Giáo án Khoa học 5 Kết nối bài 8: Sử dụng năng lượng điện

TIẾT 1

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS nhận biết được tình huống sử dụng điện không an toàn. 

b. Cách tiến hành: 

- GV cho HS xem video Ổ điện tức giận. GV nêu yêu cầu trước khi cho HS xem video: 

 Các em hãy quan sát hành động của bạn Bo và cho biết vì sao ổ điện lại “tức giận” làm bạn Bo bị điện giật. 

- GV mời đại diện 1 HS trả lời.  

- GV nhận xét, dẫn dắt vào bài học mới: Cần sử dụng điện như thế nào để an toàn và tiết kiệm, chúng ta sẽ tìm hiểu ở bài Bài 8 – Sử dụng năng lượng  – Tiết 1. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

1. AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN

Hoạt động 1: Tìm hiểu những việc sử dụng điện trong cuộc sống hằng ngày; sự truyền điện từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. 

a. Mục tiêu: HS nêu được những việc sử dụng điện trong cuộc sống hằng ngày; mô tả được sự truyền điện từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. 

b. Cách tiến hành: 

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm 4:

 Thảo luận và chia sẻ với bạn

+ Ngoài thắp sáng, chạy máy thì điện còn được sử dụng vào những việc gì?

+ Quan sát hình 1, cho biết điện được truyền từ nhà máy điện đến ổ điện của mỗi gia đình, cơ quan, trường học,.... như thế nào. 

- GV mời đại diện  2 nhóm trình bày trước lớp. 

- GV nhận xét.

Hoạt động 2: Tìm hiểu một số việc nên làm và không nên làm để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện

a. Mục tiêu: HS chỉ ra được những việc nên làm và không nên làm; trường hợp nào sử dụng điện an toàn, không an toàn. 

b. Cách tiến hành: 

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm 4: 

 Quan sát các hình 2, 3, 4 SGK trang 31 và viết các việc nên làm, không nên làm; trường hợp sử dụng điện an toàn, không an toàn vào bảng trong phiếu học tập. 

- GV mời đại diện 2 nhóm trình bày. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe để nhận xét, bổ sung. 

- GV nhận xét, khen ngợi nhóm trả lời tốt. 

Hoạt động 3: Tìm hiểu thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn 

a. Mục tiêu: HS kể thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn.

b. Cách tiến hành: 

- GV yêu cầu HS cá nhân thực hiện nhiệm vụ: 

 Kể thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn. 

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trình bày câu trả lời. Các HS còn lại lắng nghe và nhận xét. 

- GV nhận xét và kết luận: Để an toàn khi sử dụng điện cần: tuân thủ các biển báo an toàn điện; không chơi hoặc đến gần đường dây dẫn điện, trạm biến áp; tuyệt đối không chạm tay vào chỗ hở của đường dây điện, ổ ở ổ cắm điện,... 

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 

a. Mục tiêu: HS nêu được các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. 

b. Cách thức thực hiện:

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân: 

 Để an toàn khi sử dụng điện, chúng ta cần tuân thủ những quy tắc gì? 

- GV mời đại diện 2 HS trình bày. Các HS còn lại chú ý lắng nghe và nhận xét. 

- GV xác nhận ý kiến đúng và ghi bảng. 

- GV mời 1 HS:

 Đề xuất việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh. 

- GV yêu cầu HS đọc thêm mục “Em có biết?” SGK trang 32 về các biển cảnh báo mọi người về an toàn điện ở nơi công cộng. 

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học theo nội dung Em đã học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ                                                     

- Ghi nhớ và tuân thủ những quy tắc an toàn điện.

- Về nhà làm một bảng cảnh báo an toàn khi sử dụng điện (có thể viết hoặc vẽ) để tiết sau chia sẻ với cô giáo và các bạn.  

- HS xem video, quan sát hành động của Bo.

- HS trả lời:

 Bạn Bo rút sạc ipad khi tay còn đang ướt nên bạn Bo đã bị điện giật.

- HS lắng nghe, ghi tên bài mới.  

- HS nhóm 4 thực hiện nhiệm vụ.  

- Đại diện HS trình bày:

+ Điện được dùng để: 

• Thắp sáng: 

• Đun nấu thức ăn: 

• Chạy các máy móc: xe đạp điện, quạt máy, máy điều hòa, máy sưởi,...

• ...

+ Điện được truyền từ nhà máy điện qua trạm biến thế để tăng áp (nhằm giảm hao phí điện năng trên đường truyền) rồi đưa lên đường dây tải điện (đường dây cao thế). Trước khi đến nơi tiêu dùng điện thì cần có trạm biến thế để hạ áp (nhằm đảm bảo an toàn khi sử dụng điện), điện từ trạm hạ áp sẽ được đưa đến nơi tiêu thụ.

- HS lắng nghe. 

- HS thực hiện nhiệm vụ theo nhóm 4. 

- Đại diện HS trình bày:

- HS lắng nghe. 

- HS suy nghĩ kể thêm một số trường hợp sử dụng điện an toàn và không an toàn. 

- Đại diện HS trả lời:

+ An toàn: Khi nhìn thấy dây điện bị đứt thì không lại gần mà cần báo ngay cho người lớn.

+ Không an toàn: leo trèo lên cột điện, thay bóng đèn ở bàn khi chưa rút phích cắm ra khỏi ổ điện, đứng chân trần trên sàn nhà tắm ướt để sấy tóc,... 

- HS lắng nghe, ghi nhớ. 

- HS làm việc cá nhân, nêu các quy tắc an toàn điện. 

- Đại diện HS trả lời:

 Một số quy tắc an toàn điện:

+ Không nên đến gần đường dây cao thế, trạm biến thế.

+ Ngắt nguồn điện của các thiết bị điện trong nhà khi có mưa giông, sấm sét.

+ Cần sử dụng các dụng cụ bảo hộ chuyên dụng và ngắt các thiết bị điện ra khỏi nguồn điện khi sửa chữa điện.

+ Lựa chọn vị trí lắp đặt công tắc, ổ cắm điện phù hợp.

+ Không tiếp xúc trực tiếp với ổ điện, dây điện bị hở,... 

- HS lắng nghe, ghi vở. 

- HS trình bày:

 Việc cần làm để sử dụng điện an toàn cho gia đình và những người xung quanh:

+ Bản thân cần ghi nhớ và tuân thủ những quy tắc an toàn điện.

+ Xây dựng bảng “Cảnh báo an toàn khi sử dụng điện” đơn giản, dễ nhớ dán ở nhà và ở trường.

- HS đọc mục “Em có biết?” SGK trang 32. 

- HS lắng nghe, ghi nhớ.

- HS lắng nghe, rút kinh nghiệm.

- HS lắng nghe và thực hiện.  

- HS lắng nghe và chuẩn bị cho tiết học sau.

TIẾT 2

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS củng cố các quy tắc an toàn điện, hứng thú và kết nối vào bài học mới. 

b. Cách tiến hành: 

- GV tổ chức cho HS chia sẻ bảng cảnh báo an toàn khi sử dụng điện đã được chuẩn bị ở nhà. 

- GV nhận xét, khen ngợi HS có bảng cảnh báo đơn giản mà dễ nhận biết, dễ nhớ. 

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Năng lượng điện mà chúng ta sử dụng hằng ngày không phải tự nhiên mà có. Vậy chúng ta cần sử dụng điện như thế nào cho hợp lí và tiết kiệm? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong Bài 8 – Sử dụng năng lượng điện – Tiết 2. 

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

2. TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG ĐIỆN

- GV yêu cầu HS cá nhân đọc khung thông tin mục 2 SGK trang 32 và trả lời câu hỏi:

 Vì sao chúng ta cần sử dụng điện một cách hợp lí và tiết kiệm?

- GV mời đại diện 1 HS trình bày. 

- GV xác nhận ý kiến đúng. 

Hoạt động 1: Tìm hiểu những việc cần làm và không nên làm để tiết kiệm năng lượng điện

a. Mục tiêu: HS đề xuất được những việc cần làm và không nên làm để tiết kiệm năng lượng điện

b. Cách tiến hành: 

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 4, hoàn thành các nhiệm vụ sau vào phiếu học tập: 

+ Quan sát hình 6, nêu những việc cần làm để tiết kiệm năng lượng điện

+ Nêu các trường hợp sử dụng điện lãng phí ở gia đình và trường của em. Đề xuất cách tiết kiệm năng lượng điện cho gia đình và nhà trường. 

- GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trình bày trước lớp. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe và nhận xét.  

- HS chia sẻ bảng cảnh báo an toàn khi sử dụng điện đã chuẩn bị ở nhà. 

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe, ghi tên bài mới.  

- HS đọc khung thông tin. 

- HS trả lời: 

 Chúng ta cần sử dụng điện một cách hợp lí và tiết kiệm vì các nguồn năng lượng dùng để sản xuất điện như than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên cần nhiều năm để hình thành và đang dần cạn kiệt, còn năng lượng mặt trời, năng lượng nước chảy, năng lượng gió không dễ khai thác hoặc không có sẵn ở mọi thời điểm. 

- HS lắng nghe. 

- HS nhóm 4 thực hiện nhiệm vụ.

- Đại diện nhóm trình bày: 

+ Những việc cần làm để tiết kiệm điện: Cài đặt nhiệt độ hợp lí cho máy điều hòa; Sử dụng bóng đèn tiết kiệm điện; Hạn chế số lần và thời gian mở tủ lạnh; Tắt thiết bị điện khi không sử dụng,...

+ Các trường hợp sử dụng điện lãng phí và cách khắc phục: