Đáp án Đạo đức 5 kết nối Bài 1: Biết ơn những người có công với quê hương, đất nước

BÀI 1. BIẾT ƠN NHỮNG NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC

KHỞI ĐỘNG

Em hãy nghe/hát bài: “Biết ơn chị Võ Thị Sáu” (sáng tác: Nguyễn Đức Toàn) và chia sẻ cảm xúc của em về bài đó.

Hướng dẫn chi tiết:

Sau khi nghe bài hát “Biết ơn chị Võ Thị Sáu”, em cảm thấy rất xúc động vì sự hi sinh của người “nữ anh hùng” và em thấy vô cùng biết ơn chị Võ Thị Sáu cùng những người anh hùng đã hi sinh vì độc lập tự do của đất nước

1. TÌM HIỂU ĐÓNG GÓP CỦA NHỮNG NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC

a) Em hãy đọc thông tin “Võ Thị Sáu – nữ anh hùng huyền thoại vùng Đất Đỏ” và trả lời câu hỏi:

- Chị Võ Thị Sáu đã có công gì đối với quê hương đất nước?

- Hãy chia sẻ suy nghĩ, cảm nhận của em về tấm gương đó

Hướng dẫn chi tiết:

- Công lao của chị Võ Thị Sáu: Chị đã tham gia cách mạng từ khi còn rất trẻ (14 tuổi). Công lao lớn nhất của chị là hành động anh dũng khi bị bắt giữ và sau đó bị kết án tử hình bởi chính quyền thực dân Pháp. Chị đã kiên quyết từ chối những đề nghị ân xá và tỏ ra vững vàng trong lòng yêu nước cho đến giây phút cuối cùng. Hành động dũng cảm và tinh thần kiên trung của chị Võ Thị Sáu đã trở thành một tấm gương sáng cho những người khác trong cuộc đấu tranh giành độc lập và tự do.

- Suy nghĩ, cảm nhận của em: Chị Võ Thị Sáu đã truyền cảm hứng cho nhiều người khác và là một biểu tượng cho sự hy sinh vì quê hương. Tấm gương của chị Võ Thị Sáu được coi là một hình mẫu về lòng dũng cảm và lòng yêu nước mà mọi người có thể học hỏi. Chị đã góp phần không nhỏ vào việc xây dựng và bảo vệ tự do, độc lập của quê hương và là nguồn động lực cho những thế hệ sau này trong việc khắc phục khó khăn và vượt qua thử thách.

b) Em hãy quan sát, tìm hiểu các nhân vật trong bức ảnh dưới đây và thực hiện yêu cầu:

- Nêu những đóng góp cho quê hương, đất nước của các nhân vật trong mỗi bức ảnh trên. 

- Hãy kể thêm tên và đóng góp của những người có công với quê hương đất nước trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hoá, khoa học, giáo dục,..mà em biết. 

Hướng dẫn chi tiết:

- Những đóng góp của các nhân vật trên: 

a, Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có công lớn xây dựng một đội quân hùng mạnh, góp phần quyết định cùng toàn dân đánh thắng hai đế quốc là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược

Đại tướng Võ Nguyên Giáp có công lao to lớn góp phần vào việc hình thành và phát triển học thuyết quân sự - đường lối chiến tranh nhân dân độc đáo của Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh

b, Nhạc sĩ Văn Cao

Văn Cao là một nhạc sĩ Việt Nam nổi tiếng. Ông là tác giả của Tiến quân ca - Quốc ca của Việt Nam, đồng thời cũng là một trong những nhạc sĩ có sức ảnh hưởng lớn nhất của nền tân nhạc Việt Nam. Văn Cao còn là một chiến sĩ cách mạng, họa sĩ, nhà thơ với nhiều tác phẩm giá trị.

c, Bác sĩ Tôn Thất Tùng

Giáo sư, Viện sĩ, bác sĩ Tôn Thất Tùng là người đầu tiên nghiên cứu thành công phương pháp “cắt gan có kế hoạch”, còn được gọi là “phương pháp cắt gan khô” hay “phương pháp Tôn Thất Tùng”. Ông là một bác sĩ nổi tiếng ở Việt Nam và thế giới trong lĩnh vực gan và giải phẫu. Suốt cuộc đời, ông luôn gắn bó với bệnh viện và bệnh nhân. Ông làm việc không mệt mỏi cho đến tận cuối đời và để lại 123 công trình khoa học có giá trị

d, Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ

Mẹ Thứ là Mẹ Việt Nam anh hùng có con cháu đã hy sinh cho hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước của dân tộc nhiều nhất tỉnh Quảng Nam. Chồng, 9 người con ruột, 1 con rể và 2 cháu ngoại của mẹ Thứ là liệt sĩ đã hy sinh vì nền độc lập dân tộc.

Mẹ đã được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Quốc hội Việt Nam trao tặng danh hiệu Mẹ Việt Nam anh hùng vào ngày 17/12/1994.

e, Giáo sư, nhà giáo nhân dân Hoàng Xuân Sính

Bà Sính là nữ giáo sư toán học đầu tiên của Việt Nam; đại biểu Quốc hội khóa VII (năm 2004); Phó chủ tịch Đoàn chủ tịch MTTQ Việt Nam khóa VI (năm 2004), Phó chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (nhiệm kỳ 1987 - 1992) là Nhà giáo Nhân dân và tác giả nhiều cuốn sách giáo khoa toán phổ thông và đại học

f, Bà Mai Kiều Liên – Tổng Giám đốc Công ty sữa Việt Nam Vinamilk

Gắn bó với Vinamilk 37 năm, hơn 20 năm ở cương vị người đứng đầu, Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, bà Mai Kiều Liên – Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam đã đưa Vinamilk trở thành một thương hiệu lớn, lọt vào danh sách 200 doanh nghiệp xuất sắc nhất tại khu vực châu Á – Thái Bình dương từ năm 2010. Và đang hiện thực hóa tham vọng đưa Vinamilk đạt doanh thu 3 tỷ USD, nằm trong top 50 doanh nghiệp sữa lớn nhất thế giới vào năm 2017.

- Kể thêm tên một vài người có đóng góp: 

+ Kinh tế: Trần Đình Long (Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát), Nguyễn Thị Phương Thảo (Chủ tịch Tập đoàn VietJet Air), Phạm Nhật Vượng (Chủ tịch Tập đoàn Vingroup).

+ Chính trị: Đỗ Mười, Nguyễn Phú Trọng.

+ Toán học: Ngô Bảo Châu…

2. TÌM HIỂU VÌ SAO PHẢI BIẾT ƠN NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC

Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:

a. Sáng chủ nhật, các bạn trong thôn đến nhà văn hoá để nghe bác trưởng thôn nói chuyện. Bác kể: Thôn mang tên người đã có công giúp dân đắp đê lấn biển, mở mang đồng ruộng để sản xuất, vượt qua đói nghèo, xây dựng thôn giàu đẹp, yên vui. 

b. Kỉ niệm ngày Thương binh liệt sĩ 27 tháng 7, giáo viên và học sinh dâng hương lên tượng đài “Tổ quốc ghi công”. Thầy trò rưng rưng xúc động nhớ lời Bác Hồ từng nói: “Máu đào của các liệt sĩ làm cho lá cờ cách mạng thêm đỏ chói

- Vì sao chúng ta cần phải biết ơn những người có công với quê hương, đất nước? 

Hướng dẫn chi tiết:

Chúng ta cần phải biết ơn những người có công với quê hương, đất nước vì: 

a, Họ đã giúp xây dựng đất nước giàu đẹp, cho chúng ta có cuộc sống sung túc, yên vui như bây giờ

b, Họ đã hi sinh, giành lại độc lập, để chúng ta có thể sống trong hoà bình như ngày nay. 

3. TÌM HIỂU NHỮNG VIỆC CẦN LÀM ĐỂ THỂ HIỆN LÒNG BIẾT ƠN NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC

Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu:

- Em hãy kể những việc làm thể hiện lòng biết ơn người có công với quê hương, đất nước trong các bức tranh trên. 

- Kể thêm những việc làm khác thể hiện lòng biết ơn với những người có công với quê hương đất nước

Hướng dẫn chi tiết:

a, Giúp đỡ những người thương binh liệt sĩ

b, Dâng hương, hoa để tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ

c, Tổ chức các chương trình văn nghệ hát về các anh hùng

d, Tổ chức hội thi Chúng em kể chuyện bác Hồ

e, Viết thư hỏi thăm các chú bộ đội nơi đảo xa

f, Cổ vũ các vận động viên giành huy chương cho nước nhà

- Ngoài ra có một số việc làm khác khác thể hiện lòng biết ơn với những người có công với quê hương đất nước như: 

+ Giúp đỡ các bạn học thuộc gia đình thương binh, liệt sĩ

+ Kể lại cho anh, chị, em nghe về những tấm gương có công với đất nước

+ Tổ chức cuộc thi tìm hiểu về những người có công. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Theo em, ai là người có công với quê hương đất nước? Vì sao?

a. Người lính chiến đấu bảo vệ tổ quốc

b. Mẹ Việt Nam anh hùng

c. Tất cả những người lao động

d. Người sáng lập nên một nghề (ông tổ nghề) 

e. Người lập nên một làng

g. Tất cả các ca sĩ, diễn viên

h. Nhà khoa học có nhiều cống hiến

i. Tất cả những người giàu có, thành đạt

Hướng dẫn chi tiết:

- Theo em, những có công với quê hương đất nước là a, b , d, e, h

- Vì đây là những người có đóng góp to lớn cho quê hương, đất nước. 

Câu 2: Em đồng tình hoặc không đồng tình ý kiến của bạn nào? Vì sao?

a. An: “Những người có công với quê hương, đất nước là người mang lại hoà bình cho chúng ta”. 

Đạt: “Những người có đóng góp trong mọi lĩnh vực đều là người có công với quê hương, đất nước

b. Tình: Đền ơn đáp nghĩa là trách nhiệm của mọi công dân”. 

Thanh: Việc đền ơn đáp nghĩa chỉ là trách nhiệm của Nhà nước và người lớn tuổi

c. Thực: “Phải quan tâm, chăm sóc những gia đình thương binh, liệt sĩ mới là biết ơn người có công với quê hương đất nước. 

Nghĩa: “Học tập chăm chỉ để trở thành người có ích cho xã hội cũng là biết ơn người có công với quê hương, đất nước”. 

d. Bình: “Chúng ta cần biết ơn người có công với quê hương đất nước là những người nổi tiếng”. 

Minh: “Chúng ta cần biết ơn cả những người có đóng góp thầm lặng trong cuộc sống hằng ngày cho quê hương, đất nước”. 

Hướng dẫn chi tiết:

a, Em đồng ý với ý kiến của Đạt. Những người có đóng góp trong mọi lĩnh vực, bao gồm cả kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, y tế và nhiều lĩnh vực khác, đều đóng góp vào sự phát triển và thịnh vượng của quê hương và đất nước. Công lao của họ không chỉ giới hạn trong lĩnh vực quân sự mà còn ở nhiều phương diện khác nhau.

b, Em đồng ý với ý kiến của Tình. Tất cả mọi người đều phải có trách nhiệm đền ơn đáp nghĩa

c, Em đồng ý với ý kiến của Nghĩa. Chúng ta có thể có nhiều cách đền ơn đáp nghĩa khác nhau. Có thể bằng cách học tập chăm chỉ để thành người có ích cho đất nước. 

d, Em đồng ý với ý kiến của Minh. Không phải chỉ những người nổi tiếng, còn có cả những người đóng góp thầm lặng như: cô lao công, anh chiến sĩ canh gác ở đảo xa,..cũng đang đóng góp thầm lặng cho đất nước . 

Câu 3: Việc làm nào dưới đây thể hiện lòng biết ơn người có công với quê hương, đất nước? Vì sao?

a. Chăm sóc Bà mẹ Việt Nam Anh hùng

b. Cố gắng học giỏi để sau này góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp

c. Tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí

d. Tìm hiểu, tuyên truyền về lịch sử quê hương

e. Viết về tấm gương người có công với quê hương, đất nước

g. Tham quan danh lam, thắng cảnh của đất nước

Hướng dẫn chi tiết: