Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 cánh diều Bài 12: Người công dân số Một

BÀI 12: NGƯỜI CÔNG DÂN

BÀI ĐỌC 1: NGƯỜI CÔNG DÂN SỐ MỘT

I. NHẬN BIẾT (04 CÂU)

Câu 1: Đọc văn bản, anh Lê đã giúp anh Thành việc gì?

Trả lời: 

Anh Lê giúp anh Thành tìm việc làm ở Sài Gòn.

Câu 2: Nếu nhận công việc mà anh Lê tìm giúp cho, anh Thành sẽ nhận được những gì?

Trả lời:

Nếu nhận công việc mà anh Lê tìm giúp cho, anh Thành sẽ nhận được:

- Cơm nuôi

- Mỗi tháng 1 đồng 5 hào

- Mỗi năm 2 bộ quần áo

Câu 3: Khi được anh Thành hỏi “Anh là người nước nào?” thì anh Lê đã trả lời ra sao?

Trả lời: 

Câu 4: Nhân vật chính trong đoạn trích là ai? Anh ta đang làm gì?

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (04 CÂU)

Câu 1: Vì sao anh Thành lại từ chối lời đề nghị của anh Lê?

Trả lời: 

Anh Thành từ chối vì anh nhận ra rằng, làm việc cho người Pháp chỉ để có miếng cơm manh áo là chưa đủ. Anh muốn làm điều gì đó có ý nghĩa hơn cho đất nước.

Câu 2: Câu nói "Đèn hoa kì lại không sáng bằng đèn tọa đăng" của anh Thành có ý nghĩa gì?

Trả lời: 

Câu nói này thể hiện khát vọng được sống trong một đất nước độc lập, tự do, có nền văn hóa riêng. Anh Thành cho rằng ánh sáng của văn hóa dân tộc mới là ánh sáng trường tồn.

Câu 3: Anh Thành nói: “Chúng ta là công dân nước Việt.” Em hiểu câu nói này như thế nào? Theo em, đây là một quan điểm sống như thế nào?

Trả lời: 

Câu 4: Anh Thành dùng hình ảnh "đèn dầu", "đèn hoa kì", "đèn tọa đăng", "đèn điện" để ám chỉ điều gì? Tại sao anh lại so sánh như vậy?

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (01 CÂU)

Câu 1: Trong đoạn đối thoại giữa anh Thành và anh Lê, em hãy phân tích mâu thuẫn trong quan điểm sống của hai nhân vật. Mâu thuẫn này thể hiện điều gì về tư tưởng, nhân cách của mỗi người?

Trả lời: 

Mâu thuẫn trong quan điểm sống của anh Thành và anh Lê chủ yếu thể hiện ở mục đích sống và trách nhiệm đối với đồng bào, đất nước.

- Anh Lê: Anh Lê là người thực dụng, sống có phần "thực tế" và có vẻ chỉ lo cho cuộc sống của bản thân mình. Khi được hỏi về việc thay đổi quyết định xin việc ở Sài Gòn, anh Lê trả lời rằng anh không bao giờ quên dòng máu của tổ tiên mình, nhưng những gì anh làm đều xuất phát từ lợi ích cá nhân. Anh chấp nhận sự đổi chác chỉ với điều kiện có công việc ổn định, cơm ăn, áo mặc, và những lợi ích vật chất khác (như thêm quần áo, tiền thêm…). Anh không có ý thức sâu sắc về việc đóng góp cho xã hội hay đất nước.

- Anh Thành: Ngược lại, anh Thành là người có lý tưởng, tư tưởng sâu sắc hơn và quan tâm đến vận mệnh chung của dân tộc. Anh không chỉ mong muốn có cơm ăn áo mặc mà còn hướng đến một sự thay đổi lớn lao hơn cho đất nước. Anh chỉ ra rằng, dù các ngọn đèn có sáng đến đâu (so sánh giữa đèn dầu, đèn điện), nhưng ánh sáng đó cũng không thể sáng bằng "ánh sáng của lý tưởng, của tự do". Anh Thành nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao tinh thần dân tộc, yêu nước và nghĩ đến đồng bào. Điều này thể hiện anh là người có tư tưởng tiến bộ, quan tâm đến sự phát triển chung của xã hội, không chỉ bằng những lợi ích vật chất mà còn bằng sự cống hiến, đấu tranh cho lý tưởng tự do, độc lập.

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------