Đáp án Địa lí 9 kết nối tri thức Bài 9: Dịch vụ

BÀI 9. DỊCH VỤ

MỞ ĐẦU

Ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu kinh tế nước ta và phát triển ngày càng đa dạng. Các nhân tố nào ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ? Một số ngành dịch vụ của nước ta phát triển ra sao?

Hướng dẫn chi tiết:

Ngành dịch vụ đang phát triển nhanh chóng ở Việt Nam và mang lại nhiều cơ hội phát triển, đặc biệt là trong ngành dịch vụ tiêu dùng. Có một số yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ, bao gồm:

Trình độ phát triển kinh tế: Mức độ phát triển kinh tế của một quốc gia có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của ngành dịch vụ. Khi kinh tế phát triển, nhu cầu tiêu dùng và nhu cầu sử dụng các dịch vụ tăng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành dịch vụ.

Quy mô và cơ cấu dân số: Quy mô và cơ cấu dân số của một khu vực cũng ảnh hưởng đến phân bố và sự phát triển của các ngành dịch vụ. Các khu vực đông dân cư thường có nhu cầu sử dụng dịch vụ lớn hơn, do đó thu hút sự tập trung của các ngành dịch vụ.

Truyền thống văn hoá, phong tục tập quán: Truyền thống văn hoá và phong tục tập quán của một quốc gia cũng ảnh hưởng đến phân bố và phát triển của ngành dịch vụ. Ví dụ, một quốc gia có truyền thống ẩm thực phong phú thường có sự phát triển mạnh mẽ trong ngành dịch vụ nhà hàng và du lịch ẩm thực.

Đầu tư nước ngoài: Sự thu hút đầu tư nước ngoài vào các hoạt động dịch vụ cũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển ngành dịch vụ. Việc có sự đầu tư từ các công ty nước ngoài trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, y tế, du lịch mang lại không chỉ vốn đầu tư mà còn công nghệ, quy trình quản lý tiên tiến và chuỗi giá trị phát triển.

Tổng quan, sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, và sự phát triển kinh tế, quy mô dân số, truyền thống văn hoá và đầu tư nước ngoài là một số yếu tố quan trọng trong quá trình này.

1. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục 1, hãy phân tích vai trò của một trong các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta.

Hướng dẫn chi tiết:

Vị trí địa lí của Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế và các ngành dịch vụ. Với vị trí gần trung tâm Đông Nam Á và trong khu vực kinh tế phát triển năng động của châu Á - Thái Bình Dương, Việt Nam có lợi thế trong việc mở rộng thị trường xuất nhập khẩu và xây dựng các tuyến du lịch, giao thông với khu vực và thế giới. Điều này tạo cơ hội cho phát triển các ngành dịch vụ như thương mại, logistics, du lịch và vận tải.

Điều kiện tự nhiên của Việt Nam cũng cung cấp tiền đề cho việc phát triển các ngành dịch vụ. Khí hậu nhiệt đới thuận lợi cho các hoạt động dịch vụ diễn ra quanh năm, đảm bảo sự ổn định và liên tục. Các khu vực đồi núi, bãi biển và cảnh quan đẹp của Việt Nam như Sa Pa, Đà Lạt, Hạ Long... tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển ngành du lịch. Bờ biển dài của Việt Nam có nhiều vùng vịnh như Hải Phòng, Đà Nẵng, Khánh Hoà... tạo điều kiện thuận lợi cho xây dựng cảng biển và phát triển ngành vận tải biển.

Mạng lưới sông ngòi dày đặc của Việt Nam cũng cung cấp cơ sở hạ tầng cho phát triển du lịch sông nước và giao thông đường sông. Du khách có thể tham gia các tour du lịch sông nước, tham quan các vùng sông ngòi và trải nghiệm văn hóa, cảnh quan đặc trưng của các vùng miền.

2. MỘT SỐ NGÀNH DỊCH VỤ

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục a và hình 9.1, hãy xác định trên bản đồ:

- Các tuyến đường ô tô huyết mạch, các tuyến đường sắt: tên đường, hướng đường, điểm bắt đầu, kết thúc

- Vị trí một số cảng biển, cảng hàng không quốc tế chính

Hướng dẫn chi tiết:

Việt Nam có một số tuyến đường ô tô huyết mạch và cảng biển, cũng như các cảng hàng không quốc tế quan trọng. Dưới đây là một số thông tin chi tiết:

Các tuyến đường ô tô huyết mạch:

Theo chiều bắc - nam, quốc lộ 1 là tuyến đường quan trọng nhất, bắt đầu từ cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) và kết thúc tại Năm Căn (Cà Mau). Đường Hồ Chí Minh là một tuyến đường khác quan trọng, bắt đầu từ Pác Bó (Cao Bằng) và kéo dài đến Đất Mũi Cà Mau. Cả hai tuyến đường này nối liền cả nước từ phía Bắc đến phía Nam.

Theo chiều đông - tây, quốc lộ 7 là tuyến đường từ Vinh đến cửa khẩu Nậm Cắn - Lào; quốc lộ 8 từ Vinh đến cửa khẩu Cầu Treo - Lào; và quốc lộ 9 từ Đông Hà - cửa khẩu Lao Bảo - Lào. Các tuyến đường này kết nối Việt Nam với Lào và các khu vực phía Đông.

Các tuyến đường sắt huyết mạch:

Tuyến đường sắt Thống Nhất là tuyến quan trọng nhất, bắt đầu từ Hà Nội và kết thúc tại Thành phố Hồ Chí Minh theo chiều bắc - nam. Tuyến đường này cung cấp dịch vụ vận chuyển hành khách và hàng hóa trên toàn quốc.

Một số cảng biển chính:

Hải Phòng là cảng biển lớn nhất ở miền Bắc Việt Nam và cũng là một trong những cảng biển quan trọng nhất của nước.

Bà Rịa - Vũng Tàu là cảng biển quan trọng ở miền Nam, phục vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu và vận tải hàng hóa.

Cảng biển Hải Phòng - Tô-ky-ô và cảng biển Thành phố Hồ Chí Minh - Xin-ga-po cũng đóng vai trò quan trọng trong việc liên kết với các cảng biển quốc tế khác.

Cảng hàng không quốc tế chính:

Sân bay Nội Bài tại Hà Nội là cảng hàng không quốc tế chính phục vụ thủ đô và khu vực phía Bắc.

Sân bay Đà Nẵng phục vụ khu vực Trung Bộ và có nhiều chuyến bay quốc tế.

Sân bay Tân Sơn Nhất ở Thành phố Hồ Chí Minh là cảng hàng không quốc tế chính của miền Nam và là cửa ngõ quan trọng của Việt Nam, kết nối với nhiều điểm trên thế giới.

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục b, hãy trình bày sự phát triển ngành bưu bưu chính viễn thông ở nước ta.

Hướng dẫn chi tiết:

Ngành bưu chính viễn thông đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao đời sống người dân, tăng trưởng kinh tế và hội nhập quốc tế. Dưới đây là một số điểm nổi bật về ngành bưu chính viễn thông:

Doanh thu tăng nhanh: Trong giai đoạn từ 2010 đến 2021, ngành bưu chính viễn thông đã ghi nhận sự tăng trưởng doanh thu liên tục. Điều này phản ánh sự phát triển và sự gia tăng nhu cầu sử dụng các dịch vụ bưu chính và viễn thông.

Mạng lưới bưu chính viễn thông phủ khắp cả nước: Việt Nam đã xây dựng một mạng lưới bưu chính viễn thông rộng lớn và phủ sóng trên toàn quốc. Điều này đảm bảo rằng dịch vụ bưu chính và viễn thông có sẵn và tiếp cận được đến mọi người dân ở cả các vùng sâu, vùng xa.

Chuyển đổi số trong ngành bưu chính: Ngành bưu chính đang chuyển dịch từ dịch vụ truyền thống như chuyển thư và bưu kiện sang các dịch vụ số. Việc áp dụng công nghệ và các giải pháp số hóa trong hoạt động bưu chính giúp nâng cao hiệu quả và tốc độ giao dịch.

Hợp tác với các ngành khác: Ngành bưu chính viễn thông hợp tác với các ngành sản xuất và dịch vụ khác nhằm tăng cường hiệu quả kinh tế. Ví dụ, việc hợp tác với ngành thương mại điện tử, logistics và các dịch vụ tài chính giúp tạo ra các giải pháp giao hàng và thanh toán hiệu quả hơn.

Phát triển công nghệ và dịch vụ viễn thông: Trong lĩnh vực viễn thông, ngành đang phát triển công nghệ tiên tiến và dịch vụ hiện đại như 5G, IoT, truyền hình số và dịch vụ trực tuyến. Điều này mang lại sự tiện ích và tăng cường chất lượng cuộc sống của người dân.

Trung tâm bưu chính viễn thông phát triển: Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là hai trung tâm bưu chính viễn thông phát triển nhất cả nước. Đây là những đô thị tập trung các dịch vụ bưu chính và viễn thông hiện đại, đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân và doanh nghiệp.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hãy lựa chọn một nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ và hoàn thành bảng theo gợi ý sau vào vở.

Hướng dẫn chi tiết:

Câu hỏi: Hãy tìm hiểu thông tin về hai vệ tinh viễn thông đang hoạt động của Việt Nam.

Hướng dẫn chi tiết:

- VINASAT-1, VINASAT-2 của VNPT là 2 vệ tinh viễn thông đầu tiên của Việt Nam

- Hai vệ tinh đã được phóng lên quỹ đạo không gian có ý nghĩa rất là quan trọng, đảm bảo sự kết nối viễn thông, an toàn cứu nạn cho vùng sâu, xa, biển và hải đảo; đánh dấu chủ quyền của Việt Nam trên vị trí quỹ đạo địa tĩnh