Giáo án điện tử KHTN 7 kết nối – Phần sinh học bài 21: Khái quát về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY!

Khi chạy, cơ thể có cảm giác nóng lên, mồ hôi ra nhiều, nhịp thở và nhịp tim tăng lên, có biểu hiện khát nước hơn so với lúc chưa chạy. Theo em, những thay đổi này được giải thích như thế nào?

Khi chạy, các khối cơ bắp tăng cường chuyển hóa tạo năng lượng co cơ kèm theo sinh ra nhiệt, khiến cho cơ thể có cảm giác nóng lên, mồ hôi ra nhiều. Để loại bỏ nhiệt độ bổ sung này, cơ thể sẽ tiết ra mồ hôi, nhằm giúp cơ thể hạ nhiệt.

Khiến chúng ta có biểu hiện khát nước hơn so với lúc chưa chạy.

CHƯƠNG VII: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT

BÀI 21: KHÁI QUÁT VỀ TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

1. Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Đọc thông tin mục I SGK trang 99 và trả lời câu hỏi:

Trao đổi chất là gì?

Chuyển hóa năng lượng là gì?

Trao đổi chất là quá trình sinh vật lấy các chất từ môi trường, biến đổi chúng thành các chất cần thiết cho cơ thể và tạo năng lượng cho các hoạt động sống, đồng thời trả lại cho môi trường các chất thải.

Chuyển hóa năng lượng là sự biến đổi của năng lượng từ dạng này sang dạng khác.

Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng luôn gắn với nhau.

Hãy nêu ví dụ về sự trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Trao đổi chất:

• Rễ cây hấp thụ nước, muối khoáng và các chất dinh dưỡng khác từ lòng đất
• Khi đến lá, nước kết hợp với carbon dioxide, diệp lục và năng lượng hóa học.

Theo cách này, quá trình quang hợp xảy ra và carbohydrate và oxy được tạo ra.

Chuyển hóa năng lượng:

• Năng lượng hóa học trong than được chuyển hóa thành nhiệt năng trong khí thải của quá trình đốt cháy.
• Cơ năng của dòng nước chảy biến thành điện năng của dòng điện trong các nhà máy thuỷ điện.

Lưu ý

Quá trình tổng hợp các chất đơn giản thành các chất phức tạp gọi là đồng hóa.

Quá trình phân giải các chất phức tạp thành các chất đơn giản và tạo ra năng lượng gọi là dị hóa.

1. Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Thảo luận cặp đôi

Quan sát Hình 21.1, 21.2 trang 99 SGK:

Dựa vào hai hình vừa quan sát, đọc thông tin trong mục II SGK tr 99, 100 và thực hiện yêu cầu:

Nêu vai trò trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng đối với sinh trưởng và phát triển của cây khoai tây và con gà.

KẾT LUẬN

• Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng có vai trò đảm bảo cho sinh vật tồn tại.
• Các chất hữu cơ được cơ thể tổng hợp trong quá trình trao đổi chất cung cấp nguyên liệu để xây dựng tế bào và cơ thể, giúp cơ thể lớn lên và sinh sản, tạo ra các cơ thể con.
• Quá trình chuyển hóa năng lượng tạo ra năng lượng dễ sử dụng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể (cảm ứng và vận động).
• Hãy dự đoán các tình huống có thể xảy ra khi khi con người không được cung cấp đủ nước uống, không khí và thức ăn.

Các tình huống có thể xảy ra:

Không được cung cấp đủ không khí: thiếu oxygen có thể dẫn tới tử vong

Không cung cấp đủ nước: quá trình trao đổi chất bị ảnh hưởng, nếu kéo dài có thể dẫn đến tử vong.

Không đủ thức ăn: không có nguyên liệu kiến tạo cơ thể và năng lượng cho cơ thể hoạt động, nếu kéo dài có thể dẫn đến tử vong.