Giáo án và PPT KHTN 7 chân trời Bài 38: Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật

BÀI 38: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH SẢN VÀ ĐIỀU HÒA, ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV trình chiếu đoạn video về quá trình thụ tinh nhân tạo cho cá và đặt câu hỏi cho HS: Các em có biết yếu tố nào ảnh hưởng đến sinh sản của cá?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH SẢN VÀ ĐIỀU HÒA, ĐIỀU KHIỂN SINH SẢN Ở SINH VẬT

Hoạt động 1: Tìm hiểu một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật

- GV tổ chức cho HS thảo luận cặp đôi để xác định yếu tố điều hoà sinh sản ở sinh vật. Sau đó, GV gợi ý và định hướng cho HS đọc đoạn thông tin trong SGK trang 175, hãy nêu một số yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật.

- GV giao nhiệm vụ cặp đôi cho HS yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu và thảo luận cặp đôi để xác định các yếu tố kết hợp điều khiển sinh sản ở sinh vật. Sau đó, GV gợi ý và định hướng cho HS quan sát Hình 38.1, hãy cho biết con người đã điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật như thế nào? Nhận xét kết quả về tỉ lệ trứng được thụ tinh ở Hình 38.1 và 38.2. 

Sản phẩm dự kiến:

- Yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật bao gồm: các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, thức ăn, gió, ...; yếu tố bên trong cơ thể sinh vật như hormone, loài. Hormone là yếu tố điều hoà sinh sản ở sinh vật, cụ thể hormone điều hoà sự phát sinh giao tử đực và giao tử cái.

- Dựa vào một số yếu tố như hormone và yếu tố môi trường, con người đã chủ động điều khiển quá trình sinh sản của sinh vật nhằm đạt được mục đích về năng suất và chất lượng của vật nuôi, cây trồng.

2. VẬN DỤNG NHỮNG HIỂU BIẾT VỀ SINH SẢN HỮU TÍNH TRONG THỰC TIỄN

Hoạt động 2: Vận dụng những hiểu biết về sinh sản hữu tính trong thực tiễn

GV gợi ý và định hướng cho HS thảo luận các nội dung câu hỏi: 

+ Quan sát Hình 38.3, hãy nêu một số biện pháp điều khiển sinh sản ở sinh vật.

+ Quan sát các hình từ Hình 38.3 đến Hình 38.6, hãy nêu những ứng dụng của sinh sản hữu tính trong chăn nuôi, trồng trọt.

+ Theo em, người nông dân thường nuôi ong trong các vườn cây ăn quả để làm gì?

+ Vì sao chúng ta cần phải bảo vệ những loài côn trùng có lợi?

Sản phẩm dự kiến:

- Con người đã sử dụng một số loại hormone sinh sản và điều chỉnh yếu tố môi trường nhằm điều khiển sinh sản ở sinh vật sinh sản hữu tính.

- Trong chăn nuôi, sử dụng một số biện pháp điều khiển sinh sản để được đàn vật nuôi theo ý muốn như: điều khiển số con, điều khiển giới tính,..

- Trong trồng trọt, sử dụng biện pháp thụ phấn nhân tạo nhằm tăng hiệu quả sinh sản (tạo nhiều quả)

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Nhóm các yếu tố tự nhiên ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật là

A. gió, nước, hormone.

B. gió, nước, thức ăn, nhiệt độ, độ ẩm.

C. gió, nước, thức ăn, hormone.

D. thức ăn, nhiệt độ, con người.

Câu 2: Ở cóc, mùa sinh sản vào khoảng tháng 4 hằng năm. Sau sinh sản, khối lượng hai buồng trứng ở cóc giảm. Sau tháng 4, nếu nguồn dinh dưỡng dồi dào, khối lượng buồng trứng tăng, cóc có thể đẻ tiếp lứa thứ hai trong năm. Yếu tố môi trường nào đã ảnh hưởng đến sinh sản của loài cóc trên?

A. Nhiệt độ.

B. Mùa sinh sản.

C. Thức ăn.

D. Hormone.

Câu 3: Quá trình sinh sản ở sinh vật được diễn ra định kì ở mỗi loài là do yếu tố nào tham gia quá trình điều hoà sinh sản?

A. Nhiệt độ.

B. Thức ăn.

C. Gió.

D. Hormone.

Câu 4: Biện pháp nào dưới đây giúp điều khiển thụ tinh ở động vật đạt hiệu quả nhất?

A. Sử dụng hormone.

B. Thay đổi các yếu tố môi trường.

C. Thụ tinh nhân tạo.

D. Sử dụng chất kích thích tổng hợp.

Câu 5: Ý nào dưới đây không đúng về bản chất của điều khiển sinh sản ở động vật?

A. Điều khiển tuổi thọ.

B. Điều khiển giới tính.

C. Điều khiển thời điểm sinh sản.

D. Điểu khiển số con.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Trong thực tiễn, con người đã vận dụng sinh sản hữu tính như thế nào để điều khiển sinh sản đàn vật nuôi theo ý muốn? Lấy ví dụ.

Câu 2: Giải thích ý nghĩa của sự thụ phấn nhờ con người ở thực vật và sự thụ tinh nhân tạo ở động vật.