Giáo án và PPT Lịch sử 6 chân trời Bài 11: La Mã cổ đại

BÀI 11: LA MÃ CỔ ĐẠI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

• Em có biết La Mã cổ đại nằm ở quốc gia nào hiện nay không?

• Em có biết bất kỳ công trình kiến trúc nào của La Mã cổ đại không? Nếu có, hãy kể tên và mô tả ngắn gọn.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Nơi phát sinh ban đầu của La Mã cổ đại là ở đâu? 

• Em hãy trình bày đặc điểm điều kiện tự nhiên của La Mã. 

• Bán đảo I-ta-li-a thuận lợi cho sự phát triển của ngành kinh tế nào?

• Điều kiện tự nhiên ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động kinh tế ở La Mã?

Sản phẩm dự kiến:

- Vị trí: nơi phát sinh ban đầu của La Mã cổ đại là bán đảo I-ta-li-a. Có vùng đồng bằng màu mỡ ở thung lũng sông và sông Ti-bơ, đảo Xi-xin.

- Điều kiện tự nhiên của Hi Lạp, La Mã: 

+ Nằm ven biển Địa Trung Hải, nhiều đảo, vịnh biển,...

+ Địa hình bị chia cắt bởi biển, núi đồi, cao nguyên,... 

+Đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai cằn khô

- Bán đảo I-ta-li-a có hàng nghìn km đường bờ biển, nằm ở vị trí trung tâm Địa Trung Hải

- Trong lòng đất chứa chứa nhiều đồng, chì, sắt.

- Điều kiện tự nhiên đã ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của nền văn minh La Mã:

          + Thuận lợi trồng trọt, chăn nuôi.

          + Các ngành thủ công rất phát triển

          + Giao thương, hoạt động hàng hải phát triển. Người La Mã có thể buôn bán khắp các vùng xung quanh Địa Trung Hải, dễ dàng chinh phục những vùng lãnh thổ mới và quản lí hiệu quả cả đế chế rộng lớn.

HOẠT ĐỘNG 2. TỔ CHỨC NHÀ NƯỚC LA MÃ CỔ ĐẠI

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Thế nào là nhà nước đế chế?

• La Mã chuyển sang hình thức nhà nước đế chế vào thời gian nào?

• Ai là người nắm tất cả quyền lực trong thời kì đế chế?

Sản phẩm dự kiến:

-Nhà nước đế chế: Là một tổ chức chính trị trong đó Nhà nước hoặc Quốc gia áp đặt quyền lực của mình lên các quốc gia khác

- Cơ cấu và tổ chức hoạt động nhà nước La Mã thời kì cộng hòa: La Mã thiết lập hình thức nhà nước cộng hoà khòng có vua, cai trị dựa trên luật pháp và mọi chức vụ phải được bầu ra. Tuy nhiên, thực chất quyền lực năm trong tay 300 thành viên của Viện Nguyên lão, thuộc các gia đình giàu có nhất của giới chủ nô La Mã.

- Cơ cấu và tổ chức hoạt động nhà nước La Mã thời kì đế chế: vẫn duy trì như thời cộng hoà nhưng hoàng đế thâu tóm tất cả quyền lực. Viện Nguyên lão chỉ còn là hình thức, không còn quyền hành trong thời kì đế chế.

HOẠT ĐỘNG 3. NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA TIÊU BIỂU

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Hệ thống chữ La-tinh ra đời trên cơ sở tiếp thu chữ ai của người nào?

• Hệ thống chữ La-tinh gồm bao nhiêu chữ cái?

• Em hãy kể tên một số công trình kiến trúc của Hy Lạp cổ đại.

Sản phẩm dự kiến:

- Hầu hết các thành tựu văn hóa tiêu biểu như: chữ viết, chữ sô, bê tông,....vẫn được sử dụng.

-Bảng chữ cái Latinh có nguồn gốc từ bảng chữ cái Etruscan và Hy Lạp, cuối cùng là từ bảng chữ cái Phoenicia.

-Bảng chữ cái Latinh cơ bản ISO là một phiên bản của bảng chữ cái Latinh và được tạo thành từ hai bộ 26 chữ cái, giống như bảng chữ cái tiếng Anh, được hệ thống hóa thêm nhiều tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế khác nhau và được sử dụng rộng rãi trong giao tiếp quốc tế.

-Kiến trúc Hy Lạp cổ đại & các công trình nổi tiếng hiện nay

• Thành cổ Acropolis tại Athens (Hy Lạp)
• Đền Athena Nike (Hy Lạp)
• Đền thờ thần nữ Athena - Delphi (Hy Lạp)
• Thành phố cổ Ephesus (Hy Lạp)
• Thành phố Epidaurus (Hy Lạp)
• Đền Erechtheion (Hy Lạp)
• Đền Parthenon (Ý)
• Đền Poseidon (Hy Lạp)

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1:  Nhà nước La Mã ra đời vào thế kỷ mấy?

• A. Giữa thế kỉ VI TCN
• B. Thế kỉ VI TCN
• C. Thế kỉ IV TCN
• D. giữa thế kỉ VI sau TCN

Câu 2: Đến thời quân chủ, chế độ nô lệ La Mã đã chuyến biến như thế nào?

• A. Đến thời quân chủ, chế độ nô lệ La Mã ngày càng khủng hoảng trầm trọng.
• B. Đến thời quân chủ, chế độ nô lệ La Mã ngày càng tiến bộ.
• C. Chuyển sang giai đoạn mới
• D. Không còn chế độ nô lệ, do sự tranh giành của các đế quốc

Câu 3: La Mã chuyển sang hình thức nhà nước đế chế từ năm bao nhiêu?

• A. Năm 30 TCN
• B. Năm 29 TCN
• C. Năm 28 TCN
• D. Năm 27 TCN

Câu 4: Hệ chữ cái A, B, C và hệ chữ số La Mã (I, II, III,…) là thành tựu của cư dân cổ

• A. Ấn Độ
• B. Ai Cập
• C. Ba Tư
• D. Hi Lạp - Rô-ma

Câu 5: Các công trình kiến trúc của người Rô - ma thời kì cổ đại có đặc điểm gì nổi bật?

• A. oai nghiêm, đồ sộ, hoành tráng và thiết thực.
• B. tinh tế, tươi tắn, mềm mại và gần gũi.
• C. oai nghiêm đồ số, mềm mại và gần gũi
• D. mềm mại, gần gũi, hoành tráng và thiết thực.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: A

Câu 3: D

Câu 4:D

Câu 5:A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Vì sao sang thời đế chế, Viện Nguyên lão mất quyền lực thực tế?

Câu 2: Điều kiện tự nhiên nào có tác động lớn nhất đến sự hình thành và phát triển của nền văn minh La Mã?

Câu 3: Nhà nước thành bang Hy Lạp và nhà nước đế chế La Mã có điểm gì khác nhau?