Giáo án Powerpoint dạy thêm ngữ văn 8 Kết nối bài 2 thực hành tiếng Việt: Từ tượng hình và tự tượng thanh

CHÀO MỪNG TẤT CẢ CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Các em hãy thảo luận với bạn theo cặp và trả lời câu hỏi: Theo em hiểu thì từ ngữ tượng hình và tượng thanh là gì? Nêu một số ví dụ điển hình về tượng hình và từ tượng thanh?

ÔN TẬP BÀI 2:

VẺ ĐẸP CỔ ĐIỂN

Thực hành tiếng việt: Từ tượng hình và từ tượng thanh

LÀM VIỆC CÁ NHÂN

Các em hãy dựa vào kiến thức đã học và trả lời câu hỏi:

Từ tượng hình là gì?

Từ tượng thanh là gì?

Tác dụng của việc sử dụng từ tượng thanh và tượng hình là gì?

a. Khái niệm và đặc điểm từ tượng hình và từ tượng thanh

Từ tượng hình

•       Là từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật.

•       Phần lớn từ tượng hình là từ láy.

•       Tuy nhiên, vẫn có một số từ tượng hình không phải từ láy, ví dụ: chỏng quèo.

Từ tượng thanh

•       Là từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người.

•       Trong đó, “tượng” tức là mô phỏng và “thanh” là âm thanh.

•       Phần lớn các từ tượng thanh là từ láy.

b. Tác dụng của từ tượng thanh và tượng hình

Có khả năng gợi được hình ảnh, âm thanh rất cụ thể, sinh động, đa dạng, nhiều màu sắc à giá trị miêu tả và giá trị biểu cảm rất cao.

Khi được sử dụng trong văn miêu tả và văn tự sự, có thể góp phần làm cho cảnh vật, con người hiện ra tự nhiên, sống động với nhiều cử chỉ, dáng vẻ, âm thanh khác nhau.

Là những lớp từ có vai trò quan trọng trong việc góp phần tạo nên giá trị nghệ thuật của tác phẩm văn chương.

LƯU Ý: Khi sử dụng từ tượng hình và từ tượng thanh, cũng cần chú ý rằng:

Không nên quá lạm dụng 2 loại từ này, phải sử dụng đúng hoàn cảnh, đúng mục đích à mới phát huy được đúng công dụng của chúng.

Nếu lạm dụng từ tượng hình và từ tượng thanh thì sẽ gây nên tình trạng phản tác dụng à câu văn, lời nói trở nên buồn cười.

02

HOẠT ĐỘNG CỦNG CỐ KIẾN THỨC

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Câu 2: Từ tượng thanh là gì?

Câu 3: Từ tượng hình, từ tượng thanh thuộc loại từ nào?

Câu 4: Các từ tượng hình và tượng thanh thường được dùng trong các kiểu bài văn nào?

Câu 5: Từ nào dưới đây là từ tượng thanh?

Câu 6: Có bao nhiêu từ tượng thanh trong câu văn “Những trời tháng 8, những ngọn gió thoang thoảng, những tiếng lá rơi xào xạc, tiếng chim kêu líu lo, tôi chợt nhận ra mùa thu đã về”?

Câu 7: Có bao nhiêu từ tượng thanh trong đoạn văn dưới đây?

“Tôi không nhớ tôi đã nghe tiếng chồi non tách vỏ vào lúc nào, tôi cũng không nhớ tôi đã nghe tiếng chim lích chích mổ hạt từ đâu, nhưng tôi cảm nhận tất cả một cách rõ rệt trong từng mạch máu đang phập phồng bên dưới làn da.”

(Nguyễn Nhật Ánh, Tôi là Bê-tô)

Câu 8: Đọc đoạn trích sau và tìm từ tượng hình, từ tượng thanh trong các từ được in đậm?

-  - “Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc...

 - Này! Ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi như muốn bảo tôi rằng: "A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?

(Nam Cao, Lão Hạc)