Giáo án gộp Tin học 9 kết nối tri thức kì II

A. SỬ DỤNG BẢNG TÍNH ĐIỆN TỬ NÂNG CAO

Bài 9a: Sử dụng công cụ xác thực dữ liệu

Bài 10a: Sử dụng hàm COUNTIF

Bài 11a: Sử dụng hàm SUMIIF

Bài 12a: Sử dụng hàm IF

Bài 13a: Hoàn thiện bảng tính quản lí tài chính gia đình

B. LÀM QUEN VỚI PHẦN MỀM LÀM VIDEO

Bài 9b: Các chức năng chính của phần mềm làm video

Bài 10b: Chuẩn bị dữ liệu và dựng video

Bài 11b: Thực hành dựng video theo kịch bản

Bài 12b: Hoàn thành việc dựng video

Bài 13b: Biên tập và xuất video

GIÁO ÁN WORD CHỦ ĐỀ 5: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ VỚI SỰ TRỢ GIÚP CỦA MÁY

Bài 14: Giải quyết vấn đề

Bài 15: Bài toán tin học

............................................

............................................

............................................

BÀI MẪU

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 5: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ VỚI SỰ TRỢ GIÚP CỦA MÁY TÍNH

BÀI 14: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

(2 tiết)

I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT

1. Kiến thức 

Trong bài học này, HS sẽ tìm hiểu:

• Quy trình giải quyết vấn đề và trình bày giải pháp dưới dạng thuật toán.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự chủ và tự học: Biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp. 

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của GV.

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động tin học. 

Năng lực riêng: 

• Trình bày được quá trình giải quyết vấn đề và mô tả được giải pháp dưới dạng thuật toán (bằng phương pháp liệt kê các bước hoặc bằng sơ đồ khối).

3. Phẩm chất

• Phát triển được năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, rèn luyện được phẩm chất chăm chỉ, trách nhiệm, kiên trì và cẩn thận trong học và tự học.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 

1. Đối với giáo viên

• GV: Một số hình ảnh trong Bài 14 (Hình 14.2, 14.3 SGK) và phần mềm mô phỏng thuật toán bám tường theo liên kết https://scratch.mit.edu/projects/872880962/

•  

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 

a) Mục tiêu: Gợi mở, tạo tâm thế vào bài học.

b) Nội dung: GV đặt câu hỏi gợi mở, HS suy nghĩ trả lời.

c) Sản phẩm: Câu trả lời dựa trên trải nghiệm cá nhân của HS. 

d) Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ: 

- GV yêu cầu HS suy nghĩ trả lời câu hỏi:

Minh: Tớ đã từng vào mê cung trong một khu vui chơi. Tớ phải tìm đường thoát khỏi mê cung mà không được dùng sơ đồ.

Khoa: Thật là một trò chơi thú vị.

Minh: Bạn có biết cách tìm đường thoát khỏi mê cung không?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: 

- HS suy nghĩ trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: 

- GV mời đại diện 1 HS trình bày câu trả lời.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: 

- GV nhận xét và dẫn dắt HS vào bài học mới: Chúng ta làm quen với trò chơi tìm đường đi trong mê cung. Khác với trò chơi mê cung trên giấy, người chơi có thể quan sát được tất cả các lối đi và vật cản, trò chơi được nêu ra với điều kiện “không được dùng bản đồ. Để giải quyết vấn đề “tìm lối thoát” thì ta cần trải qua quá trình như thế nào. Bài học hôm nay chúng ta cùng đi tìm hiểu - Bài 14: Giải quyết vấn đề.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Giải quyết vấn đề.

a. Mục tiêu: 

- HS hiểu và trình bày được quá trình giải quyét vấn đề.

b. Nội dung: GV chia lớp thành các nhóm và giao nhiệm vụ hoạt động nhóm, HS thảo luận thực hiện các nhiệm vụ đã được gia để hình thành kiến thức bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 2: Mô tả giải pháp dưới dạng thuật toán

a. Mục tiêu: HS mô tả được giải pháp dưới dạng thuật toán.

b. Nội dung: GV chia lớp thành các nhóm và giao nhiệm vụ hoạt động nhóm, HS thảo luận thực hiện các nhiệm vụ đã được gia để hình thành kiến thức bài học.

c. Sản phẩm học tập: Đáp án cho các câu hỏi trong nhiệm vụ.

d. Tổ chức hoạt động:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Củng cố kiến thức và kĩ năng trình bày quá trình, mô tả giải pháp dạng thuật toán.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng để thực hiện các nhiệm vụ luyện tập.

c. Sản phẩm học tập:  Đáp án, câu trả lời của HS.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu cá nhân HS hoàn thành nhiệm vụ luyện tập:

* Nhiệm vụ A: (có thể thực hiện ngoài giờ lên lớp)

Em hãy mô tả thuật toán bám tường bên trái đề tìm đường thoát khỏi mê cung.

*Nhiệm vụ B: Trả lời các câu hỏi trắc nghiệm sau:

Câu 1: Có thể giải thích thuật ngữ “vấn đề” theo cách nào?

A. Một sự kiện được nhiều người quan tâm hoặc một nội dung hấp dẫn.

B. Một câu hỏi chưa có câu trả lời hoặc một khó khăn chưa được khắc phục.

C. Một sản phẩm được ít người biết tới hoặc một cá nhân ít xuất hiện.

D. Một tình huống quen thuộc, được nhận dạng và xử lí một cách đơn giản.

Câu 2: Có thể giải thích thuật ngữ “giải pháp” theo cách nào?

A. Đáp số của một bài toán.

B. Kết quả của một hành động.

C. Phương pháp giải quyết vấn đề.

D. Mô tả chi tiết nội dung vấn đề.

Câu 3:  Để chuẩn bị cho việc học tập ở cấp THPT, các em cần chủ động lựa chọn nhóm môn học phù hợp với sở thích và khả năng của mình. Em cần thực hiện theo một quy trình để đưa ra lựa chọn đúng đắn thay vì lựa chọn ngẫu nhiên dựa trên những thông tin được tiếp nhận một cách thụ động. Hãy chọn phương án đúng.

Vấn đề được đặt ra là gì?

A. Quyết định lựa chọn một số môn học ở trường THPT.

B. Tìm hiểu nội dung một số môn học ở trường THPT.

C. Mô tả rõ ràng nội dung học tập mà mình yêu thích.

D. Đánh giá khả năng của mình đối với một số môn học.

Câu 4: Em hãy sắp xếp các bước giải quyết vấn đề sau theo đúng thứ tự.

1. Thực hiện giải pháp.

2. Tìm hiểu vấn đề.

3. Lựa chọn giải pháp.

4. Đánh giá kết quả.

5. Phân tích vấn đề.

A. 2 5 3 1 4.

B. 2 3 1 5 4.

C. 2 1 5 3 4.

D. 2 5 1 3 4.

Câu 5: Hãy ghép mỗi mô tả của cột A với bước tương ứng của quá trình giải quyết vấn đề ở cột B.

A. 1 – b, 2 – e, 3 – d, 4 – c, 5 – a.

B. 1 – b, 2 – e, 3 – a, 4 – d, 5 – c.

C. 1 – e, 2 – b, 3 – d, 4 – a, 5 – c.

D. 1 – b, 2 – e, 3 – d, 4 – a, 5 – c.

Câu 6: Trong thuật toán bám tường bên phải, khi không có đường đi theo hướng tay phải, robot sẽ làm gì tiếp theo?
A. Quay lại điểm bắt đầu
B. Chọn lối đi thẳng hoặc quay sang trái
C. Dừng lại và đợi
D. Quay sang phải một lần nữa.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học và hoàn thành các câu hỏi luyện tập. 

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời:

Hướng dẫn nhiệm vụ A:

Thuật toán xác định hướng di chuyển của Robot:

Lặp lại động tác sau cho đến khi tìm thấy lối ra:

   nếu bên trái không có tường thì

       quay trái 90 độ

       tiến một bước

   nếu không thì

       nếu phía trước không có tường thì

              tiến một bước

         nếu không thì

              quay phải 90 độ.

Hướng dẫn trả lời câu hỏi trắc nghiệm:

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Vận dụng kiến thức để tạo video một vấn đề mà em quan tâm.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức đã học, kiến thức thực tế để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

c. Sản phẩm học tập: Vận dụng kiến thức để tạo video một vấn đề mà em quan tâm.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu cá nhân HS về nhà thực hiện nhiệm vụ phần Vận dụng SGK tr.78:

Em hãy lập chương trình trong ngôn ngữ Scratch mô phỏng thuật toán bám tường.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học, kiến thức về nhà thực hiện nhiệm vụ được giao.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS gửi sản phẩm qua hòm thư hoặc không gian lưu trữ trên mạng được GV quy định.

- GV tổ chức chia sẻ và đánh giá kết quả làm bài của HS ở thời điểm phù hợp của những tiết học tiếp theo. 

- HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn hóa kiến thức và kết thúc tiết học.

Gợi ý:

GV có thể gợi ý HS lập chương trình bằng ngôn ngữ Scratch mô phỏng thuật toán bám tường theo liên kết https://scratch.mit.edu/projects/928755727/.

E. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

- Ôn lại kiến thức đã học.

- Làm bài tập trong Sách bài tập Tin học 9.

- Đọc và tìm hiểu trước Chủ đề 5 -  Bài 15: Bài toán tin học.