Đáp án Địa lí 9 kết nối tri thức Bài 2: Phân bố dân cư và các loại hình quần cư

BÀI 2. PHÂN BỐ DÂN CƯ VÀ CÁC LOẠI HÌNH QUẦN CƯ

MỞ ĐẦU

Phân bố dân cư chịu tác động tổng hợp của các nhân tố tự nhiên, kinh tế – xã hội. Phân bố dân cư ở nước ta có đặc điểm như thế nào? Các loại hình quần cư có những điểm gì khác biệt?

Hướng dẫn chi tiết:

- Nước ta có phân bố dân cư không đều, dân cư nước ta chủ yếu sống ở nông thôn

- Có 2 loại hình quần cư là: quần cư nông thôn và quần cư thành thị, những đặc điểm như: mật độ dân số, kiến trúc, quy hoạch,... của mỗi quần cư đều khác nhau

1. 
   PHÂN BỐ DÂN CƯ

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục 1 và hình 2, hãy nhận xét đặc điểm phân bố dân cư ở nước ta

Hướng dẫn chi tiết:

Phân bố dân cư ở Việt Nam có sự khác biệt giữa các khu vực.

Giữa đồng bằng và miền núi, các khu vực đồng bằng và ven biển có dân cư đông đúc hơn so với khu vực miền núi. Ví dụ, đồng bằng sông Hồng có mật độ dân số cao nhất trong cả nước, trong khi Tây Nguyên có mật độ dân số thấp nhất. Điều này liên quan đến điều kiện địa lý, đặc điểm đất đai và nguồn tài nguyên tự nhiên khác nhau của từng khu vực.

Giữa thành thị và nông thôn, dân cư ở Việt Nam chủ yếu sinh sống ở nông thôn. Tuy nhiên, các đô thị lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng có mật độ dân số cao hơn so với các khu vực nông thôn. Đây là những trung tâm kinh tế, công nghiệp, dịch vụ và hành chính quan trọng của đất nước, thu hút đông dân cư và có cơ sở hạ tầng hiện đại.

Trong những thập kỷ qua, phân bố dân cư ở Việt Nam đã có sự thay đổi theo hướng hợp lý hơn. Một số đô thị lớn đã phát triển với quy mô dân số đông, cơ sở hạ tầng hiện đại như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng. Các vùng kinh tế phát triển, như Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Hồng, cũng thu hút đông dân cư do tiềm năng kinh tế đa dạng và phát triển năng động.

2. CÁC LOẠI HÌNH DÂN CƯ

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục 2 và hiểu biết của em, hãy trình bày sự khác biệt giữa quần cư nông thôn và quần cư thành thị ở nước ta

Hướng dẫn chi tiết:

Quần cư nông thôn thường có mật độ dân số thấp hơn và được cấu trúc thành các đơn vị nhỏ như xã, làng, xóm, bản, tuỳ theo vùng miền và đặc điểm địa phương. Trong khi đó, quần cư thành thị có mật độ dân số cao hơn và được tổ chức thành các đơn vị lớn hơn như phường, thị trấn, tổ dân phố hay khu đô thị.

Hoạt động kinh tế của quần cư nông thôn chủ yếu dựa vào nông nghiệp, bao gồm trồng trọt, chăn nuôi, và các hoạt động liên quan đến nông sản. Trong khi đó, quần cư thành thị có hoạt động kinh tế chủ yếu là sản xuất công nghiệp, bao gồm công nghiệp chế biến, xây dựng, dịch vụ, thương mại, và các ngành nghề khác.

Chức năng của quần cư nông thôn đang thay đổi theo hướng đa dạng hóa. Ngoài hoạt động nông nghiệp truyền thống, quần cư nông thôn cũng tham gia vào các hoạt động khác như du lịch nông nghiệp, chế biến nông sản, thủ công mỹ nghệ, và dịch vụ cộng đồng. Điều này giúp tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho người dân nông thôn.

Trong khi đó, quần cư thành thị có chức năng đa chức năng và đa dạng hóa. Ngoài hoạt động sản xuất công nghiệp, thành thị còn đóng vai trò là trung tâm kinh tế, văn hoá, chính trị, và nơi đổi mới sáng tạo. Các hoạt động kinh tế, như dịch vụ, thương mại, tài chính, giáo dục, và công nghiệp sáng tạo, tập trung ở các thành phố lớn và các khu đô thị phát triển.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi: Dựa vào hình 2, hãy:

- Liệt kê các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương có mật độ dân số từ 1000 người/ km² trở lên

- Kể tên các đô thị có quy mô dân số trên 1 triệu người

Hướng dẫn chi tiết:

Dưới đây là danh sách các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương có mật độ dân số từ 1000 người/km² trở lên và các đô thị có quy mô dân số trên 1 triệu người:

Các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương có mật độ dân số từ 1000 người/km² trở lên:

Hà Nội

Hưng Yên

Hải Phòng

Nam Định

Hải Dương

Thái Bình

Thành phố Hồ Chí Minh

Bình Dương

Các đô thị có quy mô dân số trên 1 triệu người:

Hà Nội

Hải Phòng

Đà Nẵng

Thành phố Hồ Chí Minh

Cần Thơ

Câu hỏi: Mô tả đặc điểm quần cư tại nơi em sinh sống

Hướng dẫn chi tiết:

Đặc điểm quần cư của Hà Nội là:

- Mật độ dân số rất cao

- Các kiểu “nhà ống” san sát nhau khá phổ biến, những chung cư cao tầng đang được xây dựng ngày càng nhiều. Ngoài ra còn có kiểu nhà biệt thự, nhà vườn,...

- Là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hoá, khoa học kĩ thuật quan trọng