Giáo án powerpoint dạy thêm Ngữ văn 8 kết nối Bài 9: Thực hành tiếng Việt (tr.93)

XIN CHÀO CÁC EM! 
CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI! 

KHỞI ĐỘNG 

Dựa vào bức tranh, đặt 4 câu: Câu kể, câu hỏi, câu cảm, câu khiến 

Câu kể: Bố em là bác sĩ. 

Câu hỏi: Cô ấy đang hát bài gì? 

Câu cảm: Chị ấy vẽ tranh thật đẹp! 

Câu khiến: Hãy chú ý nghe cô giáo giảng bài. 

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT:  

CÂU THEO MỤC ĐÍCH NÓI 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

Hiểu biết chung về Câu theo mục đích nói. 

Một số lưu ý 

Luyện tập và vận dụng 

I HIỂU BIẾT CHUNG VỀ CÂU THEO MỤC ĐÍCH NÓI 

LÀM VIỆC NHÓM 

Kẻ bảng hoặc vẽ sơ đồ hệ thống lại kiến thức về các câu: câu hỏi, cảm khiến, câu cảm, câu kể? 

1. Câu hỏi

Chức năng: Dùng để hỏi thông tin.  

Về hình thức: Câu hỏi thường có các từ nghi vấn: ai, gì, nào, sao, đâu, bao giờ, mấy, bao nhiêu, à, ư, hả, chứ, có,…không, đã…chưa, hoặc từ hay (nối các vế có quan hệ lựa chọn). Khi viết câu hỏi thường kết thúc bằng dấu chấm hỏi. 

Ví dụ: 

Hôm qua, cô có giao bài tập về nhà? 

1. Câu khiến

Khái niệm: Câu khiến là câu dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo, ngăn cấm. 

Hình thức: Khi viết câu khiến thường kêt sthucs bằng dấu chấm than những có thể kết thúc bằng dấu chấm (nếu ý cầu khiến không được nhấn mạnh) 

Ví dụ: 

“Đừng có đi đâu đấy” (Kim Lân) 

“Con nín đi!” (Nguyên Hồng) 

1. Câu cảm

Khái niệm: Câu cảm là câu dùng để biểu lộ trực tiếp cảm xúc của người nói. 

Hình thức: Câu cảm thường có các từ ngữ cảm thán như: a, ôi, than ôi, hỡi ơi, trời ơi, chao ôi, thay, biết bao, biết chừng nào…Khi viết câu cảm thường kết thúc bằng dấu chấm than. 

Ví dụ: 

“Lo thay! Nguy thay! Khúc đê này hỏng mất” 

(Phạm Duy Tốn) 

1. Câu cảm

Khái niệm: Câu kể là câu được dùng để trình bày (trần thuật, miêu tả, nhận định,…) về sự vật, sự việc. 

Hình thức: Câu kể không có hình thức của câu hỏi, câu khiến, câu cảm. Khi viết, câu kể thường được kết thúc bằng dấu chấm hoặc đôi khi bằng dấu chấm than, dấu chấm lửng. 

Các kiểu câu phân chia theo mục đích nói 

Câu nghi vấn 

• Chức năng: Dùng để hỏi 
• Có những từ nghi vấn: ai, không,…kết thúc bằng dấu chấm hỏi 

Câu phủ định 

• Chức năng: bỏ ý kiến, phủ nhận sự việc 
• Trong câu sử dụng các từ ngữ như chẳng phải, không, không phải, chả,... 

Câu cầu khiến 

• Chức năng: dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo 
• Trong câu có những từ cầu khiến. Khi viết thường kết thúc bằng dấu chấm than, có khi kết thúc bằng dấu chấm 

Câu trần thuật 

• Chức năng: dùng để tường thuật hay kể lại một sự việc đã xảy ra 
• Dạng câu, được dùng dưới hình thức kể, nhận xét,…về một sự vật hiện tượng, tính chất,…của một sự việc nào đó 
• Trong giao tiếp, được sử dụng như một lời kể thông thường   

Câu cảm thán 

• Chức năng: dùng để bộc trực tiếp cảm xúc của người nói, người viết 
• Có những từ cảm thán: ôi, than ôi, thay, biết bao 
• Khi viết, thường kết thúc bằng dấu chấm than. 

II MỘT SỐ LƯU Ý 

...