BÀI 8. VƯƠNG TRIỀU GÚP- TA

1. Điều kiện tự nhiên

Câu 1: Nêu những nét chính về điều kiện tự nhiên Ấn Độ.

Trả lời:

Những nét chính về điều kiện tự nhiên Ấn Độ:

- Vị trí địa lý: Lãnh thổ Ấn Độ thuộc khu vực Nam Á

+ Phía Bắc là dãy Hi-ma-lay-a ngăn cách Ấn Độ với các vùng đất bên ngoài.

+ Ba mặt còn lại giáp biển tạo điều kiện thuận lợi trong giao thương, buôn bán.

+ Phía Nam là vùng cao nguyên Đê-can, cư dân chủ yếu sống bằng nghề chăn thả gia súc.

- Ấn Độ có đồng bằng sông Ấn và đồng bằng sông Hằng cung cấp phù sa màu mỡ cho sự phát triển nông nghiệp.

2. Tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của Ấn Độ thời Gúp-ta

Câu 1:

- Trình bày những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội thời kì Gúp-ta.

- Xã hội Ấn Độ thời Gúp-ta thể hiện như thế nào qua miêu tả của nhà sư Pháp Hiển trong tư liệu 8.5?

Trả lời:

Những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội thời kì Gúp-ta:

- Về chính trị:

+ Năm 232 TCN, Hoàng đế A-sô-ca băng hà, Ấn Độ rơi vào tình trạng phân liệt.

+ Năm 320, Ấn Độ thống nhất lại dưới vương triều Gúp-ta.

+ Đầu thế kỉ VI, những người Hung Nô và một số tộc người ở Trung Á tràn vào xâm lược Bắc Ấn, vương triều Gúp-ta bị chia nhỏ và kết thúc vào năm 535.

- Về kinh tế:

+ Phần lớn người dân sống ở nông thôn và làm nghề nông.

+ Thương mại khá phát triển ở thành thị, các đồng tiên vàng, bạc được lưu hành rộng rãi.

+ Nghề luyện kim, đặc biệt luyện sắt và làm đồ trang sức đạt đến đỉnh cao.

- Về xã hội:

+ Chế độ đẳng cấp tiếp tục tồn tại, thể hiện rõ vị trí xã hội và nghề nghiệp của mỗi người.

Qua miêu tả của nhà sư Pháp Hiển trong tư liệu 8.5, ta thấy xã hội Ấn Độ dưới vương triều Gúp-ta đã đạt đến sự thịnh trị, đời sống nhân dân ổn định, hạnh phúc.

3. Một số thành tựu văn hóa tiêu biểu

Câu 1:

- Kể tên và nêu nhận xét về những thành tựu tiêu biểu của văn hoá Ấn Độ thời Gúp-ta.

- Việc Trường Đại học Phật giáo Na-lan-đa dạy tri thức về Hin-đu giáo thể hiện điều gì?

Trả lời:

Những thành tựu tiêu biểu của văn hoá Ấn Độ thời Gúp-ta:

- Về tôn giáo: Hai tôn giáo chính là Hin-đu giáo và Phật giáo, trường Đại học Phật giáo Na-lan-đa trở thành trung tâm giáo dục bậc cao trong suốt thời kì Gúp-ta.

- Về văn học: Văn thơ chữ Phạn đạt được nhiều thành tựu, nổi bật nhất là tác phẩm Sơ-cun-tơ-la của nhà văn Ca-li-đa-sa.

- Về thiên văn học: Người Ấn Độ đã quan sát được hiện tượng nguyệt thực, đã phát hiện ra bóng của Trái Đất có hình tròn phủ lên mặt trăng, từ đó đưa ra giả thuyết về Trái Đất hình tròn và tự quay quanh trục của nó. 

- Về y học: Các thầy thuốc đã biết phẫu thuật và khử trùng vết thương và đặc biệt đã biết làm vắc-xin trên cơ sở tạo ra lây nhiễm cho một người ở dạng bệnh nhẹ để người đó không bị bệnh ở dạng nặng hơn.

- Về kiến trúc và điêu khắc: Thời kì này đã tạo nên một phong cách nghệ thuật điển hình độc đáo gọi là phong cách nghệ thuật Gúp-ta.

+ Nhiều công trình được xây từ thời cổ đại được hoàn thiện vào thời kì này như chùa hang A-gian-ta, bảo tháp San-chi.

+ Hàng loạt các công trình nổi tiếng được xây dựng như cụm đền tháp En-lô-ra, Đa-sa-va-ta-ra,...

Việc Trường Đại học Phật giáo Na-lan-đa dạy tri thức về Hin-đu giáo thể hiện rằng dưới vương triều Gúp-ta không có sự kì thị, phân biệt giữa các tôn giáo.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Câu 1: Hoàn thành bảng: Khái quát về tình hình Ấn Độ thời kì vương triều Gúp-ta, theo mẫu sau:

Trả lời:

Câu 2: Thành tựu văn hoá nào của Ấn Độ thời Gúp-ta còn có ảnh hưởng đến ngày nay?

Trả lời:

Một trong những thành tựu văn hoá nổi bật của vương triều Gúp-ta còn ảnh hưởng đến ngày nay là hai tôn giáo lớn Phật giáo và Hin-đu giáo. Chính vì những nét đẹp và tư tưởng nhân văn trong văn hóa Phật giáo và Hin – đu giáo mà hai tôn giáo này vẫn là một trong những tôn giáo lớn nhất trên thế giới hiện nay. Bên cạnh đó tác phẩm Sơ-cun-tơ-la của nhà văn Ca-li-đa-sa đã để lại giá trị to lớn, nó như một câu chuyện giải thích về sự ra đời của vị thuỷ tổ Ấn Độ là Bha-ra-ta và còn lưu truyền đến tận bây giờ. Những thành tựu về y học và thiên văn học cũng đã tạo nền móng cho các nhà khoa học và ngành y học nghiên cứu và phát triển sau này. Nhiều công trình kiến trúc và điêu khắc thời nay cũng kế thừa phong cách độc đáo của vương triều Gúp-ta.