HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng, kích thích sự tò mò, vui vẻ của HS trước khi bước vào bài học.

b. Cách thức tiến hành

- GV mời một HS:

+ Đọc tên hình vuông

+ Chu vi hình vuông ABCD gồm những độ dài nào?

+ Muốn tính chu vi hình vuông ABCD ta cần biết những gì?

- GV yêu cầu HS tạo nhóm đôi đo để xác định chiều dài cạnh của hình vuông ABCD.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau hình thành quy tắc tính chu vi hình vuông, giải quyết các vấn đề đơn giản liên quan đến tính chu vi hình vuông. Chúng ta cùng vào bài Chu vi hình vuông.

B. BÀI HỌC VÀ THỰC HÀNH

Hoạt động 1: Tính chu vi hình vuông ABCD.

a. Mục tiêu: HS tính chu vi hình vuông.

b. Cách tiến hành

- GV nêu vấn đề (viết trên bảng lớp):

Tính chu vi vuông ABCD biết cạnh hình vuông dài 3 cm.

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm bốn

+ Tìm hiểu bài, nhận biết.

+Thảo luận, tìm cách thực hiện.

- GV mời một vài nhóm trình bày và giải thích.

- GV hướng dẫn các nhóm đo nối tiếp, so sánh kết quả với việc thực hiện bằng cách tính toán.

Hoạt động 2: Giới thiệu quy tắc tính chu vi hình vuông

a. Mục tiêu: HS hình thành quy tắc tính chu vi hình vuông.

b. Cách tiến hành

- GV hệ thống các cách làm của HS, viết nội dung bài học trên bảng lớp (Phần chữ tô đậm).

Tính chu vi hình vuông ABCD

- Có thể tính tổng độ dài tất cả các cạnh: 3 + 3 + 3 + 3 = 12 (cm).

- Có thể tính bốn lần cạnh: 3  4 = 12 (cm).

- GV hỏi để HS nhận biết 3 là độ dài cạnh

- GV giúp HS dựa vào biểu thức trên, phát biểu quy tắc tìm chu vi hình vuông:

Muốn tính chu vi hình vuông, ta lấy độ dài một cạnh nhân với 4.

- GV lưu ý HS khi thực hành tính chu vi hình vuông, HS không nhất thiết phải sử dụng quy tắc, có thể tính tổng độ dài bốn cạnh.

Hoạt động 3: Thực hành

a. Mục tiêu: Vận dụng tính chu vi hình vuông.

b. Cách thực hiện:

Bài tập 1: Tính chu vi hình vuông.

- GV yêu cầu HS thực hiện cá nhân, chia sẻ nhóm đôi.

- GV yêu cầu HS viết phép tính để tìm số thay vào .?.

- GV mời 2 - 3 HS trình bày, các HS đối chiếu kết quả, nhận xét và bổ sung.

- GV sửa bài, khuyến khích HS nói cách làm.

Bài tập 2: Tính độ dài cạnh hình vuông.

- GV yêu cầu HS nhóm đôi tìm hiểu bài, nhận biết yêu cầu của bài, thảo luận tìm cách làm:

- GV yêu cầu HS thực hiện cá nhân.

- GV sửa bài, khuyến khích HS giải thích cách làm.

- GV hệ thống mối quan hệ giữa chu vi và nửa chu vi.

Vui học

Nam dùng ống hút giấy để làm khung tranh như hình bên. Trong ba ống hút dưới đay, ống hút này cắt ra vừa đủ làm khung tranh đó?

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm bốn.

+ Tìm hiểu bài: đọc nội dung, quan sát hình vẽ, nhận biết

+ Thảo luận, tìm cách thực hiện.

- GV mời vài nhóm thực hiện và trình bày, giải thích cách làm.

- GV sửa bài, GV hệ thống cách suy luận.

Việc tính toán sẽ nhanh và chính xác hơn cách đo nối tiếp.

Ống hút cắt thành 4 đoạn, các đoạn này có dài bằng nhau?

C. LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Vận dụng giải quyến vấn đề đơn giản liên quan đến tính chu vi hình vuông.

b. Cách thực hiện:

Bài tập 1: Bạn Hiếu dùng một sợi dây gắn các ngôi sao để trang trí một vòng theo khung tranh hình vuông. Cạnh của khung tranh dài 50 cm. Hỏi sợi dây đó dài bao nhiêu mét?

- GV yêu cầu HS (nhóm đôi) tìm hiểu bài, xác định:

+ Cái đã cho

+ Cái phải tìm

- GV yêu cầu HS làm bài cá nhân rồi chia sẻ với bạn.

- GV sửa bài, khuyến khích HS giải thích cách làm (tại sao độ dài sợi dây chính là chu vi khung tranh.

- GV nhận xét, đánh giá.

Bài tập 2: Chọn ý trả lời đúng.

Mỗi tấm ảnh của các bạn trong tổ đều là hình vuông cạnh 8 cm. Hình vuông lớn được ghép vởi 9 tấm ảnh như thế có chu vi là:

A. 32 cm

B. 96 cm

C. 288 cm

- GV yêu cầu HS (nhóm đôi) tìm hiểu bài, xác định:

+ Cái đã cho

+ Cái phải tìm

- GV yêu cầu HS làm bài cá nhân rồi chia sẻ với bạn.

- GV sửa bài, khuyến khích HS giải thích tại sao chọn câu đó.

- GV nhận xét, đánh giá.

Bài tập 3: Nêu số đo thích hợp.

- GV yêu cầu HS (nhóm đôi)

+ Tìm hiểu bài, nhận biết yêu cầu.

+ Thảo luận nhóm đôi, thực hiện cá nhân.

- GV sửa bài, khuyến khích HS giải thích cách làm.

- GV hướng dẫn HS thử lại: Có chiều dài (12 cm), chiều rộng (8 m). Tính xem có phải chu vi là 40 cm.

* CỦNG CỐ

- GV hỏi đáp nhanh với HS các câu hỏi:

+ Muốn tìm chu vi hình vuông ta cần biết gì?

+ Quy tắc tính chu vi hình chữ vuôngt?

+ Nếu quên quy tắc, ta tính chu vi hình vuông bằng cách nào?

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* HOẠT ĐỘNG THỰC TẾ

- GV yêu cầu HS cùng người thân tìm hiểu và thực hành tại nhà.

+ Ước lượng chiều dài và chiều rộng của một số vật có dạng vuông (viên gạch, mặt bàn, khung của sổ,..)

+ Dùng thước đo để kiểm tra kết quả ước lượng

+ Tính chu vi mỗi hình vuông đó.

* DẶN DÒ

- Làm bài tập trong Sách bài tập toán.

- Đọc và chuẩn bị trước bài Bảng thống kê số liệu.

- HS trả lời:

+ Hình vuông ABCD.

+ Chu vi hình vuông ABCD gồm độ dài các cạnh AB, BC, CD, DA.

+ Muốn tính chu vi hình vuông ABCD ta cần biết độ dài cả 4 cạnh hoặc chỉ cần biết độ dài 1 cạnh.

- HS nhóm đôi đo độ dài 1 cạnh, sau đó thông báo kết quả: cạnh hình vuông là 3 cm.

- HS lắng nghe.

- HS:

+ Tìm hiểu bài, nhận biết: Cần tính chu vi hình vuông theo độ dài cạnh hình vuông.

+ Thảo luận cách thực hiện: Dựa vào việc nhận biết chu vi hình vuông (tổng độ dài các cạnh).

+ Dùng thước thẳng đo nối tiếp.

Chu vi hình vuông ABCD là: 12 cm.

+ Tính toán.

Tính tổng độ dài tất cả các cạnh

3 + 3 + 3 + 3 = 12 (cm)

Chu vi hình chữ nhật gồm 4 lần cạnh

3  4 = 12 (cm)

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lặp lại nhiều lần: Muốn tính chu vi hình vuông, ta lấy độ dài một cạnh nhân với 4.

- HS lắng nghe, lưu ý.

- HS trình bày:

+ 10  4 = 40 cm

+ 52  4 = 208 m

+ 107  4 = 428 (cm).

- HS thảo luận tìm cách làm: Cạnh à Chu vi giảm đi 4 lần à Chu vi: 4.

- HS trình bày:

- HS đọc đề, nhận biết:

+ Dùng một ống hút à cắt thành 4 đoạn à Gắn vào 4 bức tranh (các đoạn ống hút này được xếp sát nhau, không chồng lên nhau).

+ Chọn một trong ba ống hút có độ dài phù hợp.  

+ Cách thực hiện: Đo nối tiếp các đoạn ống hút ở bức tranh hoặc có thể tính toán.

à Đo các đoạn ống hút (đều dài 3 cm)

à Độ dài ống hút bị cắt: 3 cm  4 = 12 cm.

à Đo để tìm ống hút có độ dài 12 cm (trong ba ống hút A, B, C)

à Chọn ống hút C.

- HS:

+ Cái đã cho: Cạnh khung tranh hình vuông dài 50 cm.

+ Cái phải tìm: Chiều dài sợi dây (tính theo mét).

Tìm chiều dài sợi dây

à Tìm chu vi khung tranh (dây gắn sát theo các cạnh của khung tranh).

à Biết cạnh khung tranh (50 cm), áp dụng quy tắc.

Bài giải

50  4 = 200

200 cm = 2 m

Sợi dây bóng đèn dài 2m

- HS:

+ Cái đã cho: Các tấm ảnh đều là hình vuông biết độ dài cạnh (8 cm). Hình vuông lớn gồm 9 tấm ảnh.

+ Cái phải tìm: Chọn số đo là chu vi hình vuông lớn.

Tìm chu vi hình vuông lớn

à Tìm cạnh hình vuông lớn

à Theo cạnh hình vuông, đều có 3 tấm ảnh.

à Dựa vào cạnh mỗi tấm ảnh (8 cm).

Bài giải

Độ dài mỗi cạnh của hình vuông lớn là:

8  3 = 24

Chu vi hình vuông lớn là:

24  4 = 96 (cm).

Đáp số: 96 cm

Chọn đáp án B.

- HS:

+ Yêu cầu: Tìm nửa chu vi, tìm chiều rộng.

+ Biết chu vi à tính nửa chu vi.

+ Biết nửa chu vi (tổng của chiều dài và chiều rộng) và biết chiều dài à tính chiều rộng.

Bài giải

Chu vi hình chữ nhật là 40 cm

Nửa chu vi hình chữ nhật là 40 : 2 = 20 cm.

Chiều rộng hình chữ nhật là

20 – 12 = 8 cm.

- HS đáp:

+ Muốn tìm chu vi hình vuông ta cần biết độ dài 1 cạnh.

+ Muốn tính chu vi hình vuông, ta lấy độ dài một cạnh nhân với 4

+ Nếu quên quy tắc, ta tính chu vi hình vuông bằng cách cộng 4 cạnh lại.

- HS thực hành tại nhà.

- HS chú ý lắng nghe.