Đáp án Khoa học 5 kết nối tri thức Bài 8: Sử dụng năng lượng điện

BÀI 8. SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG ĐIỆN

Mở đầu: Khi dùng năng lượng điện đề thắp sáng, chạy máy,... người ta thường lấy điện từ đâu? Nêu một số tình huống không an toàn khi sử dụng điện mà em biết.

Hướng dẫn chi tiết:

- Người ta thường lấy điện từ các nguồn như hệ thống lưới điện quốc gia, máy phát điện hoặc các nguồn điện tự nhiên như năng lượng mặt trời hoặc gió.

- Một số tình huống không an toàn khi sử dụng điện có thể bao gồm:

+ Sử dụng thiết bị điện gặp sự cố, gây ra nguy cơ chập cháy hoặc ngắn mạch.

+ Sử dụng thiết bị điện trong môi trường ẩm ướt, có thể gây ra nguy cơ giật điện.

+ Sử dụng dây điện bị hỏng, cũ, có cắt nứt, có thể gây ra nguy cơ chập cháy hoặc giật điện.

+ Sử dụng các thiết bị điện gần nước, chẳng hạn như khi sử dụng điện thoại di động trong khi tắm, có thể gây ra nguy cơ ngập nước và giật điện.                                      

1. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN

Hoạt động khám phá

Câu 1: Thảo luận và chia sẻ với bạn.

Ngoài thắp sáng, chạy máy thì điện còn được sử dụng vào những việc gì?

Quan sát hình 1, cho biết điện được truyền từ nhà máy điện đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học,... như thế nào.

Hướng dẫn chi tiết:

- Ngoài thắp sáng và chạy máy, điện còn được sử dụng vào các việc như:

+ Sưởi ấm: Sử dụng điện để hoạt động các thiết bị sưởi ấm như tủ sấy, bếp điện, hoặc hệ thống sưởi điện.

+ Nấu ăn: Sử dụng điện để vận hành bếp điện, lò vi sóng, nồi cơm điện, và các thiết bị nấu ăn khác.

+ Làm lạnh: Sử dụng điện để vận hành máy lạnh, tủ lạnh, máy làm kem, và các thiết bị làm lạnh khác.

+ Sử dụng các thiết bị gia dụng: Sử dụng điện để vận hành máy giặt, máy sấy, máy hút bụi, máy sấy tóc, máy là, v.v.

- Điện được truyền từ nhà máy điện đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học bằng cách sử dụng lưới điện quốc gia. Ở nhà máy điện, điện được truyền qua dây dẫn của hệ thống lưới điện quốc gia đến các trạm biến áp. Tại các trạm biến áp, điện được biến đổi từ điện áp cao sang điện áp thấp và được phân phối thông qua dây dẫn trung áp đến các ổ điện của từng gia đình, cơ quan hoặc trường học để sử dụng.

Câu 2: Quan sát hình 2 và cho biết việc nên làm, không nên làm để đảm bảo an toàn cho con người.

Hướng dẫn chi tiết:

- Nên trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ khi sửa chữa điện

- Không nên chơi đùa gần các trạng biến áp, thả diều nơi có mạng lưới điện, phơi quần áo trên mạng lưới điện.

Câu 3: Quan sát hình 3, 4 và cho biết trường hợp nào sử dụng điện an toàn, trường hợp nào không an toàn. Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết:

-Trường hợp 3a, 4b sử dụng điện an toàn vì tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn điện và đảm bảo an toàn khi sử dụng điện

- Trường hợp 3b, 3c, 3d, 4a sử dụng điện không an toàn vì những trường hợp trên có thể gây nguy hiểm.

Câu 4: Kể thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn

Hướng dẫn chi tiết:

- An toàn:

+ Sử dụng ổ cắm và ổ điện chất lượng, không bị hỏng hoặc nứt.

+ Sử dụng thiết bị điện phù hợp với mục đích và công suất của nó.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) để bảo vệ khi sử dụng các thiết bị gần nước.

 + Thực hiện bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra các thiết bị điện để đảm bảo an toàn.

- Không an toàn:

+ Sử dụng dây điện bị hỏng, cắt nứt, hoặc không cách điện đầy đủ.

+ Sử dụng thiết bị điện trong môi trường ẩm ướt mà không có các biện pháp bảo vệ.

+ Sử dụng các thiết bị điện không đúng cách, ví dụ như cắm quá nhiều thiết bị vào một ổ điện.

+ Sử dụng thiết bị điện gần chất dễ cháy, như rèm cửa, giường, hoặc chăn drap.

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tuân thủ những quy tắc gì?

Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh.

Hướng dẫn chi tiết:

- Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tuân thủ những quy tắc sau:

+ Sử dụng ổ cắm và thiết bị điện chất lượng.

+ Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ các thiết bị điện.

+ Không sử dụng dây điện hỏng hoặc cắt nứt.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) khi cần thiết.

- Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh bao gồm:

+ Đảm bảo rằng tất cả các thiết bị điện đều được cài đặt và sử dụng đúng cách.

+ Duy trì vị trí sạch sẽ và gọn gàng cho các thiết bị điện và dây điện.

+ Hướng dẫn các thành viên trong gia đình về các biện pháp an toàn khi sử dụng điện.

+ Thực hiện kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng các thiết bị điện để đảm bảo chúng luôn hoạt động hiệu quả và an toàn.

2. TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG ĐIỆN

Hoạt động khám phá:

Câu 1: Quan sát hình 6, nêu những việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện.

Hướng dẫn chi tiết:

Những việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện:

+ Cài đặt nhiệt độ hợp lí cho máy điều hòa

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng

+ Sử dụng đèn tiết kiệm điện

+ Hạn chế số lần mà tủ lạnh và thời gian mở tủ

+ Tiết kiệm điện, bảo vệ môi trường, bền vững cho tương lai

+ Tắt ti vi khi không sử dụng

Câu 2: Nêu các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường của em. Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường.

Hướng dẫn chi tiết:

- Các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường có thể bao gồm:    

+ Để thiết bị điện hoạt động không cần thiết, ví dụ như để đèn và quạt hoạt động trong các phòng không có người.

+ Sử dụng thiết bị điện không hiệu quả, như sử dụng bóng đèn halogen thay vì bóng đèn LED.

+ Sử dụng các thiết bị điện cũ hoặc hỏng, gây tốn điện năng mà không có hiệu quả.

- Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường:

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng, bao gồm đèn, quạt, máy tính, và các thiết bị gia đình khác.

+ Sử dụng đèn LED thay vì đèn halogen hoặc đèn huỳnh quang để tiết kiệm điện.

+ Thực hiện bảo dưỡng định kỳ và sửa chữa các thiết bị điện để đảm bảo chúng hoạt động hiệu quả và tiết kiệm năng lượng.

+ Sử dụng các thiết bị điện có hiệu suất cao và chứng nhận tiết kiệm năng lượng để giảm lượng điện tiêu thụ.

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Vì sao nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút và tắt trước khi tắm?

Hướng dẫn chi tiết:

Nên bật bình nóng lạnh trước khi tắm khoảng 15 phút để nước trong bình có thời gian được làm nóng đủ cho việc tắm. Sau khi tắm, nên tắt bình nóng lạnh để tránh lãng phí điện năng cũng như tránh điện giật khi bình nóng lạnh bị hở điện.

Câu 2: Vì sao không nên là (ủi) quần áo trong phòng có bật máy điều hoà nhiệt độ?

Hướng dẫn chi tiết:

Không nên là (ủi) quần áo trong phòng có bật máy điều hoà nhiệt độ vì máy điều hoà có thể làm giảm độ ẩm trong không khí, làm cho việc là quần áo trở nên khó khăn

Câu 3: Xây dựng bảng "Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm” đơn giản, dễ nhớ và vận động mọi người cùng thực hiện.

Hướng dẫn chi tiết:

Quy tắc sử dụng điện an toàn, tiết kiệm:

+ Tắt thiết bị điện khi không sử dụng.

+ Sử dụng đèn LED thay vì đèn halogen hoặc đèn huỳnh quang.

+ Thực hiện bảo dưỡng và sửa chữa định kỳ cho thiết bị điện.

+ Sử dụng thiết bị điện có hiệu suất cao và chứng nhận tiết kiệm năng lượng.

 + Khuyến khích sử dụng nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời hoặc gió.

+ Kiểm tra và thay thế các dây điện hỏng hoặc cũ để tránh nguy cơ chập cháy hoặc giật điện.

+ Sử dụng bộ chống giật điện (RCD) cho các thiết bị điện gần nước để đảm bảo an toàn.