Nội dung chính Lịch sử 9 chân trời Bài 11: Nước Mỹ và các nước Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991

BÀI 11: NƯỚC MỸ VÀ CÁC NƯỚC TÂY ÂU

TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1991

1. Tình hình nước Mỹ từ năm 1945 - 1991

+ Tình hình kinh tế nước Mỹ trong những năm 1945 – 1991 có thể được chia thành 3 giai đoạn chính: từ năm 1945 đến năm 1973: kinh tế phát triển thịnh vượng; từ năm 1973 đến đầu thập niên 80 của thế kỉ XX: khủng hoảng, suy thoái và nỗ lực tái cấu trúc kinh tế; từ giữa thập niên 80 của thế kỉ XX đến năm 1991: kinh tế dần hồi phục.

+ Tình hình chính trị nước Mỹ trong những năm 1945 – 1991 có những nét nổi bật sau: Đảng Cộng hoà và Đảng Dân chủ thay nhau cầm quyền; thập niên 60 của thế kỉ XX: phong trào đấu tranh dân quyền – chống phân biệt chủng tộc, đòi quyền công dân cho người da đen; phong trào phản đối cuộc chiến tranh do Mỹ tiến hành tại Việt Nam; thập niên 70 của thế kỉ XX: bê bối quốc gia nghiêm trọng nhất là cuộc khủng hoảng Oa-tơ-ghết (Watergate) (1972 – 1974).

+ Sự kiện ảnh hưởng lớn nhất đến tình hình chính trị nước Mỹ trong những năm 70 của thế kỉ XX là: năm 1972, chuyến thăm của Tổng thống R. Ních-xơn đến Trung Quốc và Liên Xô. GV có thể mở rộng kiến thức này như sau: sự kiện này phản ánh quan điểm của Tổng thống R. Ních-xơn trong chính sách đối ngoại của nước Mỹ là ưu tiên sử dụng chủ nghĩa thực dụng trong quan hệ quốc tế; dẫn đến quan hệ Xô – Mỹ trong Chiến tranh lạnh vẫn tiếp tục duy trì ở trạng thái “chung sống hoà bình” (1962 – 1973) hoặc “hoà hoãn” (1961 – 1978).

2. Các nước Tây Âu 1945 - 1991

+ Nét nổi bật về kinh tế: sau Chiến tranh thế giới thứ hai (1945), chương trình phục hưng kinh tế châu Âu của Mỹ đã giúp các nước châu Âu khắc phục hậu quả chiến tranh, phát triển kinh tế. Đầu những năm 70 của thế kỉ XX, Tây Âu đã trở thành trung tâm

tài chính thế giới. Xu hướng liên kết kinh tế: Cộng đồng than thép châu Âu (1951), Cộng đồng nguyên tử và Cộng đồng kinh tế châu Âu (1957) hợp nhất thành Cộng đồng châu Âu (1967); sau đó phát triển thành Liên minh châu Âu (1993).

+ Nét nổi bật về chính trị: Sau Chiến tranh thế giới thứ hai (1945), nỗ lực khôi phục nền cai trị thuộc địa nhưng thất bại. Quá trình hoà giải (Đức – Pháp), thống nhất (Tây Đức – Đông Đức), liên kết chính trị – an ninh (Liên minh châu Âu).

+ Về đối ngoại: Liên minh chặt chẽ với Mỹ, tham gia khối NATO chống Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa trong Chiến tranh lạnh..