày tỏ khát vọng tận hưởng mọi vẻ đẹp của trần thế: từ những "ong bướm", "yến anh" đến "ánh sáng chớp hàng mi". Ông khẳng định rằng cuộc sống này là duy nhất và quý giá, vì vậy, cần phải biết yêu, biết sống ngay trong hiện tại, thay vì chờ đợi hay tiếc nuối những gì đã qua. Quan niệm này thể hiện thái độ sống hiện sinh, nơi con người khẳng định giá trị của bản thân và cuộc sống qua sự gắn bó với thực tại.

Đối với con người hiện đại, thái độ sống vội vàng của Xuân Diệu mang ý nghĩa lớn lao. Trong nhịp sống gấp gáp ngày nay, nhiều người mải chạy theo công việc, danh vọng mà quên tận hưởng những giá trị đẹp đẽ của cuộc sống xung quanh. Bài thơ nhắc nhở rằng hạnh phúc không chỉ nằm ở những mục tiêu xa xôi, mà hiện diện trong từng phút giây hiện tại. Hãy biết yêu thương, biết trân trọng những gì mình đang có, từ gia đình, bạn bè đến những khoảnh khắc bình dị nhất trong cuộc sống.

Thái độ sống vội vàng của Xuân Diệu là lời kêu gọi sống tích cực, sống có ý nghĩa và không để lãng phí thời gian. Đây là bài học quý giá để con người hiện đại tìm thấy niềm vui, sự cân bằng và cảm nhận sâu sắc giá trị của cuộc sống, dù thời gian không ngừng trôi qua.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------