Giáo án và PPT Lịch sử 6 chân trời Bài 13: Giao lưu thương mại và văn hoá ở Đông Nam Á từ đầu Công nguyên đến thế kỉ X

BÀI 13: GIAO LƯU THƯƠNG MẠI VÀ VĂN HÓA Ở ĐÔNG NAM Á

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Trong hơn 10 thế kỉ hình thành và phát triển, ở Đông Nam Á đã diễn ra quá trình giao lưu văn hoá với Trung Quốc và Ấn Độ. Quá trình giao lưu đó đã tác động như thế nào đến văn hoá Đông Nam Á?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG I. QUÁ TRÌNH GIAO LƯU THƯƠNG MẠI

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Em hãy cho biết tại sao vùng biển Đông Nam Á là một tuyến đường quan trọng trên con đường giao thương của thế giới từ đầu công nguyên?

• Em hãy kể tên một số nơi ở Đông Nam Á có hoạt động buôn bán, có sự hiện diện của thương nhân nước ngoài.

• Mặt hàng nào có giá trị cao nhất trên con đường giao thương qua vùng biển ở Đông Nam Á lúc bấy giờ?

Sản phẩm dự kiến:

-vùng biển Đông Nam Á là một tuyến đường quan trọng trên con đường giao thương của thế giới từ đầu công nguyên là mạch đường thiết yếu vận chuyển dầu và các nguồn tài nguyên thương mại từ Trung cận Đông và Đông Nam Á tới Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc. Hơn 90% lượng vận tải thương mại của thế giới thực hiện bằng đường biển và 45% trong số đó phải đi qua vùng Biển Đông.

- Hoạt động giao lưu thương mại ở Đông Nam Á trong mười thế kỉ đầu Công nguyên:

          + Là nơi cung cấp nước ngọt, lương thực

          + Là nơi trao đổi những sản vật có giá trị như: hồ tiêu, đậu khấu, ngọc trai, san hô, đặc biệt là trầm hương – một mặt hàng có giá trị cao.

- Giao lưu thương mại đã dẫn đến những thay đổi ở khu vực Đông Nam Á trong mười thế kỉ đầu Công nguyên: thúc đẩy sự ra đời của những trung tâm thương mại tại khu vực Đông Nam Á, dẫn đến sự phát triển nhanh của lịch sử khu vực, tác động trực tiếp đến sự ra đời của những vương quốc cổ nằm trên con đường giao lưu đó.

2. QUÁ TRÌNH GIAO LƯU VĂN HÓA

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Em hãy kể tên một số vương quốc cổ xuất hiện đầu tiên ở vùng lục địa Đông Nam Á. 

• Em hãy kể về thành tựu văn hoá, chữ viết, xã hội, nghệ thuật ở vùng lục địa Đông Nam Á.?

• Trong bảy thế kỉ đầu công nguyên, vương quốc nào phát triển nhất?

Sản phẩm dự kiến:

Một số vương quốc cổ xuất hiện đầu tiên ở vùng lục địa Đông Nam Á:

- Khoảng thế kỷ VII TCN đến VII, xuất hiện 1 số quốc gia sơ kì như: Văn Lang – Âu Lạc, Chăm pa, Phù Nam (Việt Nam), và một số nước như Thái Lan, In–đô-nê-xi-a

- Cư dân Đông Nam Á tiếp thu văn hoá Ấn Độ một cách hoà bình, trên cơ sở chủ động lựa chọn những yếu tố phù hợp trong quá trình lập quốc và phát triển, chủ yếu trong các lĩnh vực tôn giáo, chữ viết, văn học, nghệ thuật

          + Tôn giáo: Hin-đu giáo và Phật giáo nhanh chóng hoà quyện với tín ngưỡng bản địa và đã ảnh hưởng lớn đến nền văn hoá của các vương quốc trong khu vực

          + Chữ viết: chữ Phạn trở thành văn tự chính của nhiều vương quốc trong buối đầu thành lập. Về sau, đã dần cải biến chữ Phạn thành chữ viết riêng như chữ Chăm cổ, chữ Khơ-me cổ, chữ Mã Lai cổ,...

          + Nghệ thuật: khu đền tháp Mỹ Sơn (Việt Nam) và quần thể Bô-rô-bu-đua (In-đô-nê-xi-a) là hai công trình kiến trúc tiêu biểu của Đông Nam Á trước thế kỉ X

-Vương quốc Phù Nam phát triển nhất ở khu vực Đông Nam Á trong khoảng bảy thế kỉ đầu công nguyên.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Quốc gia nào dưới đây không thuộc lãnh thổ khu vực Đông Nam Á?

• A. Việt Nam
• B. Trung Quốc
• C. Thái Lan
• D. Campuchia 

Câu 2: Giữa văn hóa và nhà nước có sự tương đồng nào không? Giải thích vì sao? 

• A. Có, vì văn hóa là bộ phận nhỏ của nhà nước
• B. Có, vì nhà nước với tư cách là một thành tố văn hóa nổi bật nhất của văn hóa
• C. Không, vì cả hai là hai lĩnh vực hoàn toàn khác biệt.
• D. Có, vì giữa văn hóa và nhà nước có một sự tương đồng nhất định về sự bình đẳng của các nền văn hóa, khi nói đến nhà nước với tư cách là một thành tố văn hóa nổi bật nhất của văn hóa. 

Câu 3: Nguyên nhân quan trọng nào dưới đây đã quy định văn hóa Phù Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của Phật giáo và Hinđu giáo?

• A. Thời gian ra đời muộn.
• B. Thời gian ra đời sớm.
• C. Cư dân có trình độ cao.
• D. Sự phát triển của ngoại thương.

Câu 4: Ngành sản xuất nào được cho là phát triển sớm và mạnh nhất khu vực Địa Trung Hải?

• A. Nông nghiệp
• B. Thủ công nghiệp
• C. Thương nghiệp
• D. Ngư nghiệp

Câu 5: Khái niệm nào dưới đây đúng nhất khi nói về văn minh?

• A. Văn minh là thời điểm tiến bộ về cả hai mặt vật chất lẫn tinh thần của xã hội, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hóa.
• B. Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả hai mặt vật chất lẫn tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển của nền văn hóa trong một giai đoạn dài.
• C. Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả hai mặt vật chất lẫn tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hóa
• D. Văn minh là trạng thái tiến bộ về mặt vật của xã hội loài ngƣời, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hóa.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: D

Câu 3: A

Câu 4:B

Câu 5:C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Em hãy cho biết nguyên nhân mở ra tuyến đường thương mại quan trọng trên vùng biển Đông Nam Á.

Câu 2: Giao lưu thương mại đã dẫn đến thay đổi nào ở khu vực Đông Nam Á trong mười thế kỉ đầu Công nguyên?

Câu 3: Nét tương đồng về kinh tế của các quốc gia sơ kì Đông Nam Á so với Hy Lạp và La Mã cổ đại là gì?