BÀI 10: VĂN BẢN THÔNG TIN

ĐỌC HIỂU: GHE XUỒNG NAM BỘ

CHUẨN BỊ

- Triển khai văn bản theo trật tự phân loại đối tượng: các loại ghe, xuồng ở Nam Bộ → Giúp cho bài viết logic, rõ ràng người đọc dễ tiếp cận hơn.

- Bố cục: 3 phần

+ Phần 1 – đoạn 1: giới thiệu chung về ghe xuồng Nam Bộ.

+ Phần 2 – đoạn 2,3: giới thiệu cụ thể về xuồng và ghe.

+ Phần 3 – đoạn 4: khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ.

- Nội dung: sự đa dạng, phong phú và đặc điểm riêng của các loại ghe, xuồng Nam Bộ. Người viết chia đối tượng thành 2 loại lớn là ghe và xuồng.

- Mục đích của văn bản: giới thiệu về đặc điểm, giá trị của các loại ghe, xuồng ở Nam Bộ. Triển khai từ khái quái đến cụ thể, chi tiết.

- Những phương tiện đi lại mang tính đặc trưng của người dân ở mỗi vùng miền trên đất nước ta như:

+ Voi – Tây Nguyên

+ Ngựa thồ - miền núi phía Bắc

+ Xe máy, ô tô – đồng bằng, thành phố

+ Ghe xuồng – vùng sông nước Nam Bộ

Em thích nhất là đi ghe xuồng vì vừa đi, vừa được ngắm cảnh hai bên bờ.

CÂU HỎI ĐỌC HIỂU

Câu 1: Phần 1 cho thấy bài viết sẽ triển khai ý tưởng và thông tin theo cách nào?

Trả lời:

Theo cách diễn dịch: “Căn cứ vào đặc điểm sản xuất, chức năng sử dụng và phương thức hoạt, ta có thể phân chia thành nhiều loại.”

Câu 2: Trong phần 2 có mấy đối tượng được nhắc đến?

Trả lời:

Đối tượng được nhắc đến là xuồng (gồm các đối tượng nhỏ: xuồng ba lá, xuồng năm lá, xuồng tam bản, xuồng vỏ gòn, xuồng độc mộc, xuồng máy.)

Câu 3: Chú ý các cước chú (i) và (ii) của văn bản.

Trả lời:

- Các cước chú: tam bản, chài

Câu 4: Phần 3 giới thiệu về loại phương tiện gì? Chú ý các loại nhỏ trong đó.

Trả lời:

Ghe: ghe bầu, ghe lồng, ghe chải, ghe cào tôm, ghe ngo, ghe hầu, ghe câu Phú Quốc, ghe cửa Bà Rịa, ghe lưới rừng Phước Hải, ghe Cửa Đại,…

Câu 5: Ở đoạn này, người viết có triển khai thông tin theo cách phân loại không?

Trả lời:

Người viết có triển khai thông tin theo cách phân loại.

Câu 6: Nội dung chính của phần 4 là gì?

Trả lời:

Phần 4 khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ.

Câu 7: Các tài liệu tham khảo được tác giả xếp theo thứ tự nào?

Trả lời:

- Xếp theo thứ tự từ tham khảo nhiều đến tham khảo ít, theo tên tác giả và được sắp xếp theo trật tự bảng chữ cái.

CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Xác định bố cục của văn bản Ghe xuồng Nam Bộ. Nêu nội dung chính của mỗi phần trong văn bản. 

Trả lời:

Văn bản chia làm 3 phần lớn:

+ Phần (1): đoạn 1 – giới thiệu chung về ghe xuồng Nam Bộ.

+ Phần (2): đoạn 2 và 3 - giới thiệu cụ thể về xuồng và ghe.

+ Phần (3): đoạn 4 – khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ.

Câu 2: Mục đích của văn bản là gì? Các nội dung trình bày trong văn bản đã làm sáng tỏ mục đích ấy như thế nào?

Trả lời:

Mục đích của văn bản là cung cấp cho người đọc những thông tin chính về ghe xuồng Nam Bộ: phân loại, đặc điểm, chức năng và phạm vi sử dụng của từng loại và tiểu loại, giá trị.

- Các nội dung trình bày trong văn bản Ghe xuồng Nam Bộ đã làm sáng tỏ mục đích ấy bằng cách:

+ Miêu tả về các loại ghe, xuồng thường được sử dụng.

+ Giới thiệu công dụng của các loại ghe xuồng đối với đời sống của người dân Nam Bộ.

+ Khẳng định giá trị văn hóa của ghe, xuồng Nam Bộ đối với văn hóa của người Nam Bộ.

Câu 3: Người viết đã chọn cách nào để triển khai ý tưởng và thông tin trong văn bản? Chỉ ra những biểu hiện cụ thể và hiệu quả của cách triển khai ấy.

Trả lời:

Người viết chọn cách triển khai ý tưởng và thông tin theo hướng phân loại đối tượng. Cụ thể là: Ở phần (2), tác giả lần lượt thuyết minh về xuồng ở đoạn 2 và ghe ở đoạn 3. Cách trình bày này giúp người đọc có được thông tin đầy đủ về từng đối tượng được thuyết minh, đồng thời làm cho bài viết được rõ ràng, mạch lạc.

Câu 4: Các cước chú (“tam bản”, “chài”) và tài liệu tham khảo trong văn bản có mục đích gì? Em thấy có cần cước chú thêm những từ ngữ, kí hiệu nào khác trong văn bản không?

Trả lời:

- Các cước chú (“tam bản”, “chài”) trong văn bản giúp cho người đọc hiểu được xuất xứ và nghĩa của các từ ngữ này.

- Không cần có thêm chú thích cho những từ ngữ, kí hiệu khác trong văn bản. Vì các từ ngữ trong văn bản đều là từ phổ thông, rõ nghĩa.

Câu 5: Qua văn bản, em có nhận xét gì về ghe xuồng, nói riêng và các phương tiện đi lại ở Nam Bộ nói chung?

Trả lời:

Qua văn bản em thấy ghe, xuồng hay các phương tiện đi lại ở Nam Bộ rất đa dạng và phong phú với nhiều loại với các chức năng mục đích khác nhau. Góp phần làm nên văn hóa truyền thống nơi đây.

Câu 6: Tìm hiểu thêm từ nhiều nguồn thông tin khác nhau để nêu một số nét thay đổi về phương tiện vận chuyển, đi lại hiện nay của vùng sông nước Nam Bộ.

Trả lời:

- Hiện nay phương tiện đi lại của vùng sông nước Nam Bộ đã có sự cải tiến và thay đổi, sử dụng những phương tiện giao thông hiện đại, có sức chứa lớn trong việc chở hàng, chở người lớn như tàu thủy, thuyền lớn.

- Các phương tiện luôn được cải tiến để giúp ích cho cuộc sống con người.