Đáp án Kinh tế pháp luật 11 Cánh diều bài 8: Đạo đức kinh doanh (P1)

BÀI 8: ĐẠO ĐỨC KINH DOANH

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Em hãy tìm và chia sẻ ý nghĩa của những câu ca dao tục ngữ nói về vấn đề đạo đức trong kinh doanh

Trả lời:

- Buôn có bạn bán có phường: Làm ăn kinh doanh buôn bán cái gì cũng cần có tổ chức, phường hội liên kết để bảo vệ, giúp đỡ nhau. Đồng thời hạn chế những mâu thuẫn, xung đột có thể xảy ra.

- Bán quạt mùa đông, buôn hồng mùa hè: Câu ca dao tục ngữ này chỉ ra cho chúng ta thấy việc nghiên cứu thị trường, tìm hiểu nhu cầu khách hàng trước khi đầu tư kinh doanh một sản phẩm là rất cần thiết. Không thể cứ đi bán một sản phẩm mà khách hàng không cần.

- Mua trâu bán chả, mua vải bán áo: Trong đầu tư kinh doanh, ai cũng muốn mình thu được nguồn lợi tương ứng với số tiền đầu tư mình bỏ ra. Chẳng ai mong muốn chỉ kiếm ít lãi cả.

- Tiền trong nhà tiền chửa, tiền ra cửa tiền đẻ: Ông bà ta đã chỉ ra rằng, tiền mà chỉ để trong nhà mãi thì nó cũng sẽ không sinh sôi nảy nở. Muốn kiếm thêm được nhiều tiền, để tiền đẻ ra tiền thì phải đầu tư kinh doanh, buôn bán.

- Vui lòng khách đến vừa lòng khách đi: Người bán hàng phải biết khéo léo, vui vẻ, hòa nhã và phục vụ tốt để khách hàng cảm thấy hài lòng và sẽ quay trở lại với cửa hàng. Nếu tỏ ra khó chịu, phục vụ không tốt sẽ khiến khách hàng không hài lòng và không muốn mua hàng nữa.

- Treo đầu dê bán thịt chó: Từ xưa cho đến ngày nay, việc buôn bán kinh doanh gian lận luôn bị phê bình và lên án. Việc treo đầu dê bán thịt chó là lừa dối, không trung thực với khách hàng chỉ để kiếm lợi về cho chính mình.

KHÁM PHÁ

1. Quan niệm và vai trò của đạo đức kinh doanh.

Câu hỏi: Em hãy đọc thông tin, trường hợp và trả lời câu hỏi:

Thông tin, trường hợp (Trang 54, 55 SGK)

1. Em hãy nhận xét việc làm của các chủ thể được nhắc đến ở thông tin và trường hợp trên.
2. Theo em, việc làm của các chủ thể đó có ý nghĩa như thế nào đối với doanh nghiệp, người tiêu dùng và xã hội?

Trả lời:

1. - Sự thành công của doanh nhân Bạch Thái Bưởi không chỉ đến từ: tầm nhìn chiến lược nhạy bén và năng lực kinh doanh xuất sắc; mà còn đến từ sự mẫu mực, đạo đức kinh doanh. Điều này được thể hiện qua các chi tiết, như:

• Trong quá trình kinh doanh, Bạch Thái Bưởi luôn đề cao tinh thần dân tộc.
• Bạch Thái Bưởi luôn quan tâm đến đời sống của giới thợ thuyền; giành chế độ an ninh cho nhân viên…
• Bạch Thái Bưởi cũng thể hiện trách nhiệm của mình đối với cộng đồng, xã hội khi trợ cấp du học cho học sinh nghèo.

- Chị M luôn giữ vững các nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Điều này được thể hiện qua việc:

• Thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ kinh tế - xã hội đối với đất nước.
• Luôn chú trọng đến chất lượng sản phẩm và uy tín với khách hàng.
• Giáo dục nhân viên của mình thái độ phục vụ khách hàng tận tình, trách nhiệm.
• Đảm bảo về tiền lương và các chế độ đãi ngộ tốt cho nhân viên.

1. Việc kinh doanh có đạo đức của các chủ thể kinh doanh đã có ý nghĩa tích cực đối với doanh nghiệp, người tiêu dùng và xã hội. Cụ thể là:

- Xây dựng được lòng tin và uy tín đối với khách hàng;

- Nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp; đẩy mạnh hợp tác đầu tư, tạo ra lợi nhuận cho các chủ thể sản xuất kinh doanh;

- Thúc đẩy sự vững mạnh của nền kinh tế quốc gia;

- Góp phần quan trọng trong việc xây dựng quan hệ xã hội lạnh mạnh, có trách nhiệm - nghĩa tình - văn minh - hiện đại.

2. Các biểu hiện của đạo đức kinh doanh.

Câu hỏi: Em hãy quan sát hình ảnh, đọc trường hợp và trả lời câu hỏi:

Hình ảnh, Trường hợp (Trang 55, 56 SGK)

1. Em hãy liệt kê các biểu hiện của đạo đức kinh doanh và các hành vi vi phạm đạo đức của kinh doanh được đề cập ở mỗi hình ảnh và trường hợp trên.
2. Em hãy kể thêm các biểu hiện khác của đạo đức kinh doanh và hành vi vi phạm đạo đức kinh doanh.
3. Theo em, với những biểu hiện vi phạm đạo đức kinh doanh, chúng ta cần có thái độ như thế nào?

Trả lời:

- Các biểu hiện của đạo đức kinh doanh:

• Hình ảnh số 1: Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ủng hộ quỹ phòng chống dịch Covid-19
• Hình số 3: Doanh nghiệp tổ chức khám sức khỏe định kì cho người lao động.
• Doanh nghiệp D đã: (1) chủ động thông báo cho đối tác, khách hàng và thu hồi sản phẩm bị lỗi; (2) thường xuyên tổ chức các hoạt động từ thiện, hỗ trợ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, xây dựng trường học trên địa bàn).

- Các hành vi vi phạm đạo đức kinh doanh:

• Hình ảnh số 2: Buôn bán hàng giả mạo, không rõ nguồn gốc.
• Hình ảnh số 3: Doanh nghiệp đổ trộm chất thải không đúng nơi quy định.
• Công ty T cố tình quảng cáo không đúng về công dụng của sản phẩm.

b.

 - Một số biểu hiện khác của đạo đức kinh doanh:

• Luôn giữ chữ “tín”.
• Thực hiện đúng những nghĩa vụ và cam kết với khách hàng.
• Trung thực, trách nhiệm trong kinh doanh.
• Không sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, độc hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
• Cạnh tranh lành mạnh với các đối thủ.
• Tôn trọng, đảm bảo lợi ích chính đáng của người lao động theo đúng cam kết; đối xử bình đẳng, công bằng với nhân viên…
• Tuân thủ pháp luật; tích cực thực hiện trách nhiệm xã hội.

- Một số hành vi vi phạm đạo đức kinh doanh:

• Gian dối, bội tín trong kinh doanh.
• Không thực hiện những nghĩa vụ và cam kết với khách hàng.
• Dùng các hóa chất, phụ gia độc hại, không rõ nguồn gốc, xuất xứ trong quá trình chế biến và bảo quản thực phẩm nhằm thu lợi nhuận cao.
• Thực hiện các hành vi cạnh tranh không lành mạnh, như: thông đồng với nhau để bán hạ giá, bán phá giá nhằm triệt hạ đối thủ; đánh cắp bí mật thương mại của đối thủ,…
• Không đảm bảo tiền lương và chế độ đãi ngộ cho người lao động; xúc phạm danh dự, nhân phẩm người lao động; phân biệt đối xử giữa các nhân viên,…
• Thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, như: trốn thuế; sản xuất hàng quốc cấm; làm ô nhiễm môi trường…

1. Những biểu hiện vi phạm đạo đức kinh doanh, chúng ta cần có thái độ phê phán, lên án, tố cáo hành vi sai trái với cơ quan chức năng và người tiêu dùng.