Câu hỏi tự luận địa lí 7 chân trời Bài 14: Thiên nhiên và dân cư, xã hội Bắc Mỹ

BÀI 14: THIÊN NHIÊN VÀ DÂN CƯ, XÃ HỘI BẮC MỸ

(17 câu)

1. Nhận biết (3 câu)

Câu 1: Trình bày lịch sử quá trình nhập cư Bắc Mỹ?

Trả lời:

Sau năm 1492, nhiều chuyến thám hiểm đến châu Mỹ được tài trợ bởi Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Anh, Pháp, Đan Mạch, Hà Lan,... đã thúc đấy dòng di cư lớn từ châu Âu vào Bắc Mỹ. Từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX, người châu Phi bị cưỡng bức di cư đến Bắc Mỹ làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, công trình xây dựng,... Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Bắc Mỹ thu hút người nhập cư từ khắp nơi trên thế giới. Những thập niên gần đây, người nhập cư vào Bắc Mỹ chủ yếu đến từ khu vực Trung và Nam Mỹ, châu Á. Hoa Kỳ là quốc gia nhận người nhập cư lớn nhất thế giới.

Câu 2: Trình bày sự phân hóa khí hậu của Bắc Mỹ?

Trả lời:

Với lịch sử nhập cư như vậy, dân cư Bắc Mỹ rất đa dạng về chủng tộc: có cả người Môn-gô-lô-it từ châu Á, người Ơ-rô-pê-ô-ít từ châu Âu, người Nê-grô-it (Negroid) từ châu Phi,... Trong quá trình chung sống lâu dài, các nhóm người này hoà huyết, hình thành nên nhiều nhóm người lai.

Năm 2020, Bắc Mỹ có số dân gần 370 triệu người, trong đó, nhập cư đóng góp đáng kể vào gia tăng dân số của khu vực. Người nhập cư có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, văn hoá và tạo ra nhiều ảnh hưởng đến đời sống xã hội ở Bắc Mỹ.

Câu 3: Khí hậu Bắc Mỹ được phân chia thành những đới nào?

Trả lời:

Khí hậu của Bắc Mỹ có sự phân hoá đa dạng cả theo chiều bắc - nam và theo chiều đông – tây, bao gồm: Đới khí hậu cực và cận cực, đới khí hậu ôn đới, đới khí hậu cận nhiệt và đới khí hậu nhiệt đới.

2. Thông hiểu (5 câu)

Câu 1: Trình bày đặc điểm địa hình của Bắc Mỹ?

Trả lời:

Khu vực Bắc Mỹ có địa hình đa dạng, phân hoá theo chiều đông – tây: -

- Miền núi thấp và trung bình ở phía đông, bao gồm dãy núi già A-pa-lát (Appalachian), cao nguyên La-bra-do (Labrador).

- Miền đồng bằng là khu vực rộng lớn ở giữa, cao trung bình 200 - 500 m, thấp dần từ tây bắc xuống đông nam, bao gồm đồng bằng Ca-na-đa, đồng bằng Lớn, đồng bằng Trung Tâm và đồng bằng Duyên Hải.

- Miền núi cao phân bố ở phía tây là địa hình hiểm trở nhất Bắc Mỹ, kéo dài 9 000 km theo chiều bắc - nam. Hệ thống núi Coóc-di-e (Cordillera) chiếm ưu thế, xen giữa các dãy núi là cao nguyên, bồn địa,... Ở đây có nhiều đình núi cao hơn 4.000m.

Câu 2: Trình bày sự phân hóa khí hậu của Bắc Mỹ?

Trả lời:

Khí hậu của Bắc Mỹ có sự phân hoá đa dạng cả theo chiều bắc - nam và theo chiều đông – tây, bao gồm:

– Đới khí hậu cực và cận cực: phân bố từ 60°B trở lên vùng cực. Nhiệt độ trung bình năm thấp, mùa đông rất lạnh; lượng mưa rất ít.

– Đới khí hậu ôn đới: chiếm diện tích lớn nhất, ở khoảng - vĩ độ 400 – 60°B.

Ở vùng ven biển, khí hậu ôn hoà, lượng mưa tương đối lớn. Vào sâu trong nội địa, mùa hạ nóng, nhiệt độ tăng dẫn từ bắc xuống nam. Mùa đông ở phía bắc lạnh, tuyết phủ dày; ở phía nam ít lạnh hơn. Lượng mưa ít, nhiều nơi không mưa trong thời gian dài.

– Đới khí hậu cận nhiệt: chiếm diện tích lớn ở phía nam. Ven biển phía tây có khí hậu cận nhiệt địa trung hải, mùa hạ nóng, khô; mùa đông ấm, lượng mưa khá ít. Ven biển phía đông có khí hậu cận nhiệt ẩm, mùa hạ nóng, ẩm; mùa đông tương đối lạnh, khô, lượng mưa khá nhiều và tăng dần về phía biển.

– Đới khí hậu nhiệt đới: chiếm diện tích nhỏ nhất, ở phía nam bán đảo Phlo-ri-da (Florida) - và quần đảo Ha-oai (Hawaii); nhiệt độ cao quanh năm; lượng mưa nhiều nhưng phân bố không đều.

Câu 3: Trình bày đặc điểm của sông, hồ ở Bắc Mỹ?

Trả lời:

Bắc Mỹ có hệ thống sông, hỗ khá phát triển. Sông, hỗ có nguồn cung cấp nước do băng tuyết tan và do mưa.

Bắc Mỹ có một số hệ thống sông lớn như: Xanh Lô-răng (Saint Laurent), Mi-xi-xi-pi (Mississippi), Ri-ô Gran-đê (Rio Grande),... Phần lớn các hệ thống sông đổ ra Đại Tây Dương. Mi-xi-xi-pí là hệ thống sông lớn nhất Bắc Mỹ với nhiều phụ lưu lớn. Chế độ dòng chảy của sông phụ thuộc nhiều vào chế độ mưa.

Bắc Mỹ có nhiều hồ, phần lớn phân bố ở phía bắc. Vùng Hồ Lớn là hệ thống hồ quan trọng nhất, gồm 5 hồ nối liền nhau: hồ Thượng, Hu-rôn (Huron), Mi-si-gân (Michigan), Ê-ri (Erie), Ôn-ta-ri-ô (Ontario).

Câu 4: Trình bày đặc điểm các đới thiên nhiên ở Bắc Mỹ?

Trả lời:

Thiên nhiên Bắc Mỹ rất đa dạng, bao gồm ba đới:

– Đới lạnh: có khí hậu cực và cận cực lạnh giá; cảnh quan chủ yếu là đồng rêu, ở phía - nam có rừng thưa. Động vật ít phong phú, có gấu trắng, báo Bắc cực, tuần lộc, các loài chim di trú,... Đới này có lượng băng tuyết vĩnh cửu rất lớn.

- Đới ôn hoà: có diện tích lớn nhất, gồm phía nam Ca-na-đa và phần lớn lãnh thổ Hoa Kỳ. Thiên nhiên có sự thay đổi từ rừng lá kim (thông, vân sam, tuyết tùng,...) ở phía bắc chuyển dần sang đồng cỏ ở trung tâm và rừng lá rộng (sồi, dẻ gai,...) ở phía nam. Ở Tây Nam Hoa Kỳ, vùng ven biển có rừng lá cứng, cây bụi; vùng nội địa có các hoang mạc và bán hoang mạc. Động vật chủ yếu gồm bò rừng Mỹ, sư tử Mỹ, chó sói, gấu nâu, gấu trúc, báo Mỹ....

– Đới nóng: chiếm diện tích lớn ở phía nam Hoa Kỳ. Rừng nhiệt đới ẩm phát triển. Phía tây nam có khí hậu khô hạn nên cảnh quan chủ yếu là cây bụi, bán hoang mạc và hoang mạc. Do quần đảo Ha-oai nằm biệt lập giữa Thái Bình Dương nên có nhiều loài đặc hữu.

Câu 5: Phân tích vấn đề đô thị hóa ở Bắc Mỹ?

Trả lời:

Quá trình đô thị hoá ở Bắc Mỹ gắn liền với quá trình công nghiệp hoá. Những khu vực phát triển công nghiệp sớm như vùng ven Hồ Lớn, vùng Đông Bắc Hoa Kỳ,... là nơi bắt đầu quá trình đô thị hoá ở Bắc Mỹ nên tập trung nhiều đô thị lớn, nổi bật là dài đô thị từ Bô-xtơn (Boston) den Oa-sinh-tơn (Washington).

Hiện nay, quá trình đô thị hoá ở Bắc Mỹ được thúc đẩy bởi các ngành dịch vụ và công nghệ cao. Các đô thị phát triển nhanh ở khu vực Tây Nam Hoa Kỳ. Những nơi thiên nhiên ít thuận lợi như phía bắc Ca-na-đa và khu vực nội địa Bắc Mỹ, đô thị thưa thớt hơn. Năm 2020, Bắc Mỹ có hơn 300 triệu người sinh sống ở khu vực đô thị, tỉ lệ dân số đô thị gần 83%. Hai siêu đô thị của Bắc Mỹ là Niu Oóc (New York) và Lốt An-giơ-lét (Los Angeles).

3. Vận dụng (3 câu)

Câu 1: Khí hậu của Bắc Mĩ có sự phân hóa theo chiều bắc – nam và theo chiều tây – đông. Giải thích tại sao?

Trả lời:

Những biểu hiện chứng tỏ khí hậu của Bắc Mĩ có sự phân hóa theo chiều bắc – nam và theo chiều đông – tây:

- Từ bắc xuống nam: có các vành đai khí hậu hàn đới, ôn đới và nhiệt đới.

- Trong mỗi khí hậu, từ tây sang đông có sự phân hóa thành các kiểu khí hậu khác nhau: kiểu khí hậu núi cao và kiểu khí hậu hoang mạc.

Câu 2: Trình bày và giải thích sự phân hóa khí hậu ở Bắc Mỹ?

Trả lời:

- Khí hậu Bắc Mĩ phân hoá theo chiều bắc – nam và theo chiều tây – đông.

- Bắc Mĩ nằm trên các vành đai khí hậu hàn đới, ôn đới và nhiệt đới do lãnh thổ trải dài từ vòng cực Bắc đến vĩ tuyến 15ºB.

- Trong mỗi đới khí hậu ở Bắc Mĩ, theo chiều tây – đông lại có sự phân hoá thành các kiểu khí hậu khác nhau do vị trí ở gần hay xa đại dương, ngoài ra còn do ảnh hưởng của các dãy núi chạy theo hướng kinh tuyến, đặc biệt là sự phân hoá khí hậu giữa phần phía tây và phần phía đông kinh tuyến 100T của Hoa Kì.

- Các dãy núi thuộc hệ thống Cooc-đi-e kéo dài theo hướng bắc - nam ngăn cản sự di chuyển của các khối khí từ Thái Bình Dương vào. Vì vậy, các cao nguyên, bồn địa và sườn đông Cooc-đi-e mưa rất ít.

Câu 3: Các luồng nhập cư có tầm quan trọng như thế nào đối với sự hình thành cộng đồng dân cư châu Mĩ?

Trả lời:

Trước thế kỉ XV ở châu Mĩ chủ yếu là chủng tộc Môn-gô-lô-it, đó là người Anh-điêng và người E-xki-mô.

Từ thế kỉ XV đến nay, ở châu Mĩ có đầy đủ các chủng tộc chính trên thế giới: người Môn-gô-lô-it (bản địa), người Ơ-rô-pê-ô-it (các dân tộc ở châu Âu), người Nê-grô-it (nô lệ da đen bị cưỡng bức đến từ châu Phi) và người Môn-gô-lô-it nhập cư sau này (người Trung Quốc, Nhật Bản...).

Ngoài ra sự hoà huyết giữa các chủng tộc đã hình thành nhóm người lai ở châu Mĩ.

4. Vận dụng cao (6 câu)

Câu 1: Tại sao các cao nguyên, bồn địa và sườn đông Cooc – đi – e mưa rất ít?

Trả lời:

Do các dãy núi thuộc hệ thống Cooc-đi-e kéo dài theo hướng bắc ngăn cản sự di chuyển của các khối khí từ Thái Bình Dương vào nên các cao nguyên, bồn địa và sườn đông Cooc-đi-e mưa rất ít.

Câu 2: Miền đồng bằng ở giữa của Bắc Mĩ không khí lạnh ở phía bắc và không khí nóng ở phía nam dễ dàng xâm nhập sâu vào nội địa. Giải thích tại sao?

Trả lời:

Miển đồng bằng ở giữa của Bắc Mĩ không khí lạnh ở phía bắc và không khí nóng ở phía nam dễ dàng xâm nhập sâu vào nội địa do có địa hình lòng máng.

Câu 3: Dân cư tập trung đông đúc ở phía đông Hoa Kì. Giải thích tại sao?

Trả lời:

- Dân cư tập trung đông đúc nhất ở phía đông Hoa Kì, đặc biệt dải đất ven bờ phía nam Hồ Lớn và vùng duyên hải Đông Bắc Hoa Kì.

- Nguyên nhân:

+ Đây là nơi có lịch sử khai thác sớm nhất ở Hoa Kì.

+ Có các điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sản xuất và đời sống.

+ Cơ hạ tầng phát triển, đặc biệt là hệ thống giao thông vận tải.

+ Công nghiệp phát triển sớm, mức độ đô thị hoá cao, tập trung nhiều thành phố, khu công nghiệp, hải cảng lớn.

Câu 4: Cơ cấu của các trung tâm công nghiệp phía nam Hồ Lớn và duyên hải Đại Tây Dương có sự thay đổi như thế nào?

Trả lời:

Các trung tâm công nghiệp phía nam Hồ Lớn và duyên hải Đại Tây Dương đã phải thay đổi cơ cấu: giảm bớt hoạt động của các ngành truyền thống để tập trung vào các ngành công nghiệp đòi hỏi kĩ thuật cao, đồng thời các ngành dịch vụ cũng được đặc biệt quan tâm phát triển.

Câu 5: Chủng tộc Nê – grô – it có mặt ở châu Mĩ do đâu?

Trả lời:

Trong quá trình xâm chiếm châu Mĩ, thực dân da trắng đã cưỡng bức người da đen thuộc chủng tộc Nê-grô-it từ châu Phi sang làm nô lệ, khai thác đất hoang, lập đồn điền trồng bông, thuốc lá, mía, cà phê,...

Câu 6: Tại sao nói “Bắc Mĩ là vùng đất của những người nhập cư”?

Trả lời:

Bắc Mỹ là vùng đất của những người nhập cư là bởi đây là nơi tập trung của tất cả các chủng tộc trên thế giới với thành phần chủng tộc đa dạng. Đại bộ phận dân cư Bắc Mĩ là người nhập cư.