Câu hỏi tự luận địa lí 7 chân trời Bài 2: Đặc điểm dân cư, xã hội châu Âu

BÀI 2: ĐẶC ĐIỂM DÂN CƯ, XÃ HỘI CHÂU ÂU

(16 câu)

1. Nhận biết (5 câu)

Câu 1: Trình bày quy mô dân số ở châu Âu?

Trả lời:

Năm 2020, số dân châu Âu đạt khoảng 747,6 triệu người (bao gồm cả số dân của Liên bang Nga), chiếm gần 10% số dân thế giới và xếp thứ tư trong các châu lục. Hiện nay, quy mô dân số châu Âu tăng chậm.

Câu 2: Trình bày tỉ suất gia tăng dân số ở châu Âu?

Trả lời:

Ti suất tăng dân số tự nhiên của châu Âu rất thấp, thậm chí có năm xuống đến giá trị âm (-0,1% năm 2020). Những năm gần đây, số dân châu Âu tăng chủ yếu là do nhập cư.

Câu 3: Cơ cấu dân số được chia theo những tiêu chí nào?

Trả lời:

Cơ cấu dân số được chia thành:

- Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi

- Cơ cấu dân số theo giới tính

- Cơ cấu dân số theo trình độ học vấn

Câu 4: Người nhập cư ở châu Âu có nguồn gốc từ đâu?

Trả lời:

Người nhập cư đến châu Âu chủ yếu là lao động đến từ các khu vực của châu Á và Bắc Phí. Trong nội bộ các quốc gia châu Âu, lao động di chuyến chủ yếu từ khu vực Nam Âu và Đông Âu đến Tây Âu để làm việc.

Câu 5: Trình bày đặc điểm phân bố dân cư châu Âu?

Trả lời:

Dân cư châu Âu phân bố không đều. Những vùng có mật độ dân số cao thường là đồng bằng, các thung lũng lớn và các vùng duyên hải. Trong khi đó, dân cư phân bố thưa thớt ở vùng có khí hậu lạnh giá phía Bắc.

2. Thông hiểu (5 câu)

Câu 1: Trình bày đặc điểm về cơ cấu dân số châu Âu theo nhóm tuổi?

Trả lời:

Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi: Châu Âu có cơ cấu dân số già với tỉ lệ dân số từ 65 tuổi trở lên ngày càng tăng. Năm 2020, châu Âu có gần 143 triệu người từ 65 tuổi trở lên, chiếm 19% số dân. Tình trạng dân số già phố biển ở nhiều quốc gia châu Âu do tỉ lệ sinh ngày càng giảm và tuổi thọ trung bình của dân cư tăng.

Câu 2: Trình bày đặc điểm về cơ cấu dân số châu Âu theo giới tính?

Trả lời:

Cơ cấu dân số theo giới tính: Trong giai đoạn 1950 – 2020, cơ cấu dân số theo giới tính của châu Âu có tỉ lệ nữ cao hơn nam và

đang có sự thay đổi. Điều này ảnh hưởng bởi các yếu tố xã hội, vẫn để chăm sóc sức khoẻ bà mẹ và trẻ em.

Câu 3: Trình bày đặc điểm về cơ cấu dân số châu Âu theo trình độ học vấn?

Trả lời:

Cơ cấu dân số theo trình độ học vẫn: Dân cư châu Âu có trình độ học vẫn cao. Năm 2019, số năm đi học trung bình của người từ 25 tuổi trở lên ở châu Âu là 11,8 năm thuộc nhóm cao trên thế giới. Trình độ học vấn cao tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia châu Âu.

Câu 4: Trình bày đặc điểm di cư ở châu Âu?

Trả lời:

Từ thế kỉ XV, với các cuộc phát kiến địa lí, người châu Âu đã di cư đến khai phá các vùng đất mới ở châu Mỹ.

Từ giữa thế kỉ XX đến nay, người nhập cư vào châu Âu tăng mạnh. Năm 2020, châu Âu tiếp nhận khoảng 86,7 triệu người di cư quốc tế.

Câu 5: Trình bày đặc điểm đô thị hóa ở châu Âu?

Trả lời:

Quá trình đô thị hoá ở châu Âu được bắt đầu với những đô thị xuất hiện từ thời cổ đại và phát triển trong thời kì trung đại. Đến nửa cuối thế kỉ XVIII, đô thị hoá phát triển mạnh mẽ dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh. Các đô thị không ngừng gia tăng quy mô dân số và nhiều đô thị mới hình thành. Sự mở rộng các đô thị đã thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia ở châu Âu.

Châu Âu hiện có mức độ đô thị hoá cao với 75% số dân sống trong các đô thị (năm 2020). Những vùng phát triển công nghiệp lâu đời, hoạt động kinh tế sôi động ở Tây Âu tập trung đông dân cư thành thị.

Mạng lưới đô thị phát triển rộng khắp với nhiều thành phố đông dân và hiện đại, các đô thị vệ tinh xuất hiện ngày càng nhiều. Sự phát triển sản xuất công nghiệp và mở rộng đô thị ra khu vực ngoại thành đã thúc đẩy quá trình đô thị hoá ở nông thôn. Điều kiện sống của người dân nông thôn được nâng cao, ngày càng gắn với điều kiện sống ở thành thị. Lối sống đô thị văn minh, hiện đại, hành vi ứng xử văn hoá, tác phong làm việc khoa học,... đã trở nên phổ biến trong dân cư châu Âu.

3. Vận dụng (2 câu)

Câu 1: Quan sát biểu dồ dưới đây và liệt kê các đô thị có quy mô trên 10 triệu người, từ 5 đến 10 triệu người?

Trả lời:

- Các đô thị trên 10 triệu người: Pa-ri, Mát-xcơ-va.

- Các đô thị từ 5 đến 10 triệu người: Luân Đôn, Ma-đrít, Bác-xê-lô-na, Xanh Pê-téc-bua.

Câu 2: Người nhập cư đã mang đến những thuận lợi và khó khăn gì cho phát triển kinh tế - xã hội ở châu Âu?

Trả lời:

Về thuận lợi:  Người nhập cư đã góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động, tăng nhu cầu các sản phẩm và dịch vụ.

Về khó khăn: Việc nhập cư trái phép vào châu Âu gây ra nhiều khó khawnszvtrong phát triển kinh tế - xã hội và an ninh trật tự đối với các quốc gia.

4. Vận dụng cao (4 câu)

Câu 1: Tôn giáo, ngôn ngữ và văn hóa của châu Âu rất đa dạng?

Trả lời:

Châu Âu đa dạng về ngôn ngữ, tôn giáo và văn hoá thể hiện ở các điểm sau: Có các tôn giáo chính: Thiên Chúa, Tin Lành và Chính Thống. Một bộ phận dân số theo đạo Hồi. Có nhiều dân tộc sống đan xen vào nhau, có ngôn ngữ riêng và nền văn hoá

riêng. Các dân tộc này tồn tại bên nhau và giữ nét đặc thù văn hoá của mình đồng thời vẫn tiếp thu văn hoá của các dân tộc khác trong cùng quốc gia. Có ba nhóm ngôn ngữ chính: Latinh, Giec-man và Xla-vơ, nhưng lại chia ra rất nhiều nhóm ngôn ngữ nhỏ, chưa kể đến các nhóm ngôn ngữ địa phương.

Câu 2: Châu Âu có mức độ đô thị hóa cao. Giải thích tại sao?

Trả lời:

Có tỉ lệ dân thành thị cao, chiếm khoảng 75% dân số và hơn 50 thành phố

trên 1 triệu dân. Ở những vùng công nghiệp lâu đời, các thành phố phát triển và nối liền với nhau tạo thành dải đô thị xuyên biên giới như dải đô thị kéo dài từ

Li-vơ-pun (Anh) đến Côn (Đức).

Việc phát triển sản xuất công nghiệp ở vùng nông thôn cùng với việc mờ rộng ngoại ô của các đô thị đã thúc đẩy nhanh quá trình đô thị hóa nông thôn. Điều kiện sống của người dân nông thôn ngày càng gần với điều kiện sống của người dân thành thị.

Câu 3: Phân tích biểu hiện về sự đa dạng của tôn giáo, ngôn ngữ và văn hóa của châu Âu?

Trả lời:

Dân cư châu Âu chủ yếu thuộc chủng tộc Ơ-rô-pê-ô-it, gồm ba nhóm ngôn ngữ chính: nhóm Giecman, nhóm Latinh, nhóm Xlavơ.

Do tính chất đa dân tộc nên phần lớn các quốc gia ở châu Âu đều đa dạng về ngôn ngữ và văn hóa.

Phần lớn dân châu Âu theo Cơ Đốc giáo, gồm đạo Thiên Chúa, đạo Tin Lành và đạo Chính Thống. Ngoài ra, còn có một số vùng theo đạo Hồi.

Câu 4: Phân tích những ảnh hưởng của cơ cấu dân số già tới sự phát triển kinh tế - xã hội ở châu Âu?

Trả lời:

Ảnh hưởng của cơ cấu dân số già đến sự phát triển kinh tế – xã hội ở châu Âu:

- Già hoá dân số dẫn đến sự mất cân đối trong cơ cấu dân số và đương nhiên tỷ lệ người già trong dân số sẽ tăng lên đáng kể. Cùng với thời gian, lực lượng lao động chủ chốt trong xã hội sẽ giảm, còn con số người về hưu cứ ngày một tăng.

- Với thực trạng này, có thể đoán trước những bi kịch không chỉ về mặt xã hội, mà cả của nền kinh tế nói chung nữa. Vì tuổi trẻ, hay thế hệ trẻ chính là yếu tố huyết mạch cho nền kinh tế của mỗi quốc gia, là nguồn nhân lực thiết yếu mang tính sống còn.