Giáo án dạy thêm Ngữ văn 7 cánh diều Bài 10: Ghe xuồng Nam Bộ

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

1. TÌM HIỂU KHÁI NIỆM CƯỚC CHÚ

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

• Dựa vào kiến thức đã có trong SGK hãy trình bày những hiểu biết của em về cước chú và phương tiện phi ngôn ngữ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS lắng nghe và ghi lại những thắc mắc trong mục Kiến thức ngữ văn. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một vài HS chia sẻ phần ghi chép của mình trước lớp, yêu cầu cả lớp lắng nghe và nhận xét. 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức è Ghi lên bảng.

1. NHẮC LẠI KIẾN THỨC BÀI HỌC

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV kiểm tra việc đọc ở nhà của HS và lưu ý HS cách đọc văn bản thông tin cho HS thảo luận theo cặp trả lời:

+ Văn bản triển khai thông tin theo cách nào? 

+ Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?

+ Đối tượng nào được giới thiệu được giới thiệu trong văn bản?

+ Người viết chia đối tượng thành mấy loại? Trong mỗi loại lớn có những loại nhỏ nào?

+ Qua văn bản, em hiểu thêm những gì về đối tượng được giới thiệu?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc, trả lời câu hỏi về văn bản thông tin và tìm hiểu thông tin về xuất sức và đối tượng thuyết minh của tác phẩm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một vài HS trình bày phần trả lời câu hỏi và phần tìm hiểu trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức è Ghi lên bảng.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu nội dung của VB

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS phần 1 của VB và trả lời câu hỏi: Phần (1) cho thấy bài viết sẽ triển khai ý tưởng và thông tin theo cách nào?

- GV chia lớp thành 2 nhóm, phân công cho mỗi nhóm 1 nhiệm vụ:

+ Nhóm 1: Đọc phần (2) và tìm hiểu về xuồng Nam Bộ qua câu hỏi: Trong phần (2) có mấy đối tượng được nhắc đến? Đó là đối tượng nào? Kể tên những đối tượng nhỏ còn lại.

+ Nhóm 2: Đọc phần (3) và tìm hiểu về ghe Nam Bộ qua câu hỏi: Phần (3) giới thiệu về loại phương tiện gì? Chú ý các loại nhỏ trong đó. 

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp, đọc phần (4) và trả lời câu hỏi: 

+ Nội dung chính của phần (4) là gì? 

+ Cho biết giá trị, ý nghĩa của các loại ghe, xuồng ở Nam Bộ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm để hoàn thành những nhiệm vụ được giao.   

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV yêu cầu đại diện HS các nhóm trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét.   

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức è Ghi lên bảng

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu hình thức của VB 

.............................................

.............................................

.............................................

I. Đọc và tìm hiểu chung

1. Kiến thức ngữ văn

a) Triển khai ý tưởng và thông tin theo các đối tượng được phân loại

- Trong văn bản thông tin, người viết có thể triển khai ý tưởng và thông tin theo cách phân loại đối tượng bằng cách chia đối tượng thành nhiều loại nhỏ để giới thiệu, giải thích, thuyết minh,…

c) Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ

- Là tranh, ảnh, hình vẽ, sơ đồ, bảng biểu, kí hiệu,… phối hợp với lời văn trong văn bản thông tin; trong đó, tranh, ảnh là phương tiện được sử dụng nhiều hơn cả

II. NHẮC LẠI KIẾN THỨC BÀI HỌC

2. Đọc văn bản

a) Khi đọc VB thông tin

- VB triển khai thông tin theo cách phân loại đối tượng. Cụ thể là ở phần (2), tác giả lần lượt thuyết minh về xuồng ở đoạn 2 và ghe ỏ đoạn 3 è Giúp người đọc có được thông tin đầy đủ về từng đối tượng được thuyết minh, đồng thời, làm cho bài viết được rõ ràng, mạch lạc. 

- Bố cục VB chia làm 3 phần lớn:

+ Phần (1): Đoạn 1 – giới thiệu chung về ghe xuồng Nam Bộ.

+ Phần (2): Đoạn 2 và 3 – giới thiệu cụ thể về xuồng và ghe. 

+ Phần (3): Đoạn 4 – khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ. 

- Đối tượng được giới thiệu trong VB là các loại ghe, xuồng ở Nam Bộ.

- Người viết chia đối tượng thành 2 loại lớn là ghe và xuồng. Trong mỗi loại lớn có những loại nhỏ sau: 

+ Xuồng có xuống ba lá, xuống năm lá, xuồng ta bản, xuồng vỏ gòn, xuồng độc mộc, xuồng máy,…

+ Ghe có các loại là ghe bầu, ghe lồng, ghe chải, ghe cào tôm, ghe ngo, ghe bầu,  ghe câu Phú Quốc, ghe của Bà Rịa, ghe lưới rừng Phước Hải,…

- Qua VB, em hiểu thêm về sự đa dạng, phong phú của các loại ghe, xuồng Nam Bộ. 

2. Nội dung của văn bản

2.1. Giới thiệu chung về ghe xuồng Nam Bộ

- Phần (1) cho thấy bài viết sẽ triển khai ý tưởng và thông tin theo cách phân lọa đối tượng thành nhiều loại nhỏ để giới thiệu, giải thích: Căn cứ vào nhiều loại, tên gọi khác nhau với:

+ Đặc điểm sản xuất.

+ Chức năng sử dụng

+ Phương thức họat động

2.2. Giới thiệu cụ thể về ghe xuồng Nam Bộ

- Phần (2) bao gồm đoạn 2 và 3 là những giới thiệu cụ thể về đối tượng thuyết minh chính của VB là xuồng và ghe Nam Bộ:

2.3. Khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ

- Phần (4) trong SGK chủ yếu nói về gíá trị của các loại ghe, xuồng đối với kinh tế và văn hóa của người dân Nam Bộ:

+ Là một loại phương tiện giao thông vô cùng hữu hiệu, vừa ẩn chứa bên trong những gái trị văn hóa vô cùng độc đáo. 

+ Dù sau này khoa học kĩ thuật phát triển, thì ghe, xuồng vẫn giữ vị trí quan trọng ở mảnh đất này.

3. Hình thức của văn bản

* Cước chú

- Tam bàn: Xuất xứ tử tiếng Hoa “xam pản”, người Pháp phiên âm thành “samphan” (Cước chú của tác giả VB).

- Chài: Xuất xứ từ tiếng “Pok chài” của người Triều Châu, Trung Quốc (Pok: nhiều; chài: tải). Ghe chài: loại ghe có sức tải lớn (Cước chú của tác giả VB).

è Hai cước chú giúp người đọc hiểu đực xuất xứ và nghĩa của các từ ngữ này. 

è Cần cước chú thêm những từ ngữ, kí hiệu khác trong VB.  

* Tài liệu tham khảo

Giúp thông tin mà tác giả nêu trong VB rõ ràng, có tính xác thực hơn.

III. Tổng kết

.............................................

.............................................

.............................................

Từ 2019 đến nay, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng rất nhiều đến kinh tế xã hội, khiến đời sống người dân gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt năm 2021, đại dịch hoành hành đã khiến hàng ngàn trẻ em rơi vào hoàn cảnh mồ côi, hàng triệu trẻ em bị ảnh hưởng bởi đại dịch, không được đến trường, thiếu điều kiện học trực tuyến hoặc gia đình rơi vào hoàn cảnh khó khăn. Chính phủ đã có rất nhiều chính sách thiết thực nhưng vẫn chưa thể đáp ứng được hết yêu cầu của thực tế, vì vậy cần có sự chung tay của cộng đồng, góp sức cùng Chính phủ giúp trẻ em thực hiện ước mơ đến trường.

Với phương châm: "Không để ai bị bỏ lại phía sau" của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, hơn lúc nào hết, sự chung tay của toàn xã hội đã giúp đỡ kịp thời không chỉ riêng với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn mà còn giúp đỡ trẻ em bị ảnh hưởng Covid-19, trẻ em mồ côi do bố mẹ chết vì mắc Covid-19.

Năm 2021, Quỹ BTTEVN được Bộ LĐ-TB&XH giao chỉ tiêu vận động 90 tỷ đồng để hỗ trợ cho 110.000 lượt trẻ em. Dự kiến đến hết 31/12/2021, Quỹ BTTEVN sẽ vận động 92.070 tỷ đồng (đạt 102,3% kế hoạch) hỗ trợ 115.196 lượt trẻ em, đạt 104,7% kế hoạch 2021.

Năm 2021, ngoài các hoạt động, dự án thường niên, Quỹ BTTEVN vận động hỗ trợ cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 hơn 20 tỷ đồng cho 15.288 trẻ em bị ảnh bởi dịch Covid-19 tại 47 tỉnh, thành phố. Định mức hỗ trợ tiền mặt cho trẻ em mồ côi 5 triệu đồng/trẻ em, 1 triệu đồng/trẻ em sơ sinh và các hỗ trợ khác bằng hàng hóa hoặc tiền mặt từ 200.000 đồng đến 800.000 đồng/trẻ em cho trẻ em khác bị ảnh hưởng.

Đối tượng nhận hỗ trợ là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt hoặc trẻ em thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo, trẻ em là con của công nhân, nông dân mất việc làm và trẻ em sơ sinh có mẹ bị nhiễm Covid-19. Ngoài kinh phí hỗ trợ từ Quỹ BTTEVN, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội các tỉnh còn chủ động vận động quà và nhu yếu phẩm từ nguồn xã hội hóa của tỉnh và hội đồng hương để hỗ trợ thêm cho nhóm trẻ em này.

Như vậy, sau khi đại dịch bắt đầu bùng phát vào cuối năm 2019, trong năm 2020 và 2021, Quỹ BTTEVN đã vận động hỗ trợ cho hơn 30 ngàn trẻ em bị ảnh hưởng bởi Covid-19 với tổng kinh phí hỗ trợ hơn 23 tỷ đồng (bao gồm cả tiền và hàng hóa).

Tiếp tục thành công của những năm trước, chương trình "Mùa xuân cho em" lần thứ 15 năm 2022 sẽ tổ chức tại Nhà hát lớn Hà Nội vào 20h ngày 9/1/2022. Chương trình thật sự là cầu nối giữa các nhà tài trợ cùng chắp cánh cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn để thực hiện ước mơ của chính các em - đó là quyền được sống, quyền được phát triển, quyền được bảo vệ và quyền được tham gia.

(Theo “Đem mùa xuân cho em” trong những ngày “bão giông” Covid-19 – nguồn Dantri.com)

1. Văn bản trên thể hiện nội dung gì?

2. Trong văn bản trên tác giả có đề cập đến đối tượng tẻ em bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 Từ văn bản và hiểu biết của mình em hãy nêu những ảnh hưởng mà các bạn nhỏ đó phải gánh chịu?

3. Trong hoàn cảnh đó Quỹ bảo trợ trẻ em Việt Nam đã thực hiện những hoạt động nào để khắc phục những ảnh hưởng này? Kết quả của hoạt động đó ra sao?

4. Những số liệu nào được đưa ra để chứng minh cho kết quả hoạt động? Những thông tin nào đã được đưa ra để thể hiện tính xác thực của văn bản?

5. Viết một đoạn văn khoảng 6-8 dòng nêu suy nghĩ của em sau khi đọc xong văn bản trên, trong đó có sử dụng 1 câu có thành phần trạng ngữ và 1 cụm danh từ.