Giáo án và PPT KHTN 6 chân trời Bài 26: Thực hành quan sát vi khuẩn. Tìm hiểu các bước làm sữa chua

BÀI 26: THỰC HÀNH QUAN SÁT VI KHUẨN TÌM HIỂU CÁC BƯỚC LÀM SỮA CHUA

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Để vẽ đồ thị hoặc viết phương trình của một dao động điều hoà, cần biết những đại lượng vật lý nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. CẤU TRÚC CỦA HỆ MẶT TRỜI

Hoạt động 1: Thực hành quan sát vi khuẩn

GV định hướng để HS tự làm được tiêu bản vi khuẩn lactic trong nước dưa chua theo các bước trong SGK và đặt câu hỏi:

+ Bước nhuộm xanh methylene khi làm tiêu bản quan sát vi khuẩn trong nước dưa muối, cà muối có ý nghĩa gì?

Sản phẩm dự kiến:

Các bước làm tiêu bản vi khuẩn lactic trong nước dưa chua

+ Bước 1: Mở nắp lọ dưa, cà muối

+ Bước 2: Dùng pipette lấy 1 giọt nước dưa, nước cà muối cho lên lam kính.

+ Bước 3: Đậy lamen lên giọt nước dưa, nước cà muối.

+ Bước 4: Nhỏ 1 giọt xanh methylene vào cạnh góc lamen sao cho hòa lẫn với giọt nước dưa, nước cà muối.

+ Bước 5: Dùng giấy thấm nước thừa tràn ra ngoài lam kính.

+ Bước 6: Quan sát tiêu bản dưới kính hiển vi với vật kính có bội số bội giác 10x, 40x.

Hoạt động 2: Làm sữa chua

GV cho HS xem video về cách làm sữa chua, đồng thời nghiên cứu cách thức làm sữa chua theo hướng dẫn trong SGK. Yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

+ Vi khuẩn nào có trong sữa chua? Chúng tạo ra chất gì để làm chua sữa?

+ Vi khuẩn trong sữa chua hoạt động tốt trong điều kiện nào?

+ Vai trò của sữa chua và sữa đặc trong quá trình làm sữa chua là gì?

+ Tại sao phải sử dụng nước sôi? Cần phải ủ sữa ở nhiệt độ bao nhiêu độ?

+ Nhiệt kế dùng để làm gì? Cần phải sử dụng các dụng cụ như thế nào để đảm bảo vệ sinh?

+ Với nguyên liệu là 1 hộp sữa chua 100g và 1 hộp sữa đặc 380g có thể làm được bao nhiêu hộp sữa chua 100ml? 

+ Nếu cho hoa quả thì nên cho hoa quả vào thời điểm nào trong quy trình? Vì sao?

Sản phẩm dự kiến:

Quy trình các bước làm sữa chua

+ Bước 1: Mở hộp sữa đặc và đổ vào chậu thuỷ tinh.

+ Bước 2: Thêm vào chậu thuỷ tinh 1 lít nước theo tỉ lệ: 1/2 nước vừa đun sôi: 1/2 nước sôi để nguội và khuấy đều sao cho nhiệt độ hỗn hợp khoảng 40 °c - 50 °c.

+ Bước 3: Cho vào hỗn hợp trên một hộp sữa chua để bổ sung vi khuẩn lactic, khuấy nhẹ, đều tay.

+ Bước 4: Múc hỗn hợp sữa chua vào các cốc thuỷ tinh nhỏ có nắp đậy.

+ Bước 5: Xếp các cốc vào nổi ủ hoặc thùng xốp và ủ khoảng 8-12 giờ.

+ Bước 6: Bảo quản sữa chua đã ủ trong ngăn mát tủ lạnh.

- Các yếu tố quan trọng có ảnh hưởng đến quá trình lên men của vi khuẩn trong sữa chua: 

+ Nhiệt độ ủ từ 32oC – 48oC. Nhiệt độ càng cao sữa càng nhanh chua. Do nhiệt độ cao làm tăng tốc độ lên men của vi khuẩn.

+ Điều chỉnh lượng sữa chua giống cũng làm ảnh hưởng đến thời gian thu được thành phẩm. 

+ Độ sạch của dụng cụ làm sữa :vệ sinh đồ dùng không sạch sẽ làm sót các vi khuẩn có hại chúng làm hỏng sữa và diệt các vi khuẩn lên men lactic có trong sữa chua.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Bước nhuộm xanh methylene khi làm tiêu bản quan sát vi khuẩn trong nước dưa muối, cà muối có ý nghĩa gì?

A. Vi khuẩn bắt màu thuốc nhuộm dễ quan sát

B. Làm tăng số lượng vi khuẩn trong nước dưa muối, cà muối

C. Phóng to các tế bào vi khuẩn để quan sát.

D. Làm tiêu diệt các sinh vật khác nhau trong nước dưa muối, cà muối

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1 -  A 

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Có bạn nói thời gian ủ sữa chua chỉ cần 1 – 2 giờ. Theo em, bạn nói có đúng không? Tại sao?

Câu 2: Sau khi được học về cách làm sữa chua, em và bạn trong tổ về nhà thực hiện theo các bước đã được hướng dẫn. Tuy nhiên, vì ngại đi mua sữa chua mồi nên bạn em đã không thêm sữa chua mồi theo hướng dẫn, các bước còn lại vẫn tiến hành như bình thường. Một ngày sau, các bạn đến lớp và bạn em nói rằng đã làm như hướng dẫn nhưng không thành công. Sữa không có vị chua mà còn xuất hiện váng, mùi khó chịu. Em hãy giải thích cho bạn vì sao bạn đã làm sữa chua không thành công.